Oqsillarning tarkibi tuzilishi va xossalari

16 – rasm. Оqsil biosintezining sхematik ko’rinishi.

Nuklein kislota molekulasi 4 хil mononukleotiddan tashkil topgan bo’lsa, oqsil 20 хil aminokislotadan hosil bo’lgan. SHu sababli alohida mononukleotidlar informatsiya saqlash va tashishni amalga oshira olmaydi. 2 ta nukleotid esa 4² =16 хil kod hosil qilishi mumkin, shu sababli bunday kod bo’lishi mumkin emas. Agar kodlashda 3 хil nukleotid qatnashsa u holda 4³=64 хil kombinatsiyadagi kod shuncha miqdordagi aminokilotalarni ifodalaydi. Bu g’oyani 1953 yil amerikalik olim Gamov ilgari surgan. Keyinroq 1961 yil F. Krik kod hosil bo’lishida 3 ta nukleotid qatnashishi mumkinligini nazariy jihatdan isbotladi. U i-RNK dagi har bir aminokislotani ifodalovchi triplet kodni kodon deb nomladi

Barcha mavjudotlar uchun aminokislota kodi umumiydir