Reja:
Ortish-tushirish punktlari;
Avtomobil va avtopoezdlar ortish yoki tushirish fronti;
Ortish-tushirish punktlarining o‘tkazishqobiliyati;
Avtomobillarning harakat intervali
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Yuk ortish-tushirish punktlari shunday ob’ekt-ki, ularda yuklar jo‘natiladi, qabul qilinadi, tayyorlanadi, saralanadi, saqlanadi, ortiladi, tushiriladi, tegishli xujjatlar rasmiylashtiriladi. Bunday punktlar doimiy va muvaqqat bo‘lishi mumkin. Doimiy punktlarda yuklarni ortish va tushirish uzoq vaqt davomida, muntazam bajariladi. Sanoat korxonalari, savdo-ulgurji bazalar, metallbazalar,
elevetorlar va shunday punktlar sarasiga kiradi.
Muvaqqat punktlarda yuklarni ortish-tushirish ishlari qisqa muddat davomida yoki goh-goh bajariladi. Bularga don tozalash oqimlari, kichkina qurilish ob’ektlari kabilar kiradi.
Ortish-tushirish punktlari hududida maxsus maydonlar bo‘lib, shu ishlarni bajarishga mo‘ljallanadi. Ishlar mexanizatsiya yordamida bajarilishi uchun postlarga tegishli, yuk ko‘taruvchi mashinalar bilan jihozlanadi. Bitta maydon chegarasidagi ortish-tushirish postlari ish fronti deyiladi. U postlar soniga, avtomobillar va yuk ko‘tarish mexanizmlarining gabarit o‘lchamlariga, ularning joylashish sxemasiga bog‘liq.
Ortish-tushirish punktlarida postdan tashqari kirib kelish yo‘llari va avtomobillarning manevri uchun maydonlar, yuklarni saqlash va yuzani saralash uchun omborlar, tarozu, xizmat va maishiy xonalar, ortish-tushirish amallarini bajarishdi qo‘llaniladigan qurilmalar, asbob-uskunalar bo‘lishi lozim.
Ortish-tushirish ishlarining fronti chegaralarida avtomobillar yonlama (1,a- rasm), taroqli (1,b-rasm), qiya burchakli yoki pog‘onasimon (1,v-rasm) sxemalar bilan qo‘llanadi.
1-rasm. Avtomobillarni ortish-tushirish postlariga joylash sxemalari a – yonlama, b – taroqli, v – pog‘onali
avtomobillarni joylashtirish sxemasini tanlashda omborlarning yuklar hovlisi hududida joylashuvi kirib borish yo‘llarining bor-yo‘qligi, ularning joylashuvi, ortish-tushirish mashinalarini eng yaxshi tarzda joylashtirish imkoniyatlari, transport vositalarining turi va sh.i. omillar hisobga olinadi.
Avtomobil va avtopoezdlar ortish yoki tushirish fronti chegarasida to‘g‘ri yoki oqimli sistemaga muvofiq harakatlanganda ularni yonlama qo‘yish sxemasi qulay. Bunda manevr qilish kerak bo‘lmaydi, demak bir qism vaqt tejaladi, bundan tashqari, manevr uchun joy ham kerak bo‘lmaydi. SHu bilan birga, bu sxema yukni faqat orqa bort orqali yoki kuzovning orqa eshigi orqali ortganda yoki tushirganda qulay.
Avtomobillarni ..... bilan joylashtirish yuk ramkalari bilan jihozlangan omborlarda ortish-tushirish ishlarida keng qo‘llanadi. Bu sxema frontni qistiradi orqa bort yoki kuzovning orqa eshigi orqali ortish-tushirish ishlari qulay bo‘lishini ta’minlaydi. Noqulayligi shuni, avtopoezdlar uchun ortish-tushirish ishlarini bajarib bo‘lmaydi va avtomobillarning manevriga vaqt ketadi.
Pog‘onali joylashtirishda ortish-tushirish mexanizmlaridan foydalanish qulayligi ko‘p. Ortish (tushirish) fronti Lf taxminan quyidagicha hisoblanadi:
yonlama joylashtirishda:
taroqli joylashtirishda:
bu erda: A – ortish-tushirish ishlarida bir vaqtda band bo‘lgan avtomobillar
Na – avtomobilning uzunligi, m; Va – avtomobilning eni, m;
a, v – yonlama va taroqli sxemalarda avtomobillar orasidagi masofalar;
a≥2m, v≥2,5m qabul qilinadi.
Ortish-tushirish punktlarining o‘tkazish qobiliyati. Punktlar, avtomobillar, ortish-tushurish ishlarida eng kam vaqt sarflashini ta’minlash kerak. Ortish va tushirish punktlarining muhim parametrlaridan biri ularning o‘tkazish qobiliyatidir. Bu qobiliyat vaqt birligi (odatda, 1 soat) ichida ortish yoki tushirish ishlari bajarilgan transport vositalarining maksimal soni (yoki yuklar hajmi, t) bilan o‘lchanadi. Punktning o‘tkazish qobiliyati avtomobillarning ish unumiga katta ta’sir o‘tkazadi va punktlar soniga bog‘liq.
Postning o‘tkazish qobiliyati M quyidagicha aniqlanadi: tonna bilan o‘lchangan yuk hajmida;
transport vositalari sonida;
bu erda: t - 1t yukni ortish yoki tushirish vaqti, soat; q – avtomobilningyuk ko‘tarishi, t;
γ – avtomobilningyuk ko‘tarishdan foydalanish koeffitsienti;
ηn – avtomobilning ortish yoki tushirish postiga notekis kelish koeffitsienti, u avtomobillar, ortish-tushirish punktlar ishi tashkil qilinishiga bog‘liq, 1,0...2,0 qabul qilinadi.
Notekislik koeffitsienti avtomobillarning ortish (tushirish) punktiga kelish grafigidan o‘rtacha og‘ish vaqtlari yig‘indisini va punkt ishi ritmini shu punktning grafik bo‘yicha ritmiga nisbati orqali topiladi.
Masalan, avtomobillarning kelish grafigidan og‘ishi o‘rtacha vaqti (kelish grafikdan hamma og‘ish vaqtlarining jami hamma vaqtini bir soat (smena va boshq.) davomidagi kelishlar soniga nisbati bilan aniqlanadi) 5 min., punktning kelish koeffitsienti 5+10 / 10 = 1,5 bo‘ladi.
Postning o‘tkazish qobiliyati bo‘yicha uning smenadagi yoki sutkadagi unumdorligi topiladi:
bu erda: T – postning bir smenada ishlash vaqti, s.
O‘tkazish qobiliyatlari bir xil bo‘lgan N ta postlari bir ortish-tushirish punktining o‘tkazish qobiliyati: P=MN.
O‘tkazish qobiliyatlar har xil bo‘lganda:
Do'stlaringiz bilan baham: |