Орқа мия: топографияси, ташқи тузилиши, ўровчи пардалар

Марказий нерв системаси

Масала №1

Маълумки, кўпгинатерикасалликлариасаббузилишларидан сўнгпайдо бўлади, ва аксинча тери касалликлари нерв системасини шикастлайди.

Савол: Бу боғлиқликни сабабини тушунтиринг.
Nerv sistemasi va epidermisning rivojlanish manbayi- yagona ektoderma hisoblanadi


Масала №2

Беморда умуртқа поғонаси бўйин қисми орқа миянинг олдинги тизимчаларининг жароҳатланиши билан биргаликда синган.

Савол:Орқа миянинг қайси фаолияти бузилган?

Орка мияни утказувчи функцияси бузилади ( марказий асаб тизимининг харакат йуллари бузилади).

Масала №3

Беморга бел қисмида тана вазияти ўзгарганда кучаювчи оғриқ сабабли қуйидаги ташҳис қўйилди: бел-думғаза радикулити (орқа мия нервлари илдизларининг шикастланиши)

Савол:Орқа мия нерв илдизлари қайси нерв системасига тегишли?
Perefirik nerv sistemasi- simpatik va parasimpatik

Vegetativnervlarasosan animal nervlartarkibida, qontomirlardevoridachigallarhosilqilibtarqaladi. Vegetativnervlarningharbiri ham sezuvchi, ham harakatlanuvchitolalarvazifasinibajaradi. Ulardaimpuls (taʼsir)lar sekundiga 10 m tezlikkayetadi. Somatiknervlartarkibidagitolalar (sezuvchivaharakatlanuvchi) esaalohida, miyelinpardaliboʻlganiuchunulardaimpulssekundiga 100 m tezlikkayetadi.

Vegetativnervsistemasifaoliyatigakoʻrasimpatikvaparasimpatiknervsistemasigaajratiladi. Simpatiknervsistemasiadrenalingaoʻxshaydigansimpatii, parasimpatiknervsistemasiesaatsetilxolinvositasitaʼsiridaqoʻzgʻaladi. Bu moddalarqongavalimfasuyukligigashimilib, ularorkalinervlarqoʻzgʻaladi. MarkaziynervsistemasitashqivaichkimuhittaʼsirlarigaV.n.s. orqalijavobberadivaorganizmnidoimoʻzgaribturadiganmuhitgamoslashtiradi. Odatdasimpatiknervlarfunksiyasijihatidanparasimpatiknervlargaqarama-qarshitaʼsirkoʻrsatadi. Simpatiknervlarkoʻzqorachigʻinikengaytiradi, soʻlakva b. ajralishinikamaytiradi, yurakqisqarishinikuchaytiradi, meʼdavaichakharakati (peristaltika)nisusaytirib, ularningshirachiqarishfaoliyatinipasaytiradi, oʻpka, bronxlarnikengaytiradi. Parasimpatiknervlaresaaksinchakoʻzqorachigʻinisiqibtoraytiradi, sulakbezlariishinikuchaytiradi, yurakfaoliyatinipasaytiradi, ichakharakatinitezlashtiradi, oʻpka, bronxlarnitoraytiradi. V.n.s. somatiknervsistemasibilanbirbutunhamjihatboʻlibishlaydi, unimarkaziynervsistemasiningoliyboʻlimlari, asosan bosh miyakattayarimsharlaripoʻstlogʻinazoratqilibturadi. Mas., organizmgasovuqtaʼsirqilgandasimpatiknervlarqoʻzgʻalib, qontomirlartorayadi. Gipofiz, buyrakustibezi, qalqonsimon bez faoliyatikuchayadi, natijadabirtalay adrenalin ajralib, organizmdaissiqliksaqlanishinitaʼminlaydi. Aksincha,

organizmdaissiqlikkoʻpayishitufayliparasimpatiknervlarqoʻzgʻaladi.

V.n.s.ningfaoliyatiturlikasalliklardavrida, obhavoningoʻzgarishi, tashqivaichkitaʼsirlarorqalioʻzgaradi.


Масала №4

Беморда менингит симптомлари (белги) аниқланди. Ташҳис қўйиш учун орқа мия суюқлигини текшириш керак.

Савол: Таҳлилга субарахноидал бўшлиқдан орқа мия суюқлиги олиш учун қайси сохадан пункция қилинади?

Orqa miya suyuqligini olish un 3-4 bel umurtqalari orasidan olinadi.Chunki orqa miya 2 - bel segmentida tugaydi.Lekin keyin ip shaklida davom etadi shuning uchun orqa miyaga zara yetkazmaslik un ham shu sohadan funksiya qilinadi.

Масала №5

Текшириш жараёнида 4 хафталик ҳомилада бош мия ривожланишининг бузилиши аниқланди.