O’rta Osiyoda Ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot va bunyodkorlik

Ko‘pgina shaharlarda zargarlik, miskarlik, ignasozlik, sovutsozlik, toshtaroshlovchilar, shishasozlar, ko‘nchilik kabi hunarmandchilik mahallalari bo‘lgan.

Binokorlik, yog‘och o‘ymakorligi.

G‘isht terib imorat qaddini bino qiluvchilar “banno”, deb atalgan
peshtoq-u ravoq
hamda toqlarga parchin va girihlar qoplab imoratga pardoz beruvchilar “ustoz” deb yuritilgan.

Go‘ri Amir va Shohizindaning oyatlar bitilgan naqshinkor eshiklari XV asr xalq ustalarining yog‘och o‘ymakorligi san’atidagi eng nodir namunalaridan hisoblanadi.

Pul muomalasi.

Ma’lumki, Ulug‘bek 1428-yilda muomaladagi fulusiy pullar islohotini amalga oshirdi
Ulug‘bek yengil vaznda zarb etilgan va muomalada yurgan chaqa pullar bilan ayirboshlashni man etdi.

Shu bilan birga Ulug‘bek tashqi savdodan davlat xazinasiga tushadigan daromadni ko‘paytirish maqsadida tamg‘a solig‘ini birmuncha oshirdi.

Dehqonchilik va chorvachilik.

Mamlakatda tez-tez sodir bo‘lib turadigan o‘zaro ichki urushlarga qaramasdan, XV asrda ham Movarounnahr va Xuroson qishloqlarida birmuncha
obodonchilik ishlari amalga oshirildi.

Xususiy sohibkorlarning dashtliklarda yangi yerlarni o‘zlashtirish, kanallar qazib, bog‘ ko‘kartirish va qarovsiz qolgan tashlandiq yerlarni sug‘orib, obod etish kabi mehnatlari qo‘llab-quvvatlanadi.

Xo‘jalikning iqtisodiy hayotida, ayniqsa, yaylov chorvachiligi: yilqichilik, tuyachilik hamda qoramolchilik muhim o‘rin tutgan.

Yer egaligi.

XV asr davomida Movarounnahr va Xurosonda
avvalgidek yer va mulkchilikning asosan to‘rt shakli: “mulki devoniy”, “mulk” , “mulki vaqf”, “jamoa yerlari” bo‘lgan.

Soliq turlari.

Sug‘orma dehqonchilik yerlaridan olinadigan asosiy soliq “xiroj” deb atalgan. Xiroj mahsulot yoki pul bilan to‘langan.