Orol dengizi ekologik muammolari va uni bartaraf etish chora tadbirlari

Ikkinchi. Qum koʻchkilarini mustahkamlash, Orolning qurigan qismidan havoga zaharli aerozol changlari koʻtarilishini kamaytirish masalalari bizning eʻtiborimiz markazida boʻlishi zarur. 

Shu maqsadda choʻl sharoitiga chidamli va ozuqa oʻsimliklari koʻchatlarini yetishtirish boʻyicha Mintaqaviy markaz tashkil qilishni taklif etamiz. 

Bizning olimlarimiz bergan maʻlumotlarga koʻra, 10-12 yil davomida dengizning qurigan qismini daraxtzor va butazorlarga aylantirishimiz mumkin. 

Bundan tashqari, yangi unumdor yaylovlar yaratishga qurbimiz yetadi, bu chorvachilikniizchil rivojlantirish va oʻn minglab odamlarni ish bilan taʻminlash imkonini beradi. 

Mintaqaviy markaz esa ehtiyoj katta boʻlgan mutaxassislar tayyorlash boʻyicha oʻziga xos noyob ilmiy-taʻlim bazasiga aylanadi. 

Uchinchi. Mintaqamizning noyob hayvonot dunyosini saqlash masalasi. Bu masalada ham umummintaqaviy yondashuv zarur. 

Orolboʻyi zonasida muhofaza qilinadigan transchegaraviy tabiiy hududlar tashkil etishni taklif qilamiz. 

Yoʻqolib borayotgan hayvonlar, jumladan, qoplon,qulon, saygʻoq va boshqa noyob jonivorlarni saqlab qolish uchun qoʻlimizdan keladigan barcha ishlarni oʻzaro kelishib amalga oshirishimiz nihoyatda muhim ahamiyatga ega. 

Toʻrtinchi. Suvni tejash, transchegaraviy suv resurslarini boshqarish va ulardan oqilona foydalanish masalalaridagi mintaqaviy hamkorlik darajasini keskin oshirish lozim. 

Biz Orol dengizi hududidagi suv resurslaridan foydalanish boʻyicha oʻzaro maqbul hamkorlik mexanizmlarini ishlab chiqish uchun barcha zarur sharoitlarni yaratishga va Oʻzbekistonda ushbu masalaga bagʻishlangan mintaqaviy konferensiya oʻtkazishga tayyormiz. 

Oʻylaymizki, Markaziy Osiyoda suv resurslaridan oqilona foydalanish boʻyicha mintaqaviy dastur qabul qilinishi mazkur konferensiyaning eng muhim natijasi boʻladi. 

Beshinchi. Bugungi kunda ilmiy kooperatsiyani samarali rivojlantirmasdan oldimizda turgan muammolar yechimini taʻminlashning iloji yoʻq. 

Shu munosabat bilan birgalikdagi fanlararo tadqiqotlarni tashkil etish muhim ahamiyatga ega, deb hisoblaymiz. Jumladan, Davlatlararo muvofiqlashtiruvchisuv xoʻjaligi komissiyasi va Davlatlararo barqaror rivojlanish komissiyasining ilmiy-axborot markazlari negizida bunday tadqiqotlar olib borish mumkin. 

Hurmatli davlat rahbarlari! 

Aminmanki, bugun ilgari surilgan tashabbuslar asosida “yoʻl xaritasi” ishlab chiqishimiz va uning ijrosini amaliy jihatdan nazoratga olishni Jamgʻarma boshqaruviga topshirishimiz mumkin. 

Xalqlarimizning tabiatga uning boyliklarini asrab-avaylagan holdamunosabatdaboʻlish va umumiy suv resurslaridan birgalikda foydalanish borasidagi koʻp asrlik anʻanalariga suyangan holda biz haqiqatdan ham ulkannatijalarga erishamiz, deb ishonaman. 

Soʻzimning yakunida hurmatli Gurbanguli Malikguliyevichga Orolni qutqarish xalqaro jamgʻarmasi sammitini muvaffaqiyatli oʻtkazishga qoʻshgan katta hissasi uchun yana bir bor minnatdorlik bildirishga ijozat bergaysiz.