O'rta-m axsus kasb-hunar ta’limi markazi

6 
a
4 1-rasm. Boldir
suyaklari.
a -
k atta b o ld ir
suyagi; 
b -
 kichik
boldir suyagi; 
I -
d o ' m b o q c h a ,
te p a lik ; 
2 , 1 0 -
lateral va medial
do'nglar; 
3 -
 suyak
g'adir-buduri; 
4 -
katta boldir suyagi
tanasi; 5 - kichik
b o ld ir
s u y a g i
tanasi; 
6 -
 oldingi
q irra; 
7 - ich k i
to'piq; 
8 -
tashqi
to'piq; 9 - k ic h ik
boldir 
suyagi
boshchasi.

---

O y o q p a n j a s i s k e l e t i (42-rasm) kaft oldi qismi, oyoq kafti 
va oyoq barmoqlaridan tuzilgan.
Kaft oldi qismi yettita kalta g'ovak suyaklardan tashkil topgan bo'lib, 
kaft usti suyaklari singari ikki qator joylashgan: 1) orqa yoki proksimal 
qator ikkita (oshiq va tovon) suyakdan iborat; 2) oldingi, qayiqsimon 
suyak, distal qator uchta ponasimon va kubsimon suyaklardan tuzilgan.
Odam gavdasining vertikal holatga o'tishi oyoq panjasining skelet 
tuzilishida ham o'z izini qoldiradi. Natijada oyoq panjasi tayanch vazifa­
sini bajarishga va gavda og'irligini ko'tarib yurishga 
moslashadi. Shuning uchun odamda tovon suyagi 
ancha yo'g'onlashgan, orqadan oldinga (bo'yiga) 
uzunlashgan va mustahkam bo'ladi. Oshiq suyak 
esa tovon suyagining ustida joylashgan bo'lib, 
yuqorida boldir suyaklari bilan, old tomonda 
qayiqsimon suyak bilan bo'g'im hosil qilib birla­
shadi. Binobarin, oshiq suyakning tuzilishi va uning 
bo'g'im yuzalari ana shunga moslashgan. Qolgan 
suyaklar ham gavda og'irligini ko'tarib yurishda 
muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun oyoq pan­
jasi suyaklari asta-sekin kattalashgan va oyoq 
gumbazi hosil qilib o'zaro qo'shilib joylashgan.
O y o q k a f t i beshta oyoq kafti suyaklari- 
dan tashkil topgan. Bu suyaklarning tuzilishi qo'l 
kafti suyaklariga o'xshagan, bularda ham proksi­
mal uch yoki asos, tana va distal uch yoki boshcha 
bo'ladi. Oyoq kafti suyaklari katta-kichik bo'lib, 
biri boshqasiga qaraganda kaltaroq va yo'g'onroq 
bo'lsa, ikkinchisi hammasidan uzun va hokazo.
Oyoq kafti suyaklari bir-biridan uzunasiga oraliq 
bo'shliq bilan ajralib turadi.
Oyoq barm oqlari falanga suyaklari q o 'l 
barmoqlari falanga suyaklari singari tuzilgan. Bosh 
barmoq ikkita, II—V barmoqlar uchtadan falanga