O’quv uslubiy majmua

Internetga bog’lanish usullari. 
Internet tarmog’iga ulanish ajratilgan aloqa 
kanali 
(optik 
tola, 
sun’iy yo’ldosh aloqasi, radiokanal, ajratilgan 

---

O’quv uslubiy majmua
 
 
 
 
 
 
 
 
Sohada AKT
 
73 
kommutatsiyalanmaydigan telefon liniyasi) bo’yicha doimiy ulanish, shuningdek 
kommutatsiyalanadigan, ya’ni uzib-ulanadigan ulanish (Dial-ur access, Dial-ur) 
ko’rinishida amalga oshiriladi. 
Telefon liniyasi orqali internetga ulanish.
Internet tarmog’iga oddiy telefon 
tarmoqlari orqali standart modem qurilmalari yordamida ulanish mumkin. 
Telefon liniyasi orqali Internetga ulanishda modem qurilmasidan tashqari maxsus 
dasturdan (protokol) ham foydalaniladi. Bunda ushbu dastur yordamida 
Internetga ulanganda telefon liniyasi band qilinadi, seans tugatgandan so’ng 
telefon tarmog’i bo’shatiladi va unda boshqa foydalanuvchi foydalaniishi 
mumkin. Internetga ulanishni amalga oshiruvchi dasturning yutug’i shundaki, ular 
Internetga to’g’ridan to’g’ri ulanishga imkon beradi. 
Telefon liniyasi orqali «CHaqiruv» bo’yicha Internetga bog’lanish Internet 
xizmatlarini taqdim etuvchi provayder bilan mijoz o’rtasida amalga oshiriladi. 
Bunda foydalanuvchi mantiqiy nom (login) va maxfiy belgi (parol) yordamida 
Internetga to’g’ridan-to’g’ri ulanadi. 
9.3-rasm. Telefon liniyasi orqali internetga ulanish. 
Mobil aloqa vositalari yordamida internetga ulanish. 
Internet tarmog’iga 
nafaqat kabel yoki telefon liniyasi orqali simli ulanish mumkin, balki mobil aloqa 
vositalari yordamida simsiz ulanish ham mumkin. Internet tarmog’iga simsiz ulanish 
kompyuter orqali yoki mobil telefonning o’zida amalga oshiriladi. Agar kompyuter 
orqali Internetga simsiz ulanish kerak bo’lsa, u holda kompyuterdan tashqari Internet 
xizmatlarini taqdim etuvchi operator yoki provayderning simsiz ishlovchi modemi 
yoki xuddi shu vazifani bajaruvchi mobil telefon apparati zarur.
Agar mobil telefonning o’zida turib Internetga bog’lanish yoki undan 
foydalanish kerak bo’lsa, u holda Internet xizmatlarini ko’rsatuvchi mobil 
operatorning mijozi bo’lishingiz va unda GPRS xizmati yoqilgan bo’lishi talab 
qilinadi. Mobil aloqa vositalari yordamida Internetdan foydalanilganda WAP 
texnologiyasi internetdan simsiz foydalanish imkonini beradi. Mobil aloqa 
tarmoqlarida so’rovlarni va ma’lumotlarni uzatish uchun GPRS transport 
xizmatidan foydalaniladi. 

---