Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and

1-jadval. Rux kekinining kimyoviy tarkibi.

Komp onent nomi	Zn	O Zn SO4	Zn O•SiO2	Zn O•Fe2O3	Zn S	Fe	S Fe	O Fe2	O3 Pb	O Pb	S Cu	S Cu SO4
Miqd ori, %	,8	,2	,9	,6	1,5	,5	,3	,7	,4	,9	,6	,9

Tajriba natijasida, elementar oltingugurtning uchishi 150-200⁰S haroratda, arsenopirit va piritning parchalanishi 450-500⁰S haroratda ro’y berar ekan. Pirit, arsenopirit va xalkopiritning to’liq parchalanishi ~700⁰S haroratda tugallanadi. Bunda gaz fazasiga oltingugurt to’rt oksidi kabi yengil uchuvchan komponentlar o’tadi.

Suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish jarayonida haroratning turli metallarni eritmaga ajratib olish darajasiga bog’liqligi o’rganildi. Tajribalar 400-800⁰S haroratda o’tkazildi (2-rasm).

1-rasm. Rux keklariga suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish tajriba uskunasi:

1. 
   Bug’ generator.
   
2. 
   Spiral.
   
3. 
   Avtotransformator.
   
4. 
   Pech.
   

2-rasm. Suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish jarayonida haroratning metallarni eritmaga ajratib olish darajasiga bog’liqligi

Tajriba natijalariga asoslanib, 650⁰S haroratda suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish metallarni sulfat kislotali eritmaga o’tkazish darajasiga yaxshi ta’sir ko’rsatishini aytish mumkin. 650⁰S dan yuqori haroratda ishlov berilgan Zn va Cu ning eritmaga ajratib olish darajasi sezilarli darajada oshmadi. Shuning uchun rux keklariga suv bug’i ishtirokida termik ishlov berishning optimal haroratini 650⁰S deb qabul qilish mumkin (3-rasm).

2-rasm. Suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish jarayonida davomiylikning metallarni eritmaga ajratib olish darajasiga bog’liqligi

Optimal haroratda rux kekiga suv bug’i ishtirokida termik ishlov berish davomiyligining ortishi kuyindi massasini kamayishiga va kuyindida rux va boshqa metallarning konsentratsiyasining ortishiga olib keladi. Olingan tajriba natijalari va iqtisodiy mulohazalarga asoslanib, rux keklariga suv bug’i ishtirokida termik ishlov berishning harorati 650⁰S va ishlov berish davomiyligini 1 soat deb qabul qilish mumkin. Olingan kuyindining kimyoviy tarkibi 2-jadvalda berilgan.