O‘rтa maxsus, kasb-hunar тa’limi markazi

HOZIRGI ALIFBODA UNDOSHLARNING
IFODALANISHI

Hozirgi o‘zbek adabiy tilida 23 ta undosh tovush bor. Yangi alifboda ular 20 ta harf va 3 ta harflar birikmasi bilan ifodalanadi.

O‘zbek tilining o‘ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda Bb, Dd, Ff, Gg, Hh, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Vv, Xx, Yy, Zz, G‘g‘ harflari uchun xalqaro andozadagi belgilar olingan.
Ш ш, Ч ч, Hг tovushlari uchun quyidagi harflar birikmasi olingan: Sh sh, Ch ch, Ng ng.
Ruscha-baynalmilal so‘zlardagi ц harfini ifodalash uchun S s harfi ishlatiladi: Sirk, Sezor, sikl.
Bunday so‘zlarda ц unlidan keyin kelganda bitta t orttiriladi: litsey, militsiya kabi.


88-mashq. Quyidagi matnni o‘qing. Undosh tovushlarning ifodalanishiga diqqat qiling.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI DAVLAT GERBI

Davlat gerbi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi tomonidan 1992-yilning 2-iyul kuni tasdiqlangan.

Gerbning yuqori qismida Respublika jipsligining ramzi sifatida 8 qirrali yulduz tasvirlangan; 8 qirra ichida joylashgan yarimoy va yulduz musul­monlarning qutlug‘ ramzidir. Gerb markazida himmat, oliyjanoblik va fidoyilik timsoli bo‘lgan Humo qushi tasvirlangan.
Ushbu ramz, timsollar xalqimizning tinchlik, yaxshilik, baxt-saodat, farovonlik yo‘lidagi orzu-umidlarini ifodalaydi. Gerbda ifodalangan gulla­gan vodiy, Quyosh, o‘ng tomondagi bug‘doy boshoqlari, so‘l tomonidagi ochilgan paxta chanoqlari yurtimizning boyliklari ramzidir.


89-mashq. Matnni lotin yozuviga asoslangan yangi o‘zbek alifbosida ko‘chirib yozing. Undoshlarning ifodalanishiga diqqat qiling.

Шарідаги бир ривоятда айтилишича, бир бегуноµ одамни тутиб олиб, сазойи іиладиган бґлишибди. Уни дарахтга боІлабдилар, назоратчилар іараб туришибди. Биров келиб юзига тупурибди, биров кесак отибди, биров тош отибди. Оломон ичида унинг энг яіин сирдош дґсти µам бор экан. Биладики, дґстида гуноµ йґі. Бекордан-бекорга сазойи іилинмокда, туµматга учраган. Нима іилишини билмабди. Дґстининг сазойи іилинишида іатнашмасликнинг µам иложи йґі. Сґкай деса, сґка олмайди. Тош отай деса, дґсти. Этагининг баридан чигитдай пахтани суІуриб олиб, бир урган экан, µар хил сґкиш ва µаіоратларга, тошга, кесакка бардош берган одам, жиндай пахта юзига текканда «дод» деб, µушидан кетган экан, чунки уни дґсти отди-да!