O’quv darslik

 
Vaziyatli masala: 
1. Bemor stomotolog kurigida ogiz soxasida kuchli sulak ajralishi sabab, 
davolash prostedurasi kiyinlashdi. Shu uchun vrach bemorga dori belgiladi, 
bemor 15 tomchidan kuniga 3 marta 5 kun mobaynida kabul kildi. Sulak 
ajralishi kamaydi, xatto bemor ogiz soxasida kuruklik sezdi, lekin taxikardiya va 

---

- 516 -
kuzning yakindan kura olmasligi paydo buldi. Kaysi preparat bemorga tavsiya 
kilingan va nima Bilan boglik bunday uzgarishlar? Vrach bu preparatni tavsiya 
kilishdan oldin bemorga, kanday nojuya tasirlari borligi xakida ogoxlantirishi 
kerak edi? 
J:Bemorga tomchilab ichish uchun 
atropin 
eritmasi tavsiya kilingan edi. 
Taxikardiya va akkomadastiyaning buzilishi atropinni M-xolinoblokatorlar tasir 
mexanizmi Bilan boglik. 
2. Bemor konsultastiya olish uchun vrachga kurindi. Sababi jigildon 
kaynashidan keyin u ichimlik sodasi kabul kilgan. Buning tasirida bemorda 
xavoli kekirish va oshkozon soxasida diskamfort paydo bulgan. Ichimlik 
sodasining bu uzgarishlarga kanday boglikligi bor? Kaysi preparatlarni ichimlik 
sodasi urniga kabul kilish mumkin? Bu preparatlarni natriy gidrokarbonatdan 
kanday avzalligi bor? 
J:Ichimlik sodasi-gidrokarbonat natriy HCL kislotasi bilan reakstiyaga kirishib 
oshkozon sokidagi uglekislota xosil kiladi, u esa CO2 xosil kilib 
dissostiyalanadi, natijada oщkozon kengayadi va xavoli kekirish yuzaga keladi.
3. Bemor kornida kuchli ogriklar bilan klinikaga keltirildi. Kon tarkibidagi 
dastaza aniklanganda u utkir pankreatit tashxisini tasdikladi. Patogenetik 
terapiya tavsiya eting va bu tavsiyani izoxlab Bering. 
J: Bemorga vena ichiga kontrikala yuborish tavsiya etiladi. 
4. Bemorga usmaga karshi ximioterapiya davolash kursi utkazilganda uni 
kuchli kungil aynish va kusish bezovta kildi. Bu belgilarni yukotish uchun 
kusishga karshi vositalardan kaysi preparat buyuriladi? 
J: Etaperizin preparati. 
5. Surunkali xolestistit bilan ogrigan bemorga 2 ta spazmalitik tasirga ega 
bulgan miotrop vosita buyurilgan. 1-sini tarkibida kuruk ut (safro), 2-sini 
tarkibida opiy alkoloidi bor. Bu preparatlarni nomini ayting va ular nima 
maksadga buyurilganini tushuntirib Bering? 

---

- 517 -
J: Xolenzim va xolasas. 
6. Nomalum zaxarli modda bilan zaxarlangan bemorga surgi vositasi 
sifatida kanakunjit moyi buyurildi va dezintoksikastiya choralari kurildi lekin 
zaxarlanish belgilari kuchayaverdi.Bemor axvolini ogirlashish sababini 
tushuntirib Bering va shifokorni tavsiyasiga kanday uzgartirish kerakligini 
ayting? 
J: Bemor yogda eruvchi modda bilan zaxarlangan bulganligi uchunkanakunjit 
moyi bemorni axvolini ogirlashtirdi, bemorga tuzli surgi vositasi –magniy sulfat 
buyurish kerak.