Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

10-topshiriq.
8
-
va 9
-
topshiriqlar
dagi hosil bo’luvchi asosiy mahsulotlarni ko’rsating.
11-topshiriq. 
Quyidagi alkilgalogenidlarning degidrogalogenlashdan hosil bo’lishi mumkin 
bo’lgan birikmalarni tuzilish formulalarini yozing va nomlang. 
a) 
1-bromgeksan 
b) 
2-bromgeksan 
 v) 
1-brom-2-metilpentan 
g) 2-brom-2-metilpentan 
 
d)3-brom-2-metilpentan 
ye)4-brom-2-metilpentan 
 j)1-brom-4-metilpentan 

12-topshiriq. 
YUqoridagi namunalarda bittadan ortiq izomerlar hosil bo’lsa, bu izomerlardan 
qaysi biri asosiy mahsulot ekanligini ko’rsating. 
13-topshiriq. 
Quyidagi juft spirtlarning qaysi biri osonroq degidratlanadi? Nima uchun? 
a) CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
OH
yoki CH
3
CH
2
CH
2
CH(OH)CH
3
 
b) (CH
3
)
2
C(OH)CH
2
CH
3
 
yoki (CH
3
)
2
CHCH(OH)CH
3
 
v) (CH
3
)
2
CHC(OH)(CH
3
)
2
yoki (CH
3
)
2
CHCH(CH
3
)CH
2
OH 
14-topshiriq. 
a) Propilenni propandan hosil bo’lish reaksiyalarini yozing; b) bu usullar n-buten 
bilan olib borilsa qanday alkenlar aralashmasi hosil bo’lishini kuzatish mumkin? 
15-topshiriq. 
a) Neopentil spirtini 
(CH
3
)
3
CCH
2
OH
sekin-asta kislota ishtirokida qizdirish 
natijasida 85:15 nisbatda 
C
5
H
10
tarkibli alkenlar hosil bo’ladi? Bu qaysi izomer alkenlar va ular 

---

102 
qanday hosil bo’ladi? Ularning qaysi biri ko’proq hosil bo’ladi? b) Neopentilbromidni 
(CH
3
)
3
CCH
2
Br 
degidrogenlash qanday amalga oshiriladi? v) Degidrogenlash reaksiya 
mexanizmini taklif qiling? 
16-topshiriq. 
Cl 
ning 3-metilbuten-1 ga birikishidan ikki xil alkilxlorid aralashmasi hosil bo’ladi. 
Bu qanday birikmalar? Reaksiyaning to’liq o’zgarishlarini yozing.
17-topshiriq. 
HCl 
suvli eritmasining 3,3-dimetilbutanol-2 bilan reaksiyasi 2,3-dimetil-2-
xlorbuten hosil bo’lishiga olib keladi. Hozirgacha sizga ma`lum bo’lgan bosqichlar orqali, bu 
reaksiyaning mexanizmini taklif qiling.