O`quv materiallari



Download 4,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/348
Sana03.07.2021
Hajmi4,94 Mb.
#108816
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   348
Bog'liq
MYuMpqJHMCCeIju8329duwGWidVi1sPguSFcihoM

 

 

 

2-rasm. Moliyaviy rejalashtirishda foydalaniladigan metodlar (usullar) 

 

Yuqorida rasmdan ko’rinib turibdiki moliyaviy rejalashtirish ususllari xilma xil 



bo’lib, quyida biz ularni ayrimlariga to’xtalib o’tishga xarakat qilamiz.  

Hozirgi paytda  i balans usulining ahamiyati oshib bormoqda. Ushbu usulning 

mohiyati,  o’zaro  aloqada  bo’lgan  ko’rsatkichlarni  solishtirish  bilan  ifodalanadi. 

Balans  usuli  asosida  korxonaning  ishlab  chiqarish  vositalari,  ishchi  kuchi,  ishlab 

chiqarish quvvatiga bo’lgan talablari va ularning manbalari aniqlanadi. Bundan kelib 

chiqqan  holda  moddiy  balans,  ishlab  chiqarish  quvvatlari  balansi,  ishchi  kuchi 

balansi,  ish  vaqti  balansi,  qiymat  balansini  ajratib  ko’rsatish  mumkin.  Balanslar, 

qoidaga  ko’ra,  ehtiyojlar  va  ularga  mos  keluvchi  resurslarning  mavjudligi  yoki 

manbalarini o’z ichiga oluvchi, o’zaro moslashuvchi jadval shaklida tuziladi. 

Balans  usuli  normativ  usuli  bilan  birgalikda  qo’llanadi.  Normativ  usulida 

resurslarni  sarflashning  yo’l  qo’yish  mumkin  bo’lgan  eng  yuqori  va  eng  quyi 

chegaralari  aniqlanadi.  Bunda  ishlab  chiqarishni  rejalashtirish  va  tashkil  etishda 

norma va normativ kabi tushunchalardan foydalaniladi. 

Norma  (me’yor)  –  bu,  belgilangan  sifatdagi  mahsulot  birligi  (ish,  xizmat) 

tayyorlash  uchun  sarflanuvchi  xom  ashyo,  material,  yoqilg’i,  energiya  va  boshqa 

resurslardan foydalanishning yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan maksimal yoki minimal 

chegarasidir.  Agar  resurslardan  foydalanish  normalarini  kamaytirish  mahsulot 

sifatining  pasayishiga  yoki  belgilangan  standartlar  talablarining  buzilishiga  olib 

keladigan bo’lsa, u holda bu normalarni kamaytirish mumkin emas. 

Normativ  –  bu,  nisbiy  kattalik  bo’lib,  asosan  foizlar  yoki  koeffitsientlar 

yordamida  aks  ettiriladi.  U  mehnat  vositalari  va  predmetlaridan  foydalanish 

darajasini, ularning har bir maydon birligi, og’irlik birligi, hajm birligiga sarflanishini 

tavsiflab  beradi.  Masalan,  asosiy  fondlarning  birlik  qiymatiga  mahsulot  ishlab 

chiqarish  (fond  qaytimi),  sutning  moylilik,  vinoning  spirtlilik  darajasi  (foizlarda), 




Download 4,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   348




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish