|
Qorin va tos devorlaridagi limfa tugunlari
Bel limfa tugunlari - ln.n. lumbales aortici bir nechta mayda tugunchadan iborat bo’lib, aorta va keyingi kovak vena atrofida joylashadi. Ildizi aorta, bel, siydik-jinsiy organlarda, oqimi bel sisternasidir. Uzunligi qoramollarda (12-25 tagacha) 0,5-2 sm, bir tuyoqlilarda (30-160 ta) 0,3-3,5 sm bo’ladi.
Yonboshning o’rta qism limfa tugunlari - ln.n. iliaci medialis yonboshning tashqi arteriyasi boshlanadigan qismda joylashadi. Ildizi bel, qorin, orqa oyoqlarda, oqimi bel sisternasidir. Uzunligi qoramollarda (1-2 ta) 0,5-5 sm, otlarda (3-25 ta) 0,2-5,5 sm, itda 3-5 ta tugun bo’ladi.
Yonboshning yon tomon limfa tugunlari - ln.n. iliaci lateralis yonbosh suyagiga yaqin joylashadi. Ildizi bel, tos, diafragma va buyrakda, oqimi yonboshning o’rta va bel limfa tugunlaridir. Uzunligi qoramollarda (1-2) 1,5-2,5 sm, otlarda 4-20 ta tugun bo’lib, har qaysisi 0,2-3,5 sm keladi.
Yonboshning tashqi limfa tugunlari - ln.n. iliaci externi qorin devorining ichki yuzasida joylashadi. Ildizi tos va orqa oyoqlarda, oqimi bel sisternasidir. Uzunligi qoramollarda 5-8 sm, cho’chqalarda 1-3 sm, otlarda bo’lmaydi.
Tos limfa tugunlari - ln.n. hypogasterici yonboshning ichki arteriyalari oralig’ida joylashadi. Ildizi tos devorida, oqimi yonbosh limfa tugunidir. Uzunligi qoramollarda (bitta) 0,5-4,5 sm, otlarda (5-10 tagacha) 0,3-2 sm, cho’chqalarda 2,5 tagacha tugun bo’ladi.
Dumg’aza limfa tugunlari - ln.n. sacralis tosning keng payi ustida joylashadi. Ildizi jinsiy a’zolarda, oqimi yonboshning o’rta qismi limfa tugunidir. Uzunligi qoramollarda 1 sm, cho’chqalarda 1-3 tagacha, otlarda 1-5 tagacha bo’ladi.
Qo’ymich limfa tuguni - ln.n. ischiadicus faqat qoramollarda bo’ladi, uzunligi 2,5-3,5 sm bo’lib keng pay ustida joylashadi, tos devoridan limfa suyuqligini yig’ib oladi. Otlarda yopiq teshik atrofida ham limfa tugunlari uchraydi.
Qorin va tos bo’shlig’i organlaridagi limfa tugunlari
Qorin limfa tugunlari - ln.n. coeliaci qorin arteriyasi atrofida joylashadi. Limfa oqimi bel sisternasidir. Uzunligi qoramollarda (5 tagacha) 2 sm, cho’chqalarda 0,2-2,5 sm bo’ladi.
Jigar limfa tugunlari - ln.n. hepatici jigar qopqasida uchraydi. Bular bir nechta (qoramollarda 5-8 ta, otlarda 4-10) mayda tugunchadan iborat bo’lib, jigar venasi atrofida joylashadi.
Taloq limfa tugunlari - ln.n. lienalis taloq qopqasida joylashib, cho’chqalarda 1-8 tagacha, otlarda 30 tagacha bo’ladi.
Charvi limfa tugunlari - ln.n. omentalis qorin-taloq payida joylashib, otlarda 14-20 tagacha bo’ladi.
Oshqozon limfa tugunlari - ln.n. gasterici oshqozonning kardial yuzasida joylashadi. Kavsh qaytaruvchi hayvonlarda bir nechta tugunchadan iborat bo’lib, har qaysi bo’limda uchraydi, uzunligi 0,4-4 sm, cho’chqalarda tugunchalar to’plami bir tuyoqlilarda uzunligi 0,2-6 sm keladigan 35 tagacha mayda tuguncha bo’ladi. B.J.Jaynarov (1979) tekshirishlari natijasida qorako’l qo’ylarda shirdon, to’rqorin, qatqorin va katta qorin efferent limfa tomirlari oshqozon limfa stvolini hosil qiladi. Bu stvolning diametri 0,5-3,5 mm ga teng bo’lib, be sisternasiga quyiladi.
Oshqozon osti bezi o’n ikki barmoq ichak limfa tugunlari - ln.n. pancrici duodenalis o’n ikki barmoq ichakda joylashib bir nechta mayda tugunchadan iborat bo’ladi.
Ichak paraning oldingi tomon limfa tugunlari - ln.n. mesenterici cranialis ichak pardasida joylashadi. Oqimi bel sisternasidir. Bir tuyoqlilarda 70-80 ta tugunchadan iborat bo’lib, har birining uzunligi 0,3-4 sm keladi.
Achchik ichak limfa tugunlari - ln.n. jejunalis achchiq ichak pardasida joylashadi. Kavsh qaytaruvchi hayvonlarda 50 tagacha, bir tuyoqlilarda 90 tagacha limfa tuguni bo’lib, har qaysisining uzunligi 0,3-6 sm keladi.
Ko’richak limfa tugunlari - ln.n. caecalis kavsh qaytaruvchi hayvonlarda ko’richak va yonbosh ichaklarda uchraydi, bir tuyoqlilarda bir nechta (1000-1400 tagacha) mayda tugunchadan iborat bo’lib, har qaysisining uzunligi 0,2-2,5 sm keladi.
Chambar ichak limfa tugunlari - ln.n. colici chambar ichak pardasida joylashib, kavsh qaytaruvchi hayvonlar va cho’chqalarda chambar ichak o’ramida, bir tuyoqlilarda esa 6000 tagacha bo’ladi va har qaysisining uzunligi 0,1-2,5 sm keladi.
Ichak pardasining orqa tomon limfa tugunlari - ln.n. mesenterici caudalis ichak pardaning orqa tomon arteriyasi atrofida joylashadi. Bir tuyoqli hayvonlarda 1600-1800 gacha bo’lib, har qaysisining uzunligi 0,1-5 sm keladi.
To’g’ri ichak limfa tugunlari - ln.n. rectalis to’gri ichakning yuqorigi yuzasida joylashadi.
Orqa chiqaruv teshigi limfa tugunlari - ln.n. anales orqa chiqaruv teshigining atrofidagi teri ostida joylashadi.
Buyrak limfa tugunlari - ln.n. renales buyrak arteriyasi atrofida joylashadi. Kavsh qaytaruvchi hayvonlarda 3-5 ta, bir tuyoqlilarda 10-18 ta bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
