O’quv amaliyotida o’tilayotgan tashkilot bilan umumiy tanishuv

B ) C)


a)o’zini-o’zi ko’taruvchi pishshiq g’shtdan qilingan

parda devor;

b) o’zini-o’zi ko’taruvchi pena blokdan

qilingan parda devor;

c) avtoklavli gazablokdan qilingan tashqi to’siq devor
Binolarning konstruktiv elementlarini zavodda ishlab chikarish, ularni ommaviy tarzda kup mikdorda ishlab chikarilganda, o’sha konstruktiv elementlarni turli-tuman vazifaga mo’ljallangan binolarda kullash mumkin bulgan xollarda, iqtisodiy jixatdan samara beradi. Bu jarayonni ishlab chikariladigan konstruktiv elementlarga unifikatsiyalash, tiplashtirish (tipizatsiya), standartlashtirish (standartizatsiya) koidalarini kullamasdan amalga oshirib bulmaydi.
Shuning uchun, ishlab chikarishning deyarli barcha soxolarida kabul kilinganidek, unifikatsiyaga, yaʼni binolarni, ularning kismlarini, aloxida konstruktiv elementlarini bir xillikka keltirishga zaruriyat tugiladi. Masalan, turar-joy binolarida kavat balandligini bitta balandlikka keltirilishi va shunta mos xolda bino balandligi buyicha devorni bitta ulchamga kelishi devordagi deraza urnining ulchamini va derazaning turini cheklaydi. Kurilishda unifikatsiya bino kismlari va konstruktiv elementlar turlari (tiplari) va ulchamlarining sonini cheklashni bildiradi.
Konstruktiv elementlarning shakl, bichim va konstruktiv belgilar buyicha tiplari sonini cheklash eng mukammal yechimlarni tanlash yuli bilan amalga oshirilddi. Ommaviy tartibda kurish (kayta-kayta foydalanish) uchun binoning xajmiy-plan yechimlarini va ayrim konstruktiv yechimlarning texnik va iktisodiy kursatkichlari buyicha eng maksadga muvofikdarini tanlab olishga tiplashtirish (tipizatsiya) deyiladi.

Tiplashtirish (tipizatsiya) kurilish konstruksiyalarining tip ulchamla- rining sonini kamaytirish imkoniyatini vujudga keltiradi va shu bilan birga ularni zavodda ishlab chikarishning iktisodiy samaradorligini oshiradi.

Кабиналарнинг тури (типи)	Кабинанинг асосий улчови. мм			Кабинанинг массаси, т	Кулланиш сохаси
	Узунлиги. f	Эни. b	Баланллиги. h
1СК24			2400	3.4
1СК25			2540	3.6	Турар-жой
ICK26	2730	1600	2640	3,7	бинолари
ICK27			2740	3,8
ICK28			2805	3.9

Kurilishda sinovdan muvaffakiyatli utgan tipovoy konstruksiyalar maj- buriy ravishda kurilishda kullanish uchun vakolatli tashkilotlar tomonidan tasdiklanadilar. Ommaviy tarzda kullash uchun tasdiklangan tipovoy konstruk- siyalarning shakli, bichimi, fizik va ulcham kattaliklariga davlat standarta (Uz RST) tomonidan maxsus norma va talablar urnatiladi. Buni standartlashtirish (standartizatsiya) deb ataladi.

Unifikatsiyalash maksadida ulchamlar sonini cheklash yagona modul sistemasi asosida amalga oshiriladi. Yagona modul sistemasi (YAMS) binolar, ularning kismlari va konstruksiyalar ulchamlarining belgilangan birlik - modulga karrali bulishi asosida shu ulchamlarni muvofikdashtirish koidalarining majmuini bildiradi.
Binolarni loyixalashtirishda, ularning xajmiy-plan yechim parametrla- rini, konstruksiyalarning ulchamlarini belgilashda kuyidagi ulchamlar kulla- niladi.