O’qituvchi: Shamsiyeva Dilnoza Baxodirovna «Tasdiqlayman» O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari

IV. Uyga vazifa
6. y=23x+1 funksiyaning qiymatini x ning –5, –4, –3, –2, –1, 0, 1, 2, 3, 4, 5 qiymatlarini xotiraga qulay usulda kiritib hisoblash dasturini tuzing va natijalar oling.
Var x,y: integer;
Begin
Write(‘x=’); readln(x); y:=23*x+1;
Writeln(‘y(’,x,’)=’;y);
Readln;
End.

O’qituvchi: Shamsiyeva Dilnoza Baxodirovna «Tasdiqlayman»
O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari


_______________________________
Informatika-9. 25 – dars.

Sinf	9 « »	9 « »	9 « »	9 « »
Sana

Mavzu: Ekran bilan ishlash operatorlari

Maqsad:
Ta’limiy: O`quvchilarga ekran bilan ishlash operatorlari haqida ma’lumo berish;
Tarbiyaviy: O`quvchilarga estetik tarbiya berish;
Rivojlantiruvchi: O`quvchilarda ekran bilan ishlash lo`nikmalarini rivojlantirish.


DTS: Paskalning ekran bilan ishlash operatorlari haqida ma’lumotga ega bo`lish.


Dars turi: yangi bilim beruvchi
Dars o`tish metodi: Aqliy hujum, aralash, interfaol.
Dars jihozi: Tarqatma materiallar, 9-sinf darsligi, jadvallar.
Texnik jihozlar: Kompyuter, multimedia vositalari, slaydlar, proektor.


Darsning borishi:
I. Tashkiliy davr
1) salomlashish; 2) davomatni aniqlash.


II. Takrorlash

15. 
    Read, Write so‘zlari qanday ma’no beradi?
    
16. 
    Ma’lumotlarni muloqot usulida kiritish operatorining vazifasini tushuntiring.
    
17. 
    Nima uchun bu usul ma’lumotlarni muloqot usulda kiritish deb ataladi?
    
18. 
    Ma’lumotlarni kiritish operatorlarining farqi nimada?
    
19. 
    O‘zgaruvchilarga qiymat berishda kiritish operatorining qulaylik tomonini izohlang.
    
20. 
    Kiritish operatoridagi qiymat berilayotgan o’zgaruvchini qanday usulda bilish oson?
    
21. 
    Natijani ko’rib olishda Readln operatori beradigan qulaylikni izohlang.
    

III. Yangi mavzuni o`rganish
Biz avvalgi darslarda axborotlarni ekranga chiqarish usullari bilan tanishdik. Bu usullarda axborotning har biri ekranga o‘zidan avval chiqarilgan axborotning davomidan chiqariladi. Lekin, Paskal dasturlash tilida axborotlarni ekranning ko‘rsatilgan joyidan chiqarish imkoniyati ham mavjud. Bundan tashqari, ekranga chiqarilayotgan belgilarni, hamda ularning fonini har hil ranglarda berish ham mumkin. Aytib o‘tilganidek, Paskalning ekran bilan ishlashga yo‘naltirilgan operator va funksiyalari Crt modulida joylashgan. Shu sababli ulardan foydalanish uchun ushbu modulga murojaat qilish lozim. Buning uchun dastur boshida Uses Crt; ko‘rsatmasi beriladi.
Crt moduli ekranga rangli axborot chiqarish imkonini berar ekan, qanday ranglardan foydalanish mumkinligini bilib olaylik. Paskalda, asosan, 16 xil rang ishlatilshi mumkin. Ular 0 dan 15 gacha butun sonlar bilan kodlangan. Crt modulida bu sonlarga mos konstantalar ham ajratilgan. Bu konstantalarning nomlari ularga mos ranglarning ingliz tilidagi ifodasi bilan mos keladi.
Quyidagi jadvalda Paskalda qo‘llaniladigan ranglarning kodlari va ularga mos konstantalar nomlari keltirilgan:

Rang	Kodi	Konstanta nomi		Rang	Kodi	Konstanta nomi
Qora	0