O’rta maxsus kasb-xunar ta’limi markazi

«Fоrmаt» mеnyusidаn «Vidеlеnnаya оblаst pоstrоеniya» buyrugini tаnlаb.

III-BOB. Jadval protsessori Excel.


3.1 Excel da xisoblash operatsiyalari
Microsoft Excel keng tarkalgan dastur bo’lib Windows muxitida ishlaydi.Microsoft Excel erdamida jadval ko’rinishida berilgan qiymatlarni formulalar erdamida qayta ishlash,xisoblash va berilgan kattaliklarni diagramma ko’rinishida tasvirlash mumkin.Excel interfeysi ya’ni darchasi xuddi Word nikiga o’xshaydi.
Bu erda ham 4 ta asosiy satrlar mavjud: sarlavxa satri,menyu satri,asboblar paneli satrlari standart va formatlashgan.Ulardan pastrokda formula satri joylashgan bo’ladi.Formula satridan pastrokda Excel ning ishchi maydoni(elektron jadval) joylashadi.Ishchi maydon 256 ustundan va 65536 satrdan iboratdir.Ustun va satrlarning kesishgan joyida yacheykalar xosil bo’ladi va ularning joylashgan o’rni ustun nomi va satr nomeri bilan belgilanadi.Masalan: A5(birinchi ustun va beshinchi satr), S8(uchinchi ustun va sakkizinchi satr) va x.k.
Excel dagi elektron jadval kitob ko’rinishida bo’lib 16 varakdan iborat bo’ladi.Elektron jadval yacheykariga 3 xil kattalik kiritish mumkin: matn,son va formula.Formula kiritishda albatta “=” belgidan boshlab kiritiladi.Kiritilaetgan formula 240 ta belgidan oshmasligi va bush(probel) joy bo’lmasligi kerak.
Masalan: =A1*V1.Bu erda A1 yacheyka qiymati V1 yacheyka qiymatiga ko’paytirilayapti.Natija formula kiritilgan yacheykada chikadi.
Ustunlar kengligini va satrlar balandligini o’zgartirish mumkin.Buning uchun sichqon kursori ustunlar eki satrlarni ajratib turuvchi chizikka qo’yiladi.Bunda ko’rsatkich ikki uchli kora strelka ko’rinishini oladi.So’ngra sichqonni chap tugmachasini bosgan xolda sichqonni chapga-o’ngga eki pastga-tepaga suriladi va quyib yuboriladi.
Elektron jadvalda formula deb turli ko’rinishdagi ifodalar tushiniladi.Bu ifodalarni ezishda arifmetik amal belgilari: +(qo’shish),-(ayirish),/(bo’lish),*(ko’paytirish),^(darajaga ko’tarish) va munosabat belgilari:>(kichik),>=(kichik eki teng),<(katta),<=(katta eki teng),=(teng),<>(teng emas) katnashadi.Excel da turli xisob operatsiyalarini bajarish uchun quyidagi funktsiyalar mavjud: matematik,statistik,mantiqiy.Bu funktsiyalarni Mastera funktsiy muloqot darchasidan topsa bo’ladi.Darchaning chap qismida funktsiyalar kategoriyasi,o’ng qismida funktsiyalar nomlari keltirilgan.