O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi markazi o'zbekiston respublikasi sog'liqni saqlash vazirligi oliy va o'rta tibbiy ta'lim bo'yicha o'quv-uslubiy idorasi

т
Zaharli qo'ziqorinlar:
Oq poganka (Поганка
бледная)
Muxomorlar
Dixloretan, o'lim dozasi 20 ml
holatlarda gemodializ, peritoneal dializ, gemosorbsion detoksikatsiya qo'llaniladi.

2. 
   0,5% li bemegrid eritmasi 10 ml dan vena
   ichiga, katta yoshi bemorlarda kuniga 50 ml
   gacha; og'ir koma holatlarida bemegrid
   qoilanilishi man etiladil
   
3. 
   O'pka sun'iy ventilatsiyasi bajariladi.
   

1. Oshqozon zond bilan yuviladi, kuchsiz tuzli
eritma ichishga buyuriladi.
2. Teri ostiga 0,1% И 1 ml atropin eritmasi, vena
ichiga natriy xlorning fiziologik eritmasidan
kuniga 1500 ml dan yuboriladi; bemor takror
qayt qilib ichi ketganda poliglyukin (400 ml)
vena ichiga tomchilatib yuboriladi;
antibiotiklardan penitsillin bir kunda 10 ml
ta'sir birlikda kuniga qo'llaniladi; buyrak
yetishmovchiligi davolanadi.

1. 
   Zond orqali oshqozon yuviladi, ichishga tuzli
   kuchsiz eritma buyuriladi.
   
2. 
   Zaharlanish belgilari tugaguncha 0,1% li 1 ml
   atropin eritmasi muskul orasiga yuboriladi.
   

1. Oshqozon zond orqali tozalab yuviladi, keyin
oshqozonga vazelin moyi kiritiladi (50—100
ml); sifonli klizma; birinchi 6 soat davomida
zaharlanishdan keyin gemodializ; keyin
peritonial dializ; kuchaytirilgan diurez
mochevina va laziks yordamida qo'llaniladi.
2. Og'ir koma holatida intubatsiya, o'pka sun'iy
ventilatsiyasi, yurak qon-tomir sistemasiga
ta'sir qiluvchi dori vositalar, toksik shokni
davolash qo'llaniladi; lipotrop dorilar
(lipokain 5 g gacha, xolinxlorid); gormonlar
(prednizolon 120 mg gacha, mushak orasiga,
takror); vitaminlar B₁₂ (1500 mkg gacha, B, 4
ml 5% li eritmasi, B₆ 4 ml 5% li eritmasi,
mushak orasiga, B₁₅ (5 g gacha vena ichiga),
askorbin kislotasi 5—10 ml 5% eritmasidan
venaga; tetatsin kalsiyning 10 % li 10 ml
eritmasi 300 ml glukoza bilan, vena ichiga;
unitiol 5 % li 5 ml eritmasi, mushak orasiga,
takror. Glyutamin 10—15 g dan ichishga,
kuniga; antibiotiklar: levomitsetin, penitsillin;
tez-tez qo'zg'aluvchanlikda 2,5 % li 2 ml
pipolfen eritmasi, venaga qo'llaniladi.Toksik
nefropatiya va gepopatiya davolanadi.
O'yuvchi ishqorlar
(nashatir spirti va
h.k.)
Mis va uning
birikmalaridan mis
kuporosi, o'lim
dozasi 10-30 ml

1. 
   Oshqozon zond orqali yuviladi, o'simlik moyi
   ichiriladi, oshqozonda qon bo'lishiga
   qaramasdan oshqozonni yuvishdan oldin teri
   orasiga morfin (1% li 1 ml) yuboriladi;
   kuchaytirilgan diurez qo'llaniladi.
   
2. 
   4% li natriy bikarbonatning 1500 ml eritmasi
   vena ichiga yuboriladi, siydik rangining qora tusga
   kirishi metabolik asidozning rivojlanishidan
   dalolat beradi.
   

3. Kuyish shoki davolanadi. Kuygan yuzaga har
soatda 20 ml mikstura quyidagi tarkibida
qo'llaniladi: 10% li emulsiya, kungaboqar
yog'i, anestezin 2 g, biomitsin 2 g. Yurak qon-
tomir sistemasida 2 ml kordiamin, 10 % li 2
ml kofein eritmasi, teri ostiga, glukoza-
novokainli aralashma; 5 % li 300 ml va 40% li
50 ml glukoza eritmasi, 2% li 30 ml no-
vokain vena ichiga tomchilatib qo'llaniladi.
Novokainli paranefral blokada qilinadi. Ko'p
qon yo'qotishlarda qon quyiladi. Ko'p miqdor-
da antibiotiklar qo'llaniladi. Gormonoterapiya:
gidrokortizon 125 ml, dozasi AKTG 40 ТВ
da mushak orasiga, kuniga. Vitaminoterapiya:
B₁₂ — 400 mkg, B, — 5 % li 2 ml eritmasi,
B₆ — 5 % li 2 ml eritmasi mushak orasiga.
Toksik nefropatiya davolanadi. Qon tarkibini
tiklovchi dori-vositalar: vikasol 0,3 % li 5 ml
eritmasi, mushak orasiga, kalsiy xlor 10 %
li 20 ml eritmasi, takror, venaga qo'llaniladi.
Hiqildoq shishuvida aerozol ingalatsiyasi:
penitsillin 300 000 TBda 0,5 % li 3 ml efidrin
va 5 % li 1 ml novokain eritmasi yoki 0,1 %
li 1 ml adrenalin eritmasi. Natijasi
bo'lmaganda traxeostomiya qo'llaniladi.
Pevzner parhezi № la 3—5 kun ichida,
keyinchalik № 5a, qon ketganda — ochlik.
1. Oshqozon zond orqali yuviladi; birlamchi
gemodializ; kuchaytirilgan diurez.
2. Unitiol 5% li 10 ml eritmasi, keyinchalik 5
ml dan har 3 soatda 2—3 kun davomida.
Natriy tiosulfat 30 % li 100 ml eritmasi, vena
ichiga.
Morfm 1% li 1 ml eritma, atropin 0,1% li 1 ml eritma, teri ostiga; ko'p qayt qilganda aminazin 0,1% li 1 ml eritma mushak orasiga; glukoza-novokainli eritma (500 ml 5% И glu-

182

Morfin
M ishyak va uning
birikmalari, o'lim
dozasi 0,1—2 g
koza eritmasi, 50 mg 2% li novokain eritmasi) venaga; antibiotiklar; vitaminoterapiya; gemoglobinuriyada paranefral novokainli blokada, natriy bikarbonatning 500 ml 4% li eritmasi, vena ichiga. O'tkir buyrak yetishmov-chiligi davolanadi. Toksik shok davolanadi. Gipertermiyada aspirin (1 g dan ichishga), eufillin (10 ml 2,5 % li eritmasi 40 % li glukoza eritmasi bilan), vena ichiga.
1 . Vena ichiga morfin yuborilganda ham oshqo-
zon takror yuviladi; kuchsiz tuzli eritma
yuboriladi; kuchaytirilgan diurez, siydikni
ishqorlash, peritoneal dializ qo'llaniladi.
2. 3—5 ml 0,5% li nalorfin (antorfin) eritmasi,
vena ichiga.
3. Ten ostiga va vena ichiga atropin (0,1 % li 1—2
ml eritmasi), kofein (10 % li 2 ml eritmasi),
kordiamin 2 ml yuboriladi; tana isitiladi.
Vitamin B, 5 % li 3 ml eritmasi vena ichiga,
takror qo'llanadi. Kislorod bilan ingalatsiya,
o'pka sun'iy ventilatsiya qilinadi.
1. Oshqozon zond orqali yuviladi, takror sifon
klizma qo'llaniladi. Birlamchi gemodializ, 5 %
li 150—200 ml unitiol eritmasi vena ichiga
yuboriladi.
2. 5 % li 5 ml unitiol eritmasi 8 marta mushakka,
kuniga; 10 % li 30 ml tetatsin kalsiy eritmasi,
5 % li 500 ml glukoza eritmasi, venaga
tomchilatib.
3. Vitaminlar: askorbin kislotasi, B,, B₆, B₁₅,
10 % li natriy xlor eritmasi, 10 ml dan vena­
ga, takror. O'tkir ichak og'riqlarida platifillin
(0,2 % li 1 ml), atropin (0,1% И 1 ml) eritmasi,
ten ostiga, paranefral blokada, novokain bilan.
Yurak qon-tomir sistemasi dori vositalari
ko'rsatmalari bo'yicha. Toksik shok davolanadi.
Mishyakli vodorod bilan zaharlanishda dastlabki 5—6 kun tekaptid 40 % li (1—2 ml eritmasi, novokain bilan, mushak orasiga yoki venaga), keyin unitiol. Qon o'rnini bosuvchi operatsiya. Gemoglobinuriyada glukoza-novokainli aralashma vena ichiga (5 % li 500 ml glukoza, 2 % li 50 ml novokain eritmasi); gipertonik 20—30% li glukozaeritmasi (200— 300 ml) venaga; diafillin (2-4 % li 10 ml, eritmasi venaga va natriy gidrokarbonat (4% li 1000 ml), entmasi, venaga. kuchaytirilgan diurez

1	2
Paxikarpin	1. Oshqozonni yuvish, kuchsiz tuzli eritma beriladi, kuchaytirilgan diurez, gemodializ. 2. ATF (1% li 2—3 ml) eritmasi, mushak orasiga; prozerin (0,005% li 1 ml) eritmasi, teri ostiga, takror; vitamin B, (5% li 10 ml) eritmasi, venaga, takror yuboriladi. 3. Nafas olish to'xtaganda o'pka sun'iy ventilatsiyasi. Muskullar tortilganda-barbamil (10% li 3 ml) eritmasi, venaga. Toksik shok davolanadi. Yurak qon-tomir sistemasi dori vositalari.
Salitsilat kislota (asetilsalitsil kislotasi, aspirin, PASK),o'lim dozasi 30—40 g	1. Oshqozon yuviladi, vazelin moyi yuboriladi (50 ml); kuchaytirilgan diurez, siydikni ishqorlash. Birlamchi gemodializ ko'rsatilgan. 2. Qon oqishlarda: vikasol, kalsiy xlor, jelatin. Qo'zg'aluvchanlikda aminazin (2,5% li 2 ml eritmasi, teri ostiga yoki mushak orasiga. Hazm sistemasidagi kuyishlar davolanadi, metgemo-globinemiyada anilindagi kabi qo'llaniladi.
Yurak glikozidlari: digoksin, digitoksin; landish preparatlari, strofantin, dengiz piyozi va h.k.	1. Oshqozon yuviladi, kuchsiz tuzli eritma beriladi. 2. Brodikardiyada atropinning 0,1 % li 1 ml eritmasi, teri ostiga; unitiol 5 % li eritmasi 5 ml dan venaga, kuniga 3 marta. 0,5 % li 500 ml kalsiy xlor eritmasi vena ichiga tomchilatib yuboriladi. Qorinchalar titrashida novokainamid 10 % 5 ml eritmasi, venaga, kardiostimulatsiya. 3. Pipolfen 2,5 % li 1 ml eritmasi; promedol 1% li 1 ml eritmasi; eufillin 2,4 % li 10 ml eritmasi, sekin venaga; tetatsin kalsiy 10 % li 20 ml eritmasi, 5 % li 300 ml glukoza eritmasi, venaga tomchilatib, 5 ml dan 5 % li unitiol eritmasi, mushak ichiga, kuniga 4 marta.
Sinil kislotasi va boshqa sianidlar, o'lim dozasi 0,05 g	1. Amilnitrat ingalatsiyasi (2—3 ampula), zond orqali me'da yuviladi, 0,1% li kaliy permanganat eritmasi yoki 0,5% li tiosulfat natriy eritmasi buyuriladi. 2. Natriy nitrit (1 % li 10 ml eritmasi, venaga sekin-lik bilan har 10 min da 2—3 marta o'tkaziladi), natriy tiosulfat (30% li 50 ml) eritmasi va metilen ko'ki (1% li 50 ml) eritmasi, venaga. 3. Glukoza (40% li 20—40 ml) eritmasi, venaga, takror. Oksigenoterapiya. Vitamin B]2 (1000 mkg.gacha, kuniga, mushak orasiga) va askorbin kislotasi (5% li 20 ml eritmasi, vena ichiga).Yurak qon-tomir sistemasi dori vositalari. Reani-matsion tadbirlar (yurak massaji, o'pka sun'iy ve ntilatsiyasi). Gi perbaroterapiya.

t тш mm mm mw