O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi iskandar tuxliyev bahodirxon safarov turizm asoslari

5. 2. Yangi tashkil qilinadigan turistik korxonaning xizmatlarini sertifikatlashtirish

Sertifikatlash – bu aholi salomatligini va xavfsizligini ta’minlash maqsadida tayyorlangan korxona mahsulotlari yoki xizmatlari sifatini tartibga solish jarayonidir.Shuni qayd qilish kerakki, sertifikatlash nafaqat chetdan kelayotgan import tovar va xizmatlarga, balki mahalliy ishlab chiqariladigan tovar va xizmatlarga ham tegishlidir. Ekspert ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekistonda 2,5 mingdan ortiq tovar va xizmatlar sertifikatlanadi.

Turizm va mehmonxona xizmatlarini sertifikatlashtirish majburiy hisoblanadi. Turizm sohasida tovar va xizmatlarni sertifikatlash quyidagi maqsadlar uchun amalga oshiriladi:
– inson hayoti, atrof-muhit uchun xavfli bo‘lgan mahsulotlarni, huquqiy va jismoniy shaxslar mulkini sotishni nazorat qilish;
– jahon bozorini raqobatbardosh mahsulotlar bilan ta’minlash;
– iste’molchini insofsiz ishlab chiqaruvchidan himoya qilish;
– mahsulotning yaratilgan (kelib chiqqan, ishlab chiqarilgan) manzilini tasdiqlash;
– ishlab chiqaruvchi taqdim etadigan mahsulotlarning-xizmatlarning sifat ko‘rsatkichlarini tasdiqlash.
Turizmda sertifikatlash «Mahsulot va xizmatlarni sertifikatlash to‘g‘risida»gi Qonuni hamda boshqa me’yoriy hujjatlar bilan tartibga solinadi. Uning obyektlari jumlasiga mahsulotlar, xizmatlar hamda sifat tizimlari kiradi. Shuni qayd qilish kerakki, sertifikatlashning ikki turi qo‘llaniladi: ixtiyoriy va majburiy sertifikatlash.
Ixtiyoriy sertifikatlash quyidagi holatlarda qo‘llaniladi: uchinchi shaxslar yoki qo‘shma korxonadagi chet el sheriklari ishlab chiqariladigan tovarlar va taqdim etiladigan xizmatlar uchun qo‘shimcha sertifikatni talab qilgan vaziyatlarda foydalaniladi.
Sertifikat beruvchi davlat organi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Standartlash, sertifikatlashtirish va metrologiya agentligi («O‘zdavstandart») hisoblanadi. Bundan tashqari, alohida sertifikatlashtirish markazlari, tadqiqot labarotoriyalari, sertifikatni nazorat qilish organlari hamda «O‘zdavstandart» tomonidan tan olingan va akkreditatsiyadan o‘tgan sifat ekspert-auditorlari ham faoliyat ko‘rsatadi.
Sertifikatlash muddati sertifikatsiyalanadigan mahsulotlar va xizmatlarning toifasiga bog‘liq ravishda 1 kundan to 1 oygacha bo‘lishi mumkin. Sertifikatlashtirish organiga beriladigan hujjatlar soni ham sertifikatlash muddatiga ta’sir ko‘rsatadi. Turistik korxonalarning turistik xizmatlarini sertifikatlash olti bosqichdan iborat.