Organik moddalarni haydash usulida tozalash

ORGANIK MODDALARNI HAYDASH USULIDA TOZALASH

Ajratilgan vaqt -4 soat

Ishdan maqsad: organik moddalarni haydash usulida tozalash.

Kerakii jihozlar va reaktivlar: Vyurs kolbasi, sovutgich, termometr, gaz gorelkasi, alonj, tozalash uchun modda, yig`gich kolba.

Identiv o 'quv maqsadi:

1.Organik moddalarni haydash usulida tozalashni talabalarga tushuntirib
berish.

2.Organik moddalarni haydash usulida talabalar mustaqil tozalay oladi,

Ishni bajarish tartibi: Reaksiya tarkibida ko'p miqdorda smola qo'shilmalari bo'lsa ko'pincha bug' bilan haydab tozalanadi. Ko'pincha suvda kam eriydigan va suv bilan reaksiyaga kirishmaydigan moddalar suv bug'i bilan haydaladi. Bir-biri bilan aralashmaydigan moddalar aralashmasining bug'i Dalton qonuniga bo'ysinadi. Bu qonunga ko'ra aralashma ustidagi bug' bosimining umumiy miqdori ayni temperaturadagi har bir komponentning bug' bosimi yig'indisiga teng bo'ladi. Bir-biri bilan aralashmaydigan va o'zaro reaksiyaga kirishmaydigan ikki suyuqlik orasidagi suv bug'ining (PH₂O) modda bug`i bosimining (P_H)_f yig'indisi atmosfera bosimiga tenglashganda ya'ni P=P_H+PH₂O bo'lganda o'ynaydi.

Aralashma 100° dan past haroratda qaynay boshlaydi. Aralashma bug'ining o'zaro nisbatga bog'liq emas. Aralashma qaynash temperaturasi ya'ni molekulyar massasi bilan partial bosimi bir-biriga bog'liq bo'ladi:



- modda va suvning massasi

-Aralashmaning qaynash temperaturasidagi modda va suvning partsial bosimi

M_H - Moddaning molyar massasi

Haydov kolbasining ma'lum hajmigacha (2/3 qismgacha) tozalanadigan suyuqlik quyiladi va og'zi termometrga ulanadi sovutgich qiya turishi shart.

Ushbu laboraroriya ishi quyidagi 7-rasmda tasvirlangan asboblar yig`masi yordamida amalga oshiriladi.

7-rasm. Moddalarni haydash usulida tozalash asbobi

1-termometr, 2-Vyurs kolbasi, 3-sovitgich, 4-alonj, 5-yig`gich kolba, 6-haydalayotgan modda eritmasi, 7-haydalgan modda.


Chunki bug' holatidagi modda kondensatlanib suyuqlikka aylangach shu qiyalik bo'ylab idishga yig'ilishi kerak. Buning uchun tozalanishi kerak bo'lgan moddaning qaynash temperaturasisini adabiyotdagi jadvallardan topish kerak , ayni modda shu temperaturada haydaladi.
Nazorat savollari:

1. 
   Organik moddalarni haydashning necha turi mavjud.
   
2. 
   Organik moddalarni haydashda qanday omillarga e`tibor berish kerak?