O‘quv qo‘llanma 5111800 Maktabgacha ta’lim bakalavriat ta’lim yo‘nalishi talabalari uchun Toshkent 2019 Annotatsiya

Tayyorlash texnologiyasi.
Kerakli ashyolar:

1. 
   Emulsiya bo‘yog‘i.
   
2. 
   Sof tuproqdan tayyorlangan loy.
   
3. 
   Gazeta bo‘laklari.
   
4. 
   Suv, un (kleyster tayyorlash uchun).
   
5. 
   Oq qog‘oz.
   
6. 
   Qora duxoba, ozgina oq chit, har xil matolar.
   
7. 
   “PVA” va “Moment” kleylari.
   
8. 
   Bo‘yi 40 sm, eni 2 sm yog‘och.
   
9. 
   Temirli pivo idishi, mix.
   
10. 
    Mochalka (gubka).
    

11. Guash, bo‘yoq‚ mo‘yqalam.

12. 
    Leska, mayda qum qog‘oz.
    

Avval qo‘g‘irchoqning boshini yasaymiz. Buning uchun bizga loy kerak bo‘ladi. Loydan yasalgan kallani bosh tarafidan pastga qaratib quloqlarining o‘rtasidan leska bilan bo‘lib olamiz. Shunda kallaning yuz qismi va orqa qismi paydo bo‘ladi. Silliq faner ustiga yuz tarafini qo‘yamiz. Alohida idishda alebastrni suv bilan aralashtirib tayyorlab olamiz. Loydan yasalgan yuz qismiga ozgina yog‘ surtamiz va tayyorlangan alebastrni quyib qolipni tayyorlaymiz va ochiq havoda quritamiz. Loyning orqa tarafini ham shu yo‘l bilan tayyorlab olamiz. Alebastr qotganda so‘ng ichidagi loyni olib tashlaymiz va qolip ichiga pape-mashe qilib bir necha kavat kogoz yopishtiramiz. Qog‘ozni qolip ichiga yelimlashda oq qog‘ozdan bir necha bo‘lak yelimlaymiz, chunki bosh qismning usti oq rangda bo‘lishi, keyin esa unga tana rangi berilishini hisobga olish kerak. Oldin suv va undan kleyster tayyorlab olamiz. Qolipimiz ichiga 4 qoplam suv bilan qog‘oz bo‘laklarini, so‘ng kleyster bilan gazeta bo‘laklarini yopishtiramiz. Kleyster orqali 6 qoplam hosil qilamiz va ochiq havoga bir kunga qo‘yib qo‘yamiz. Orqa tarafini ham shunday qilamiz. Endi qurigan qolipdagi niqobni olib ustidagi keraksiz qog‘ozlarni yirtib tashlanadi. Niqobning chetiga «Moment» kleydan surtib‚ orqa va oldi qismi yopishtiriladi. Qurigandan so‘ng bir-biriga yopishtirilgan joyiga lenta qilib kesib olingan chitni «PVA» yelimi bilan yopishtiriladi. Kallaning hamma joyini oq qog‘oz va kleyster bilan 2 qatlam pape-mashe qilinadi. Hosil bo‘lgan kalla qurigandan so‘ng dahanning pastki tarafidan qaychi yoki bigiz orqali teshiladi va oldindan tayyorlangan yog‘ochni (40sm) tiqib, kallaning tepa qismidan qoqib mahkamlanadi va ustidan yana bir marta qog‘oz bilan pape-mashe qilinadi. Tayyor bo‘lgan kallani bo‘yash uchun idishga bo‘yoq tayyorlaymiz. Idishga suv, ohak, PVA yelimi solib, yaxshilab aralashtiriladi va qizil, sariq guashdan solinadi. Bo‘yoqni odam tanasining rangiga o‘xshatishga harakat qilamiz. Kalla mayda qum qog‘oz orqali silliqlanadi va tayyorlangan bo‘yoq bilan bosh qism gubkada bo‘yaladi. Bir xil qilib bo‘yashga harakat qilinadi. Buyoq ikki-uch marta beriladi. Bo‘yoq qurigandan so‘ng guash orqali qo‘g‘irchoqning ko‘zi, qoshi va boshqa yuz qismlari chiziladi. So‘ng qora duxoba yoqi qora matodan soch tayyorlaymiz va kallaning bosh qismiga yelimlaymiz. Shunday qilib qo‘g‘irchog‘imizning kallasi tayyor bo‘ladi.
Qolgan qismini tayyorlash uchun andoza orqali qo‘g‘irchoq tanasini oq chitdan kesib, tikib olamiz. Tanasidagi ko‘krak qismiga gubkadan yarim doira shaklida kesiladi va tikiladi. Yeng qismiga qo‘lini tayyor andoza orqali kesib, tikib olinadi va yeng qismiga mahkamlanadi. Tayyor andozadan ko‘ylaklar tikib, kiygiziladi. Bosh qismiga tayyorlangan bo‘yoq bilan qo‘l, oyoq va bo‘yin qismlari bo‘yaladi. Qotgandan so‘ng «PVA» yelimi bilan yog‘ochga yopishtirib qotiriladi.