O’quv-uslubiy majmuaning tarkibi

MAVZU: BAKTERIOLOGIK XAVFLAR. KARANTIN INFEKTsIYaLAR.

B.B.B texnikasini qo’llash

Talaba-o’quvchilar o’zlari biladigan va bilmaydigan tushunchalar va iboralar bilan jadval to’ldiriladi. Ro’yxatga kirmagan, biroq dars jarayonida yangidan paydo bo’lgan talaba uchun notanish tushuncha va iboralar ham jadvalning ikkinchi ustuniga qo’shimcha ravishda qayd etilib boriladi.

№

Mavzu savoli

Bilaman

Bilishni

Bildim

		(Q -)	hohlayman	(Q)
1.	Bakteriologik xavfni tushunchasini bilasizmi?
2.	Bakteriologik xavflarni zararlovchi qanday xususiyatlari bor?
3.	Bakteriologik xavflarni qo’llash usullarni aytib bering.
4.	Karantin deganda nimani tushunasiz?
5.	Observatsiya holati nima uchun tashkil qilinadi?

“Pinbord” metodi

Keys stadii

1. 
   – vaziyat. Bakteriyali vositalar shamolning tezligiga qarab, bir necha 10 km masofaga tarqalishi mumkin. Ular hasharotlar, kanalar va kemiruvchilar yordamida ham tarqaladi. Mikroblar organizmga tushgandan keyin darrov kasallik tug’dirmasdan, balki kasallikning yashirin davri o’tgandan keyin, bir necha kundan keyingina kasallik belgilari namoyon bo’ladi.
   

Toshkent viloyati hududida bakteriologik qurol qo’llash natijasida odamlar orasida yuqumli kasallik tarqalib ketdi.

Muammo. Yuqumli kasallikni bunday tarqalishi nima deb nomlanadi?

1-variant: epidemiya 2-variant: epifitotiya 3-variant: epizootiya 4-variant: pandemiya

2. 
   – vaziyat. Toshkent viloyati hududida bakteriologik qurol qo’llash natijasida odamlar orasida yuqumli kasallik tarqalib ketdi.
   

Muammo. Bakteriologik qurol sifatida qanday yuqumli kasalliklardan foydalanish mumkin?

1. 
   variant: chin chechak, o’lat, kuydirgi, vabo
   
2. 
   variant: meningit, gepatit, vabo
   
3. 
   variant: salmonellyoz, gripp, o’lat
   

MAVZU: SANITARIYa JIXATIDAN IShLOV BERISh. ZARARSIZLANTIRISh TURLARI VA USULLARI.

B.B.B texnikasini qo’llash

Talaba-o’quvchilar o’zlari biladigan va bilmaydigan tushunchalar va iboralar bilan jadval to’ldiriladi. Ro’yxatga kirmagan, biroq dars jarayonida yangidan paydo bo’lgan talaba uchun notanish tushuncha va iboralar ham jadvalning ikkinchi ustuniga qo’shimcha ravishda qayd etilib boriladi.

№	Mavzu savoli	Bilaman (Q -)	Bilishni hohlayman	Bildim (Q)
1.	Qisman sanitariya ishlovi haqida tushuncha bering
2.	To’la sanitariya ishlovi haqida tushuncha bering
3.	Dezinfektsiya turlari va usullarini ayting
4.	Dezinsektsiya turlari va usullarini ayting
5.	Deratizatsiya turlari va usullarini ayting
6.	Degazatsiya turlari va usullarini ayting
7.	Dezaktivatsiya turlari va usullarini ayting

Guruhlar uchun topshiriqlar 1 – guruh

1. 
   Dezinfektsiya, usullari va vositalari
   
2. 
   Qisman sanitar obrabotkasi
   

2 – guruh

1. 
   Dezinsektsiya, usullari va vositalari 2.To’liq sanitar obrabotkasi
   

3. – guruh

1. 
   Deratizatsiya, usullari va vositalari
   
2. 
   Dezaktivatsiya va degazatsiya, usullari va vositalari
   

“Klaster” metodini qo’llash

Varaq markaziga bironta shakl (yumaloq, kvadrat va h.) chiziladi, uning ichiga o’tilayotgan mavzuga taaluqli asosiy tushunchalardan biri yoziladi. Undan har xil tarafga yo’naltirilgan tarmoqlar chiqib ketadi. Bu tarmoqlarga esa shu tushunchadan kelib chiqadigan vaziyatlar, oqibatlar, natijalar, ma’nolar va boshqalar yozilishi mumkin. Ulardan esa o’z navbatda boshqa tarmoqlar chiqib ketaveradi ularga haim ma’lumotlar yozilib boraveriladi.

Keys stadii

Germetik boshpana va pana joydan tashqarida, zararlangan hududda qolgan hamma aholi, shuningdek, zararlanganlar mahsus sanitariya obrabotkasidan o’tishi kerak. Sanitariya obrabotkasi 2 ta elementdan iborat:

1. 
   Odamlarning terisi va shilliq pardalarini santariya obrabotkasidan o’tkazish.
   
2. 
   Kiyim-bosh, poyafzal, himoyaning individual vositalari va boshqalarni dezaktivatsiyalash, degazatsiyalash yoki dezinfektsiya qilish.
   

Sanitariya obrabotkasi to’la va qisman bo’ladi. Aholi o’rtasidagi qisman sanitariya obrabotkasi o’z-o’ziga va o’zaro yordam tarzida, shuningdek, sanitariya postlari va drujinalari tomonidan o’tkaziladi. Aholini to’la sanitariya obrabotkasidan o’tkazish mahsus jihozlangan statsionar yuvuvchi punktlarda, hammomlarda, dushlarda, sanpropuskniklarda tashkil etadi.

3-vaziyat. Buxoro viloyatida odamlar orasida o’lat kasalligi aniqlangan.

Muammo. O’lat kasalligi tarvqalib ketmasligi uchun qanday zararsizlantirish usullari qo’llaniladi?

1-variant: dezinfektsiya 2-variant: Dezinsektsiya 3-variant: Deratizatsiya