Orfografiya va orfoepiya


F (f) harfi lab-tish, sirg'aluvchi, jarangsiz undosh tovushni ifodalay­di. Talaffuzda ba’zan p



Download 50,43 Kb.
bet12/16
Sana23.07.2022
Hajmi50,43 Kb.
#844685
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
GRAFIKA ORFOGRAFIYA ORFOEPIYA

F (f) harfi lab-tish, sirg'aluvchi, jarangsiz undosh tovushni ifodalay­di. Talaffuzda ba’zan p ga o'tsa ham, f yoziladi. Masalan: fasl, safar, futbol, latif, isrof, insof kabi.
G - k undoshlari
G (g) harfi til orqa, portlovchi, jarangli undosh tovushni ifodalaydi. So‘z oxirida jarangsiz k kabi eshitiladi, ammo yozuvda g tarzida yozila­di Masalan: barg, tug, pedagog, eg kabi.
Imlo qoidasiga ko‘ra, oxiri g bilan tugagan so'zlarga g undoshi bilan boshlanadigan -ga,
-gacha, -gach, -gan,-gina kabi qo‘shimchalar qo'shilganda k tarzida talaffuz qilinsa ham, asliga muvofiq g yoziladi. Oarang: bargga, egguncha, dialoggacha, tuggin.
K (k) harfi til orqa, portlovchi, jarangsiz undosh tovushni ifodalaydi. Oxiri k bilan tugagan so'zlarga egalik qo'shimchalari qo'shilganda k jaranglashadi va g tarzida aytiladi hamda shunday yoziladi. Masalan: yurak - yuragim, tilak – tilagim, bek - begim kabi.
D –t undoshlari
D(d) harfi til oldi, portlovchi, jarangli undosh tovushni ifodalaydi. So'z oxiridagi d doimo jarangsiz talaffuz qilinadi. Biroq asliga muvofiq d yozilaveradi: band - bant, avlod - avlot kabi. So'zning oxirida d tovushidan oldin n kelsa va bunday so'zlarga qo'shimchalar qo'shilsa, d talaffuz etilmaydi, ammo yoziladi: payvanchi - payvandchi, balanroq- balandroq, xursanchilik - xursandchilik kabi.
T(t) harfi til oldi, portlovchi, jarangsiz undosh tovushni ifodalaydi. So'z oxiridagi t talaffuzda ko'pincha tushib qoladi, biroq asliga mu­vofiq yozilaveradi: do‘st- do‘s, daraxt- darax kabi. Bunday so'zlarga qo'shimchalar qo'shilganda ham talaffuzda t undoshi eshitilmay qoladi, ammo bu hol imloda aks etmaydi: do‘slik - do'stlik, dasro'mol - dastro'mol, mashinisga - mashinistga kabi.
Jonli nutqda t bilan tugagan so'zlarga ch undoshi bilan boshlanuvchi qo'shimchalar qo'shilganda t ning ch ga aylanish hodisasi yuz beradi: sutchi - suchchi, yigitcha - yigichcha, uyatchan - uyachchan kabi.

Download 50,43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish