O’simliklarni himoya qilish kafedrasi o’simliklarni biologik himoya qilish


Jinsiy feromonlardan o’simlikni himoya qilish maqsa-dida foydalanish



Download 9,16 Mb.
bet69/73
Sana26.03.2022
Hajmi9,16 Mb.
#511220
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73
Bog'liq
Biologik Darslik UMK

Jinsiy feromonlardan o’simlikni himoya qilish maqsa-dida foydalanish. Zararkunandaning ziyonini sezilmaydigan darajagacha kamaytirish imkonini beradigan feromon ishlatish usullari mavjuddir. Kapalaklarni ko’plab tutib o’ldirish yoki ularni dezorientatsiya qilish (chalg’itish) shular jumlasidandir. Feromonli tutqichlarda insektitsid aralashmalari yoki sterilizatorlar (bepusht qilib qo„yuvchilar) qo’llash va hokazolar istiqbollidir.
Erkak kapalaklarni ko’plab ovlash feromonli tuzoqlarga jalb qilish orqali ularni Urg’ochilar bilan uchrashuviga yo’l qo’yilmaydi. Erkak kapalaklarni ko’plab tutib Urg’ochilarning mahsuldorligi kamayishi va qo’yilgan tuxumlari steril (puch) bo’lib qolishiga erishiladi (39-rasm).
Bu usulni biror turga qarshi qo’llashda bir necha omillarni, chunonchi kapalaklarni joydan-joyga uchib o’tish qobiliyatlarini hamda har bir turning necha bor juftlashishi mumkinligini hisobga olish lozim.
1 2
39-rasm. Kuzgi tunlam kapalaklarini uchishini aniqlash uchun dalaga o’rnatilgan feromon tutqich va olingan natijalarni muhokamasi (1).
Feromon tutqich elimiga ilingan kuzgi tunlam kapalaklari (2).
O’zO’HQI xodimlari olib borgan maxsus tadqiqotlar asosida va ularning natijalarini adabiyot manbalari ma‟lumotlari bilan taqqoslagan holda quyidagi xulosalarga kelingan.

  1. Zararli tunlamlar hamda boshqa zarurkunandalar o’rtacha va kam nufuzli bo’lgan yillarda «erkak kapalaklarni yig’ish» usuli bir vaqtning o’zida katta maydonlarda ishlatilgandagina natija berishi mumkin.

  2. Tutqichlar zichligi oshiriladi, ya’ni zararkunandaning har bo„g„ini rivojlanishidan 3-5 kun oldin har gektariga 8-12 dona tutqich qo’yiladi.

  3. Fiksatorlar o’z vaqtida almashtirilib turiladi.

  4. Tunlam kapalaklarining joydan-joyga ko’chib o’tish qobi-liyati yuqori bo’lgan ligi sababli, hamda jinslarning nisbati 1:1 atrofida bo’lgan ida bu usul zararlanadigan ekinlarni to’la himoya qilinishini ta‟minlay olmasligi mumkin.

M.A.Buliginskayaning (1980) ma’lumotlariga ko’ra, g’o’za tunlamining har bir erkagi ikki-to’rt marta juftlashishi mumkin. Shunday qilib, ommaviy tusda kapalak tutish usuli ancha sermehnat bo’lib, muayyan sharoitlarda hamda unga qo’yiladigan talablar aniq ado etilgandagina samara beradi.

Download 9,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish