O`quv materiallari

6-rasm. Xorijiy kompaniyalarda moliyaviy menejmentningt ashkiliyt uzilishi

9

 

 

Shuni  ham  ta’kidlab  o’tish  kerakki,  moliyaviy  menejment  tizimi  korxonalar 

umumiy  boshqaruv  tizimining  asosiy  bo’g’ini  hisoblanadi.  Korxonalarni 

boshqarishning  aksariyat  umumiy  tamoyillari  moliyaviy  menejment  tizimiga  to’g’ri 

keladi,  bunda  asosan  boshqaruvning  quyidagi  ikki  muhim  jihatlarini  inobatga  olish 

zarur:  ierarxik  va  funktsional.  Halqaro  va  milliy  amaliyotda  korxonalar  boshqaruv 

tizimini tashkil qilishning eng ko’p ommalashgan usullaridan biri ham boshqaruvning 

ierarxik  va  funktsional  holatda  amalga  oshirilishi  hisoblanadi.  Korxonalarda 

boshqaruv  markazlarini  ierarxik  holatda  tashkil  qilinishi,  ularda  boshqaruv  tizimini 

turli  pog’onalarga  ajratishni  nazarda  tutadi.  Hozirgi  kunda  korxonalarda  boshqaruv 

tizimi ikki yoki uch pog’onali tizimga ajratilmoqda, bunda asosan birinchi pog’onada 

korxonalarni butun boshqaruv faoliyatining apparati, keyingi pog’onalarda esa uning 

alohida tarkibiy birliklarida boshqaruv tizimi tashkil qilinadi.  

Korxonalarda moliyaviy menejmentni samarali tashkil etishdagi yana bir jihat, 

uning  maqsadlariga  nimalar  kiradi  degan  savolga  oydinlik  kiritish  xisoblanadi. 

Moliyaviy  menejmentning  maqsadi,  xo’jalik  sub’ektining  maqsadlari  va  iqtisodiy 

strategiyalaridan kelib chiqadi. Boshqacha qilib aytganda, moliyaviy menejmentning 

                                                           

9

E.F.Brigham, J.F.Houston. Fundamentals  of financial management. Tenth Edition. y 2009, p 15.