Oraliq nazorat
1-shart Eftanaziya jinoyat emas.(Debat)
Qadimgi sivilizatsiya markazlaridan biri bo’lgan yunonistonda bu holat ya’ni eftonaziya rag’batlantirilgan va qo’llab quvvatlangan.
Eftonaziya avval oqlanib, hozir salbiy qaralishiga sabab fashistlarning eftonaziya nomi ostida vaxshiy amaliyotlarni amalga oshirgani hisoblanadi. Bu haqda A.Gitler “Hayotga yaroqsiz hayotni yo’q qilishga ruxsat” asarini ham yozgan. Kitob aqli zaif jinoyatchilar va og’ir kasallarni jismoniy yo’q qilishning qonuniyligi haqida edi. Shu tariqa o’lim lagerlari paydo bo’ldi va eftonaziya haqida turli salbiy tasavvurlar paydo bo’ldi.
Hozirgi kunda yettita mamlakatda(Kanada, Niderlandiya, Shvetsariya, Belgiya, Lyuksemburg, Kolumbiya, Gavayi orollari) eftonaziya qonuniylashtirilgan, beshta mamlakatda(Germaniya, Fransiya, Ispaniya, Isroil, Albaniya) esa aniq bir taqiq qo’yilmagan. Shuningdek AQSh ning Koliforniya, Oregon, Vermont, Montana, Kolarado, Vashington shtatlarida ham eftonaziyaning qonuniy tartibi qonunchilikdan joy olgan.
Hozirgi kunda dunyoning rivojlangan yetakchi davlatlari bo’lgan Yaponiya, Rassiya, Hindiston kabi davlatlarda ham eftonaziyaning passiv shakliga ruxsat berilgan.
O’z joniga qasd qilish turizmi. Shvetsiya va Shvetsariyada asosan bunday turizm mavjud bo’lib, klinikalarga shu faoliyat bilan shug’ullanishi uchun litsenziyalar berilgan. 2018-yil “Medical Ethecs Journal” ning ilmiy nashri so’ngi 5 yilda Shvetsariyaga “oson o’lim” uchun kelganlar ikki barobar oshganligini takidlab o’tgan.
Shvetsariyada 1998-yil 43 kishi “rahm-shavqat xizmati’dan foydalangan 2009-yilda ularning soni 300 taga yetgan va bu raqam o’sib bormoqda.
Hinduizmda azob uqubatlar va umidsizlikda hayotning sun’iy kengayishi yomon oqibatlarga olib kelishi mumkinligi aytib o’tilgan.
1952-yil Birlashgan Millatlar Tashkilotida Buyuk Britaniya va AQSh dan kelgan shifokorlar, olimlar va taniqli madaniyatchilar Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasiga davolanmagan bemorlarning o’zi uchun oson o’limni talab qilish huquqini qo’shish kerak degan taklifni ilgari surishgan. Apellatsiya 25000 imzo to’plagan, ammo rad etilgan.
Umumiy argumentlar:
Hayot huquqi o’lim huquqidan farq qilmaydi.
Kasal odam cheksiz azoblardan xolos bo’ladi.
Bemorning yaqinlari ko’plab azob uqubatlardan, jismoniy faoliyatdan, ruhiy azobdan, moliyaviy xarajatlardan ozod bo’ladi.
Ko’pchillik eftonaziyani axloqiy emas deyishadi buni “madaniyatli o’lim” deb atovchilar soni ham kundan kunga o’sib bormoqda.
Xulosa qilib aytganda XXI asrda eftonaziya yangilik bo’lmay qoldi. Insoniyat bosqichma bosqich davolanish usullarini yaxshilaydi yoki eftonaziya haqiqatini qabul qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |