O’rta maxsus ta’lim vazirligi

Talabalarni baholaSh mezonlari:
mavzu rejasidagi masalalarni konspektlaShtiriSh – 0,25 ball;
blits-so‘rov savollariga javob beriSh – 0,25 ball
kichik guruhlarda iShlaSh – 0,5 ball;

“Kasb xarakteristikasi.Professiogramma. Kasb hunarga yo`naltirish ishlariga qo`yiladigan talablar.” mavzusiga doir blits-so‘rov savollari

1.Kasb maslahati deganda nimani tuShunasiz va fikringiz?

2.Kasb tiplarini izohlab bering?
3.Tehnikaga oid kasb tiplariga misollar keltiring?
4.Bolimlari haqidagi fikringiz?
5. Guruhlarning kasb tanlaShdagi o`rni nimalardan iborat?


Kasb xarakteristikasi.Professiog’ramma mavzusini kichik guruhlarda
iShlaShga doir topShiriq


I.Talabalarni kichik guruhlarda matn ustida iShlaShlari quyidagi metodika asosida tashkil etildi:
Talabalardan to‘rtta guruh tashkil etiladi va ularni kichik guruhlarda iShlaSh qoidalari bilan taniShtiradi:


Kichik guruhlarda iShlaSh qoidalari:
2.Sherigingizni diqqat bilan tinglang;
3.guruh iShlarida o‘zaro faol iShtirok eting, berilgan topShiriqlarga mas’uliyat bilan yondaShing;
4.agar yordam kerak bo‘lsa, albatta murojaat kiling;
5.agar sizdan yordam so‘raShsa, albatta yordam bering;
6.guruhlar faoliyatining natijalarini baholaShda hamma iShtirok etiShi Shart.


II“Kasb harakteristikasi”ning turli qismlariga oid material tanlab olinib, to‘rt qismga bo‘linadi:
(I qism)

Kasbga doir rejaning yagona bir Shaklini tavsiya etiSh qiyin uning mazmuni ham, tuziliSh yo’li ham kiShining aql - idrokiga, uning umumiy bilim saviyasiga, e’tiqodi va boShqa ko’p narsalarga bog’’’liq bo’ladi. Shuning uchun biz mana Shu aytilgan omillarning faqat eng asosiysi ustida, albatta, ko’rsatiliShi Shart bo’lgan omil to’g’risida to’xtalib o’tamiz.

Ko’zda tutilgan asosiy maqsad rejaning negizini tashkil etiShi kerak, ya’ni unda nima iSh bilan Shug’ullaniSh, kim bo’lib etiShiSh, umumxalq iShiga qanday hissa qo’ShiSh, bu iShda kimlarga tenglaShiSh o’z aksini topmog’’i kerak. Shundan keyin mazkur maqsadga eriShmoq uchun har bir kiShi o’z imkoniyatlariga: qizikiShlari, mayllari va qobiliyatlariga, salomatligiga, irodaviy sifatlariga real baho beriShga harakat qilib ko’riShi zarur.
(II qism)

Kasbga doir rejada kiShining o’z-o’zini tarbiya qiliSh dasturi: professional jihatdan muhim bo’lgan qanday fazilatlarni ShakllantiriSh va rivojlantiriSh, o’z sog’’lig’ini qanday qilib mustahkamlaSh mumkinligi va boShqa Shu singari tadbirlar ham o’z ifodasini topiShi kerak. O’z bilimini mustaqil oShirib boriSh o’z ustida iShlaSh masalalariga ham: qanday adabiyotni o’qiSh, qanday to’garaklarda yoki qiziqiSh bo’yicha tuzilgan gruppalarda Shug’ullaniSh, qanday ko’rgazmalarni borib ko’riSh singari masalalarga ham alohida e’tibor beriSh lozim.

(III qism)
O’quvchilar kasb tanlaSh formulasini qanday tuziSh, o’z qiziqiSh, mayl, qobiliyatlari qandayligini bilib oliSh, bu fazilatlar ular tunlaydigan kasb qo’yadigan talablarga qanchalik muvofiq keliShini taqqoslab ko’riSh to’g’risida tasavvur hosil kilganlaridan so’ng, kasb tanlaSh masalasini hal qiliSh vaqtida ulardan foydalaniShlari mumkin.
Endi ular o’z mehnat faoliyatlarini yaqin kelajakda va uzoq istiqbolda qanday tasavvur etiShlarini qog’’ozga tuShiriShga harakat qiliShlari, Shaxsiy kasbga doir rejarejalarini tuzib chiqiShlari mumkin.
SHaxsiy kasbga doir rejalar yaxShi va har tomonlama o’ylangan bo’liShi kerak, ularni tuziSh vaqtida har bir kiShi mustaqillik ko’rsatiShi va mas’uliyatni his etib turiShi lozim.
Tuzilgan kasbga doir rejaga vaqt-vaqti bilan murojaat qilib turiSh kerak bo’ladi. QiziqiShlar chuqurlaShib, kasb to’g’risidagi bilimlar ortib, amaliy faoliyat sohasida muayyan tajriba to’rejaiShiga qarab reja ham o’zgarib boriShi, u ancha real rejaga aylantiriliShi mumkin.
(IV qism)
Quyida misol tariqasida kasbga doir rejaning fragmenti qanday o’zgarib boriShi mumkinligini keltirib o’tamiz. Bu o’zini qiShloq xo’jalik ekinlari etiShtiriSh bilan bog’’’liq bo’lgan iShga bag’iShlagan kiShining rejasidir:
biolog’iya va qiShloq xo’jalik ekinlari (sabzavotchilik) agro-texnikasiga oid adabiyotlarni o’qib-o’rganiSh;
biolog’iya va qiShloq xo’jalik ekinlari agrotexnikasiga doir qiziqarli kitoblar va maqolalar nomini to’plab qartoteka tuziSh, mazkur masalaga doir kitoblarni yig’ib kutubxonacha tashkil etiSh;
o’quvchilar iShlab chiqariSh brigadasi dalalarida iShlab, mo’l hosil oliniShiga eriShiSh;
sabzavot ekinlari etishtirish sohasidagi iSh tajribalari yuzasidan jamoa xujaligi (fermer) mutaxassislaridan, ilmiy muassasalarning xodimlari va olimlaridan topshiriqlar olish uchun ular bilan aloka o’rnatiSh;
boshqa maktablarning yosh tabiatshunoslari bilan tajriba almishish.
III. So‘ngra talabalar kichik guruhlarda matnni o‘qiShga kiriShiShadi. So‘ngra kichik guruhlar navbati bilan o‘zlariga taqdim etilgan matn mazmunini muhokama qiliShdi: ayrimlari o‘kilganlar yuzasidan o‘z fikrini bayon etdi, qolganlari esa ularning fikrlarini to‘ldiradi.