O'qituvchi-psixologning haftalik ish vaqtining taxminiy taqsimoti

Kurs ishining maqsadi: Bu ishning maqsadi Psixologik xizmat xodimining huquq, majburiyat va ma’suliyatlari. Hodimlar tartib intizomini boshqarishning to’liq ahamiyatini etkazishdir.
Kurs ishining ob’ekti: Psixologik xizmat xodimining huquq, majburiyat va ma’suliyatlari. Hodimlar tartib intizomini boshqarish haqidagi qarashlari.
Kurs ishi predmeti: Psixologik xizmatning va Hodimlar tartib intizomining muammolar.
Kurs ishining vazifasi: Bu ish psixologik xizmatning asosiy burjlari va hodimlar intizomi kabi hodisalarni aniqlash, tahlil qilish orqali hodimlar psixologiyasining tarix fanlariga umumiy munosabatini o’rganishdan iborat.
Kurs ishining ilmiyligi va ahamiyati: Psixologik xizmatning vujudga kelishida turtki bo’lgan omillar va Hodimlar tartib intizomining tadqiq etish. Hodimlar psixologiyasida amaliy ahamiyatini dalillash.
1 BOB PSIXOLOGNING ISH YUKLAMALARINI BOSHQARISH
1.1 Psixolog ishining asosiy tamoyillari.
Bolaning rivojlanishi uchun qulay psixologik iqlim yaratish ham psixologik xizmat mahsuldorligining omillaridan biridir. Bunday yaratishda bolalarning kattalar va tengdoshlari bilan muloqati muhim hisoblanadi. o’smirlarning tengdoshlari va kattalar bilan muloqoti ular shaxsining shakllanishida muxim omil hisoblanadi. Muloqotdagi muvaffaqiyatsizlik, shundaay ichki noqulaylikka, o’zini yomon his qilishga olib keladi-ki, uning o’rnini hayotning boshqa sohalaridagi hech qanday ko’rsatkichlar bosa olmaydi. Muloqot o’smirlar tomonidan muhim jarayon sifatida qabul qilinadi; bu haqida ular muloqot shakllariga e’tibor berishni, kattalar va tengdoshlari bilan o’zaro munosabatlarini tahlil qilishlarini, ularni tushunishga urinishlarini misol qilib keltirish mumkin. o’smirda xuddi shu tengdoshlari bilan muloqotda shaxs ijtimoi yetukligining muhim ko’rsatkichi bo’lmish qadriyatlar shakllana boshlaydi.
Ularda asosan muloqot - qadriyatlar mazmunini belgilaydi. Bu yosh tengdoshlari orasida o’zini ko’rsatishga intilish, o’zini va suhbatdoshini yaxshiroq bilishga intilish, atrof muhitni bilish kabi muloqot motivlari jamoa tomonidan tan olinishi, o’ziga ishonish, xatti - harakatlarining mustahkamligi va yuksak ummumiy madaniyat, o’z fikriga ega bo’lish, mustahkam iroda, o’z-o’zini nazorat qilish, halollik, ko’ngilchanlik kabi qadriyatlar sistemasining yuzaga kelishiga sabab bo’ladi. U yoki bu sababga ko’ra tengdoshlari bilan muloqot shakllanmagano’smirda yoshiga nisbatan shaxsning taraqqiyotida orqada qolish kuzatiladi. o’smir shaxsining shakllanishida tengdoshlari bilan muloqotning rolini kamaytirmagan holda, ba’zan bu muloqotga katta ahamiyat berilishi ta’kidlash joiz. Tendoshlari bilan mudloqotilik – ontogenezning barcha bosqichlarida bolaning shaxsiy va psixik rivojlanishida muhim hisoblanadi, lekin bola «normal» /axloqan tarbiyalanagan/ katta kishilar bilan muloqotda bo’lgandagina u o’z funksiyasini bajaradi. Xuddi shu kattalar bilan muloqotda tengdoshlari orasida shakllangan qadriyatlarni tushunish va nazorat qilish ro’y beradi. Xuddi shu kattalar bilan mulokotda jamiyat uchun xos bo’lgan axloqiy fazilatlarni va qadriyatlarni o’zlashtiradi. Psixologik tadqiqotlardan ma’lum bo’lishicha, o’smirlik va o’spirinlik davrida kattalar bilan norasmiy ishonchga asoslangan mulokotga ehtiyoj bu davrda paydo bo’lgan yangi psixologik tuzilmalardan biridir.
Hozirgi maktablarda o’quvchilarning kattalar, tengdoshlari bilan to’liq muomala muloqotni ta’sminlaydigan psixologik sharoitlar yaratilmagan. SHu sababli o’quvchilarda maktabga, o’qishga salbiy munosabat, o’ziga, atrofdagi kishilarga nisbatan noto’g’ri munosabat shakllanadi. Bunday sharoitda shaxsning rivojlanishi va unga mahsuldor ta’lim berish mumkin bo’lmay qoladi. SHuning uchun ham qulay psixologik iqlim yaratish, o’quvchilar va kattalar o’rtasida qiziqarli muloqot uchun imkoniyat yaratishga amaliyotchi psixologlar, sinf rahbarlari, o’qituvchilar, ota-onalar intilishlari lozim.
Psixologik tashviqot ishlari teleko’rsatuv va radioda chiqish, yakkama-yakka maslahatlar tashkil etish, muloqot treninglari uyushtirishdan iboratdir.
Psixologik xizmatning uchchala vazifasi o’zaro chambarchas bog’liq, ularning birgalikda olib borilishi maqsadga muvofiq.
Maktabdagi psixologik xizmat o’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi Vazirligi tomonidan tashkil etilib - quyidagi tartib va darajaga egadir:
1. YUqori darajada – psixologik xizmat vazifalarini aniqlash, uning xujjatlarini tartibga keltirish Respublika xalq ta’limi Vazirligi qoshidagi psixologik xizmat markazining buyurtmasiga binoan yuqori malakali psixologlar (pedagogika institutlarida universitetlarining psixologiya kafedralari) tomonidan amalga oshiriladi.
2. o’rta darajada – mazkur xujjatlar tomonidan hali hisobga olinmagan yangi masalalarini amaliy ravishda hal etish-psixolog mutaxassislar /xalq ta’lim Vazirligi qoshidagi maktab psixologik xizmati markazi/ tomonidan amalga oshiriladi.
3. Asosiy ommaviy darajada – psixologik xizmatning kundalik vazifalarini amalga psixologik xizmat haqidagi qonun va qoidalarga binoan psixologik jihatini to’g’ri hal qilish. Bu ish amaliyotchi psixologlar (maktab psixologi), viloyat xalq boshqarmasi qoshidagi psixologik xizmat bo’limlari, nohiya, shahar xalq ta’lim bo’limlari qoshidagi psixologik xizmat (bo’limlar) xonalari, maktab, maktabgacha tarbiya muassalari, kasb hunar kollejlaridagi amaliyotchi psixologlar tomonidan amalga oshiriladi.
Maktab psixologi maxsus tayyorgarlikka ega bo’lishi (pedagogika institutlarining amaliyotchi psixologlar tayyorlaydigan maxsus kurslarini, universitet va institutlarning psixologiya fakultetlarini bitirgan) bo’lishlari kerak.
Psixologik xizmatning tuzilishini quyidagi sxema tarzida tavsiya etish mumkin.
Kollej, litseydagi psixologlar direktorga va boshhqarmaga bo’ysunadi. Kollej, litsey direktorlariga psixologik xizmat haqidagi qonunda ko’rsatilgan vazifalar bilan bog’liq bo’lmagan vazifalarni kollej psixologiga topshiriq tariqasida berishlariga ruhsat etilmaydi. Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qoshidagi psixologik xizmatni tashkil etish va boshqarishning muvofiqlashtirilgan markaz tariqasida xizmat qiladi. Bu markazning psixologlar, pedagoglar va tibbiy xodimlardan iborat 3 - 5 kishilik doimiy ishlaydigan xodimlari bo’lishlari zarur. Viloyat o’rta maxsus ta’lim boshqarmalari Qoraqalpog’iston o’rta maxsus ta’lim Vazirligi va Toshkent shahar o’rta maxsus ta’lim boshqarmasi qoshidagi psixologik xizmat bo’limlari o’z hududlaridagi psixologik xizmatlarini tashkil etish va ularni nazorat qilish vazifalarini bajaradi. 
Psixologik xizmatning asosiy vazifasi-tadqiqot ishlari, amaliy ishlar va tashviqot ishlridan iborat 3 ta vazifadan tashkil topadi.
Ilmiy tadqiqot vazifalari - o’quvchilar shaxsning shakllantirishning muhim muammolarini, ta’lim va tarbiyaning psixologik asoslarini o’quvchilar bilan o’qituvchilar, maktab psixologlari, maktab psixologlar bilan o’qituvchilar o’rtasidagi o’zaro ta’sirni hamda maktab psixologning etikasini o’z ichiga oladi.
Amaliy vazifalar - psixologik tadqiqotni natijalarini amalda psixologik xizmat ishida qo’llab, bolalarning maktab ta’limiga tayyorligini aniqlash, o’quvchilrning o’qish faoliyatini osonlashtirish, o’quvchi shaxsini har tomonlama kamon toptirish, o’quvchilarnig qobiliyat va moyilliklarini aniqlash va rivojlantirish, talabalar bilan hunarga, kasbga oid suhbat, maslahat ishlarini olib borish, turli xildagi «qiyin» bolalar bilan ish olib borish kabi asosiy vazifani hal qilishdan iboratdir.
Tashviqot ishlari – psixologik bilimlarni, psixologik umumta’lim tashviq qilib, o’quvchilarning psixologik bilimlarini oshirish, ota-onalar uchun seminarlar, ma’ruzalar va suhbatlar uyushtirish, anjumanlar o’tkazishdan iborat.
Bu sharoitlarning barchasiga alohida to’xtalamiz:
Kichik maktab yoshida insonning maqsadli yo’nalishi ta’lim va tarbiyasi amalga oshiriladi. Xuddi shu yosh psixik jarayonlarning ixtiyoriyligi, harakatning ichki rejasi, faol aqliy faoliyatga ehtiyoj, o’quv ko’nikma va malakalarini egallash uchun juda qulay yoki senzitiv yosh hisoblanadi. Boshqa so’zlar bilan aytganda, kichik maktab yoshining oxiriga kelib bola o’qiy olishi va o’qishni istashi kerak. Ta’limning keyingi bosqichlarida vujudga keladigan barcha muammolar (o’zlashtira olmaslik, maktabga borishni istamaslik) yoki bolaning o’qiy olmasligiga yoki bolaning o’qiy olmasligiga yoki o’qishga qiziqmas bo’lganligiga bog’liq bo’ladi. Boshlang’ich sinflarning oxirida u yoki predmetga qiziqish borliqqa, bilish jarayonlariga faol munosabatini belgilaydi. Faqat bir predmetiga chuqur qiziqish ham o’quvchilarning umumiy rivojlanishiga turtki bo’ladi. Agar boshlang’ich sinflarda o’qishga qiziqish shakllantirilmagan bo’lsa, undan keyingi yosh davrlarida bu juda qiyin bo’ladi, ikkinchidandan yetarli darajada shakllantirilmagan o’quv faoliyati o’smirlik davrida yangi tuzilmalarning paydo bo’lishiga to’siq bo’ladi. Maxsus o’tkazilgan tadqiqotlardan ma’lum bo’lishicha, boshlang’ich sinf o’quvchilaridan yorqin individual farqlarni ko’rish mumkin. Bu ular o’quv faoliyatida ko’zga tashlanadi. o’quv faoliyatida boshlang’ich sinf o’quvchilarining umumiy va maxsus qobiliyatlari birinchi o’rinda turadi. Tajriba o’tkazilgan bolalarning 80 %ida qandaydir souvaffaqiyatga erishilgan. SHunday qilib, maxsus qobiliyatlarni o’quvchilar individual farqlarning asosi sifatida karab, o’quv – tarbiya ishlarida ularni hisobga olish zarur. o’quvchilarning shaxsiy va psixik rivojlanishida umumiy maxsus qobiliyatlar muhim omil hisoblanadi. o’quvchi qiziqishlari va qobiliyatlarini anglashi, ularning qanchalik rivojlanganligidan qat’iy nazar umuman shaxsning shakllanishiga katta ta’sir ko’rsatadi.
Bolaning rivojlanishi uchun qulay psixologik iqlim yaratish ham psixologik xizmat mahsuldorligining omillaridan biridir. Bunday yaratishda bolalarning kattalar va tengdoshlari bilan muloqati muhim hisoblanadi. o’smirlarning tengdoshlari va kattalar bilan muloqoti ular shaxsining shakllanishida muxim omil hisoblanadi. Muloqotdagi muvaffaqiyatsizlik, shundaay ichki noqulaylikka, o’zini yomon his qilishga olib keladi-ki, uning o’rnini hayotning boshqa sohalaridagi hech qanday ko’rsatkichlar bosa olmaydi. Muloqot o’smirlar tomonidan muhim jarayon sifatida qabul qilinadi; bu haqida ular muloqot shakllariga e’tibor berishni, kattalar va tengdoshlari bilan o’zaro munosabatlarini tahlil qilishlarini, ularni tushunishga urinishlarini misol qilib keltirish mumkin. o’smirda xuddi shu tengdoshlari bilan muloqotda shaxs ijtimoi yetukligining muhim ko’rsatkichi bo’lmish qadriyatlar shakllana boshlaydi.
Ularda asosan muloqot - qadriyatlar mazmunini belgilaydi. Bu yosh tengdoshlari orasida o’zini ko’rsatishga intilish, o’zini va suhbatdoshini yaxshiroq bilishga intilish, atrof muhitni bilish kabi muloqot motivlari jamoa tomonidan tan olinishi, o’ziga ishonish, xatti - harakatlarining mustahkamligi va yuksak ummumiy madaniyat, o’z fikriga ega bo’lish, mustahkam iroda, o’z-o’zini nazorat qilish, halollik, ko’ngilchanlik kabi qadriyatlar sistemasining yuzaga kelishiga sabab bo’ladi. U yoki bu sababga ko’ra tengdoshlari bilan muloqot shakllanmagano’smirda yoshiga nisbatan shaxsning taraqqiyotida orqada qolish kuzatiladi. o’smir shaxsining shakllanishida tengdoshlari bilan muloqotning rolini kamaytirmagan holda, ba’zan bu muloqotga katta ahamiyat berilishi ta’kidlash joiz. Tendoshlari bilan mudloqotilik – ontogenezning barcha bosqichlarida bolaning shaxsiy va psixik rivojlanishida muhim hisoblanadi, lekin bola «normal» /axloqan tarbiyalanagan/ katta kishilar bilan muloqotda bo’lgandagina u o’z funksiyasini bajaradi. Xuddi shu kattalar bilan muloqotda tengdoshlari orasida shakllangan qadriyatlarni tushunish va nazorat qilish ro’y beradi. Xuddi shu kattalar bilan mulokotda jamiyat uchun xos bo’lgan axloqiy fazilatlarni va qadriyatlarni o’zlashtiradi.Psixologik tadqiqotlardan ma’lum bo’lishicha, o’smirlik va o’spirinlik davrida kattalar bilan norasmiy ishonchga asoslangan mulokotga ehtiyoj bu davrda paydo bo’lgan yangi psixologik tuzilmalardan biridir.
Hozirgi maktablarda o’quvchilarning kattalar, tengdoshlari bilan to’liq muomala muloqotni ta’sminlaydigan psixologik sharoitlar yaratilmagan. SHu sababli o’quvchilarda maktabga, o’qishga salbiy munosabat, o’ziga, atrofdagi kishilarga nisbatan noto’g’ri munosabat shakllanadi. Bunday sharoitda shaxsning rivojlanishi va unga mahsuldor ta’lim berish mumkin bo’lmay qoladi. SHuning uchun ham qulay psixologik iqlim yaratish, o’quvchilar va kattalar o’rtasida qiziqarli muloqot uchun imkoniyat yaratishga amaliyotchi psixologlar, sinf rahbarlari, o’qituvchilar, ota-onalar intilishlari lozim. Psixologik tashviqot ishlari teleko’rsatuv va radioda chiqish, yakkama-yakka maslahatlar tashkil etish, muloqot treninglari uyushtirishdan iboratdir. Psixologik xizmatning uchchala vazifasi o’zaro chambarchas bog’liq, ularning birgalikda olib borilishi maqsadga muvofiq. Maktabdagi psixologik xizmat o’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi Vazirligi tomonidan tashkil etilib - quyidagi tartib va darajaga egadir:
1. YUqori darajada – psixologik xizmat vazifalarini aniqlash, uning xujjatlarini tartibga keltirish Respublika xalq ta’limi Vazirligi qoshidagi psixologik xizmat markazining buyurtmasiga binoan yuqori malakali psixologlar (pedagogika institutlarida universitetlarining psixologiya kafedralari) tomonidan amalga oshiriladi.
2. o’rta darajada – mazkur xujjatlar tomonidan hali hisobga olinmagan yangi masalalarini amaliy ravishda hal etish-psixolog mutaxassislar /xalq ta’lim Vazirligi qoshidagi maktab psixologik xizmati markazi/ tomonidan amalga oshiriladi.
3. Asosiy ommaviy darajada – psixologik xizmatning kundalik vazifalarini amalga psixologik xizmat haqidagi qonun va qoidalarga binoan psixologik jihatini to’g’ri hal qilish. Bu ish amaliyotchi psixologlar (maktab psixologi), viloyat xalq boshqarmasi qoshidagi psixologik xizmat bo’limlari, nohiya, shahar xalq ta’lim bo’limlari qoshidagi psixologik xizmat (bo’limlar) xonalari, maktab, maktabgacha tarbiya muassalari, kasb hunar kollejlaridagi amaliyotchi psixologlar tomonidan amalga oshiriladi.
Maktab psixologi maxsus tayyorgarlikka ega bo’lishi (pedagogika institutlarining amaliyotchi psixologlar tayyorlaydigan maxsus kurslarini, universitet va institutlarning psixologiya fakultetlarini bitirgan) bo’lishlari kerak. Psixologik xizmatning tuzilishini quyidagi sxema tarzida tavsiya etish mumkin. Kollej, litseydagi psixologlar direktorga va boshhqarmaga bo’ysunadi. Kollej, litsey direktorlariga psixologik xizmat haqidagi qonunda ko’rsatilgan vazifalar bilan bog’liq bo’lmagan vazifalarni kollej psixologiga topshiriq tariqasida berishlariga ruhsat etilmaydi. Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qoshidagi psixologik xizmatni tashkil etish va boshqarishning muvofiqlashtirilgan markaz tariqasida xizmat qiladi. Bu markazning psixologlar, pedagoglar va tibbiy xodimlardan iborat 3 - 5 kishilik doimiy ishlaydigan xodimlari bo’lishlari zarur. Viloyat o’rta maxsus ta’lim boshqarmalari Qoraqalpog’iston o’rta maxsus ta’lim Vazirligi va Toshkent shahar o’rta maxsus ta’lim boshqarmasi qoshidagi psixologik xizmat bo’limlari o’z hududlaridagi psixologik xizmatlarini tashkil etish va ularni nazorat qilish vazifalarini bajaradi.
1.1. Oila va bolalar uchun ijtimoiy xizmatlar bo'limining o'qituvchi-psixologi mutaxassislar toifasiga kiradi va bevosita [bevosita rahbar lavozimining unvoni] ga bo'ysunadi.
1.2. Yuqori darajaga ega bo'lgan odam kasbiy ta'lim yoki "Pedagogika va psixologiya" yo'nalishi bo'yicha o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi ish stajiga talablar qo'yilmagan holda yoki oliy kasb-hunar ta'limi yoki o'rta kasb-hunar ta'limi va qo'shimcha kasb-hunar ta'limi "Pedagogika va psixologiya" yo'nalishi bo'yicha ish stajiga talablar qo'yilmagan holda.
1.3. Oila va bolalarga ijtimoiy xizmat ko'rsatish bo'limining o'qituvchi-psixologi [rahbar lavozimining nomi] buyrug'i bilan lavozimga tayinlanadi va undan ozod qilinadi.
1.4. Oila va bolalar uchun ijtimoiy xizmatlar bo'limi o'qituvchi-psixologi bilishi kerak: Bola huquqlari to'g'risidagi konventsiya; Rossiya Federatsiyasining aholiga ijtimoiy xizmatlar ko'rsatish sohasidagi milliy standartlari; Ijtimoiy ish nazariyasi va metodologiyasi; Ijtimoiy ish bo'yicha dasturiy-uslubiy adabiyotlar; Ijtimoiy ishning ilg'or mahalliy va xorijiy tajribasi; Pedagogik psixologiya, umumiy pedagogika, shaxs psixologiyasi va differentsial psixologiya, bolalar va rivojlanish psixologiyasi, ijtimoiy psixologiya, tibbiy psixologiya, bolalar neyropsixologiyasi, patopsixologiya, psixosomatika; defektologiya, psixoterapiya, seksologiya, psixogigiena, kasbga yo'naltirish, kasbiy o'rganish va mehnat psixologiyasi, psixodiagnostika, psixologik maslahat va psixoprofilaktika asoslari; Faol ta'lim usullari, muloqotning ijtimoiy-psixologik tayyorgarligi; Shaxsiy va guruhli kasbiy maslahatlashuvning zamonaviy usullari, bolaning normal va anormal rivojlanishini tashxislash va tuzatish; Talabalar, imkoniyati cheklangan o'quvchilar bilan ishlash usullari va usullari; ta'lim texnologiyalaridan, shu jumladan masofaviy texnologiyalardan foydalanish usullari va vositalari; Samarali, tabaqalashtirilgan, rivojlantiruvchi ta’limning zamonaviy pedagogik texnologiyalari, kompetensiyaga asoslangan yondashuvni amalga oshirish; Shaxsiy kompyuter bilan ishlash asoslari, elektron pochta va brauzerlar, multimedia uskunalari; Ishontirish usullari, o'z pozitsiyasini isbotlash, talabalar, turli yoshdagi o'quvchilar, ularning ota-onalari (ularning o'rnini bosuvchi shaxslar), ishdagi hamkasblar bilan aloqa o'rnatish; Sabab diagnostika texnologiyalari ziddiyatli vaziyatlar, ularning oldini olish va bartaraf etish; Ichki mehnat qoidalari; Mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi qoidalari; - [boshqa bilimlar].
2. Mehnat majburiyatlari Oila va bolalar uchun ijtimoiy xizmatlar bo'limi o'qituvchi-psixologi:
2.1. Amalga oshirish kasbiy faoliyat mijozning ruhiy, somatik va ijtimoiy farovonligini saqlashga qaratilgan.
2.2. Har xil turdagi psixologik yordam (psixokorreksiya, reabilitatsiya, maslahat) ko'rsatish choralarini ko'radi. 2.3.
Bolalarning psixofizik, intellektual va hissiy rivojlanishining psixologik diagnostikasini o'tkazadi.
2.4. Voyaga etmaganlarning rivojlanishidagi og'ishlar darajasini (aqliy, jismoniy, hissiy) aniqlaydi, shuningdek. turli xil buzilishlar ijtimoiy rivojlanish va ularni psixologik-pedagogik tuzatish ishlarini olib boradi.
2.5. Ochib beradi psixologik muammolar bolalar, oilalar, individual fuqarolar - muassasaning mijozlari, psixologik, pedagogik va ijtimoiy reabilitatsiya rejalarini ishlab chiqishda ishtirok etadilar.
2.6. Bolalar va o'smirlarning, ota-onalarning (ularning o'rnini bosuvchi shaxslarning), shu jumladan jinsiy tarbiya madaniyatining psixologik madaniyatini shakllantiradi.
2.7. Ijtimoiy va psixologik reabilitatsiyaning individual va guruh dasturlarini ishlab chiqadi.
2.8. Shaxsiy va guruhli reabilitatsiya dasturlari asosida psixologik-pedagogik ishning vazifalari, shakllari, usullarini belgilaydi.
2.9. Ota-onalarning bolalarni tarbiyalash huquqini amalga oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishga, uysizlik va qarovsizlikka olib keladigan pedagogik xatolar va ziddiyatli vaziyatlarni bartaraf etishga, xavf ostida bo'lgan oila farzandlarining rivojlanishi va tarbiyalanishini ta'minlashga qaratilgan ijtimoiy-pedagogik yordam ko'rsatadi.
. 2.10. Ijtimoiy yetimlikning oldini olishga qaratilgan kompleks chora-tadbirlarni amalga oshiradi, markaz orqali oilalarga berilgan bolalarga, ularni tarbiyalash bilan shug‘ullanuvchilarga maslahat va amaliy yordam ko‘rsatadi.
2.11. Muayyan vaqt oralig'ida bajarilgan ishlar to'g'risida hisobot beradi.
2.12. [Boshqa rasmiy vazifalar].
3. Huquqlar Oila va bolalar uchun ijtimoiy xizmatlar bo'limi o'qituvchi-psixologi quyidagi huquqlarga ega:
3.1. Barcha qonunlar uchun Rossiya Federatsiyasi ijtimoiy kafolatlar.
3.2. Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa va kasb kasalligi tufayli sog'lig'iga zarar etkazilgan taqdirda tibbiy, ijtimoiy va kasbiy reabilitatsiya uchun qo'shimcha xarajatlarni to'lash.
3.3. Kasbiy vazifalarni bajarish uchun shart-sharoitlarni yaratishni, shu jumladan ta'minlashni talab qilish zarur jihozlar, inventar, sanitariya-gigiyena qoidalari va qoidalariga javob beradigan ish joyi va boshqalar.
3.4. O'z vakolatlari doirasida mustaqil ravishda qarorlar qabul qilish va ularning bo'ysunuvchi xodimlar tomonidan bajarilishini tashkil etish.
3.5. Rahbariyatdan o'z kasbiy majburiyatlarini bajarish va huquqlarni amalga oshirishda yordam berishni talab qilish.
3.6. O'z vazifalarini bajarish uchun zarur bo'lgan ma'lumotlar va hujjatlarni olish.
3.7. Rahbariyatning uning faoliyatiga oid qarorlar loyihalari bilan tanishish.
3.8. Professional malakangizni oshiring.
3.9. Qo'l ostidagi xodimlarning ishini nazorat qilish, ularga o'z doirasida buyruqlar berish rasmiy vazifalar va ularning aniq bajarilishini talab qilish, ularni rag'batlantirish yoki jazo choralarini qo'llash bo'yicha rahbariyatga takliflar kiritish.
3.10. [Boshqa huquqlar mehnat qonuni Rossiya Federatsiyasi].
4. Mas'uliyat Oila va bolalarga ijtimoiy xizmat ko'rsatish bo'limi o'qituvchi-psixologi quyidagilarga javobgardir:
4.1. Ushbu yo'riqnomada nazarda tutilgan majburiyatlarni bajarmaganlik, lozim darajada bajarmaganlik uchun - belgilangan chegaralar doirasida. mehnat qonuni Rossiya Federatsiyasi.
4.2. O'z faoliyatini amalga oshirish jarayonida sodir etilgan huquqbuzarliklar uchun - Rossiya Federatsiyasining amaldagi ma'muriy, jinoiy va fuqarolik qonunchiligida belgilangan chegaralar doirasida
. 4.3. Sabab uchun moddiy zarar ish beruvchiga - Rossiya Federatsiyasining amaldagi mehnat va fuqarolik qonunchiligida belgilangan chegaralar doirasida. Ish ta'rifi [hujjatning nomi, raqami va sanasi] ga muvofiq ishlab chiqilgan. Inson resurslari bo'limi boshlig'i [bosh harflar, familiya] [imzo] [kun oy Yil] Kelishilgan: [bosh harflar, familiya] [imzo] [kun oy Yil] Ko'rsatmalar bilan tanishing: [bosh harflar, familiya] [imzo] [kun oy Yil] STKda psixologning ishini tartibga soluvchi hujjat ish tavsifi hisoblanadi. Psixologning vazifalari fuqarolarga psixologik yordam ko'rsatish, mijozlarning ruhiy qulayligini saqlash va mustahkamlashni o'z ichiga oladi, bu ishning shakllari va usullari butunlay psixologning o'zi ixtiyorida qoladi. Ijtimoiy xizmatlar tizimida psixologik yordam ko'rsatishni tartibga soluvchi boshqa normativ hujjatlar mavjud emas. Shuning uchun psixolog, bir tomondan, butunlay o'ziga qo'yib yuboriladi va axloqiy tamoyillarga zid bo'lmagan har qanday ish shakllarini tanlashi, har qanday usullardan foydalanishi va har qanday tajriba o'tkazishi mumkin, ikkinchi tomondan, uning ishiga qo'yiladigan talablarning noaniqligi. va uning natijalari o'zidan, tashkilotdagi o'rnidan, psixologik keskinlikdan, jamoadagi beqaror pozitsiyasidan norozilikni keltirib chiqaradi. chunki u tez, ko'rinadigan natijalarga olib kelmaydi; ko'pincha, psixolog "shunchaki" gapiradi, shundan kelib chiqadiki, har kim shu tarzda ishlashi mumkin, va undan ham ko'proq maslahat beradi. Katta muammo - bu psixolog faoliyati ustidan malakali nazoratning yo'qligi. Shunday qilib, psixologning pozitsiyasi barcha STKlarda mavjud, ammo uning haqiqiy ahamiyati va STKdagi roli kichikdir. Ish kuni soat 9:00 dan 18:00 gacha davom etadi, tanaffus 13:00 dan 14:00 gacha. uslubiy ish oyiga 3 kun ajratilgan. JSOda 11 kv.m li ofis mavjud bo'lib, unda shifokor va psixolog ishlaydi. Psixolog uchun alohida kabinet yo'q. Psixologning jihozlari quyidagilarni o'z ichiga oladi: O'rnatilgan psixologik dasturlarsiz shaxsiy kompyuter; "Harmony" vibroakustik dam olish uchun divan, musiqa disklari to'plami bilan; Patopsixologiya bo'yicha bir nechta kitoblar; Turli patopsixologik usullar va ular uchun rag'batlantiruvchi material STKda psixolog ishining o'ziga xos xususiyatlari ham afzalliklari, ham kamchiliklariga ega. Boshqa muassasalarda ishlashga nisbatan STKda psixolog sifatida ishlashning afzalliklari quyidagilardan iborat: 1).Psixolog mijozlarni uzoq vaqt davomida, ularning tashrifi davomida, turli vaziyatlarda kuzatish imkoniyatiga ega. Aloqa o'rnatish uchun odatda etarli vaqt va turli xil variantlar mavjud; 2) psixolog, takroriy tashriflar bo'lsa, mijozlarning ruhiy jarayonlarining dinamikasini kuzatish qobiliyatiga ega; 3) bir kishiga ko'nikish natijasida psixolog bilan ishonchli munosabatlar o'rnatish uchun qulay imkoniyat yaratiladi. 4) ishning turli usullari va shakllarini tanlash va sinovdan o'tkazish, optimal psixodiagnostik va psixokorrektiv usullarni tanlash. Kamchiliklari o'z ichiga oladi :
Psixolog bu malaka va ta'lim bo'yicha JSOdagi yagona mutaxassis, shuning uchun nazorat umuman yo'q. Kasbiy tajribani nazorat qilish va hamkasblar bilan bo'lishish qiyin. 2). Markaz turar-joy binosida joylashgan bo'lib, Markazning barcha binolaridan ko'p maqsadli foydalaniladi. Psixodiagnostika paytida sukunat qo'shni xonada doimiy ravishda musiqa o'ynash yoki qo'shiq aytish tufayli mumkin emas 3) Mijozlardan olingan maxfiy shaxsiy ma'lumotlarni saqlash uchun shartlar yo'q. Psixolog ishini belgilaydigan neytral o'ziga xos omillar sifatida quyidagilarni ajratib ko'rsatish mumkin: biri). Keksa odamlar monolog muloqotga moyil, shuning uchun psixolog uzoq vaqt davomida mijozning hayoti, tarjimai holidan hikoyalar, shuningdek gazetada o'qiganlarini yoki ko'rganlarini takrorlashini tinglashi kerak. televizor. Empatik tinglashni asosiy deb hisoblash mumkin zarur sifat qariyalar bilan ishlashda. Bu zarur shart aloqa o'rnatish. 2). Ko'pgina STK mijozlarining qarindoshlari yo'qligi, yolg'iz yashashlari sababli, ularning shaxsiy ma'lumotlariga qiziqish bildiradigan shaxslarga nisbatan ishonchsizlik kompleksi mavjud. Yolg'iz va yolg'iz yashovchi mijozlar xavf guruhi deb ataladigan odamlar toifasiga kiradi ko `chmas mulk kim jinoiy tuzilmalarga qiziqishi mumkin. O'z g'arazli maqsadlariga intilayotgan shaxslar STK tizimiga muntazam ravishda kirib boradilar: tibbiy ma'ruza niqobi ostida yoki yuridik maslahat ular oson taklif qilinadigan qariyalarga biror narsa sotishga yoki ulardan maxfiy ma'lumotlarni olishga harakat qiladilar. Ko'pgina STK mijozlari tanqidiylikning pasayishi, o'z sog'lig'iga haddan tashqari tashvishlanish, taklif qilishning kuchayishi bilan ajralib turadi va malakali manipulyator ularni boshqa "davolovchi" qurilma yoki dori surrogatiga pul sarflash zarurligiga ishontirish qiyin emas. keksalarga nisbatan firibgarlik holatlari ommaviy axborot vositalarida ham tez-tez uchrab turadi. Shuning uchun, maxsus psixotexnika ta'siriga tushib qolgan mijozlar ko'pincha ularga qarshilik ko'rsata olmaydilar, balki o'zlarining salbiy tajribasini halol niyatlari bo'lmagan boshqa odamlarga o'tkazadilar; har qanday so'rovlar o'tkazishga urinishlar, anketalar ochiq yoki yashirin qarshilik va dushmanlikka duch kelishi mumkin. Anketaning anonimligi keskinlikni biroz kamaytirishga yordam beradi, lekin muammoni hal qilmaydi. Ushbu fikr-mulohaza shaklidan foydalanish maqsadga muvofiqligini diqqat bilan ko'rib chiqishingiz, uning maqsadini shakllantirishingiz va savollar ro'yxatini o'ylab ko'rishingiz kerak. 3). Har qanday mashg'ulotlar va konsultatsiyalarni o'tkazishda CSO mijozlarining yoshi va psixofiziologik xususiyatlarini hisobga olish kerak: barcha usullar yoki vazifalar etarlicha katta hajmda chop etilishi kerak, chizmalar aniq bo'lishi kerak. Nutq tezligi juda tez bo'lmasligi kerak, nutq tushunarli va etarlicha baland bo'lishi kerak.

Psixologning kasbiy ish yukining hajmini har doim ham miqdoriy jihatdan o'lchash mumkin emas. Biroq, uning faoliyatini tashkil etish va tartibga solish uchun bunday ish haqi o'lcham zarur va asosan kun va hafta davomida ish vaqtining davomiyligini tartibga solish shaklida amalga oshiriladi. Psixolog uchun ish vaqti standartlari ko'p hollarda u ishlayotgan tashkilot xodimlarining standartlari bilan teng ravishda belgilanadi.

Haftada 40 soatlik ish vaqtidan boshlab psixolog o'z ishini mustaqil ravishda o'quv psixologining malaka xususiyatlaridan kelib chiqqan holda ta'lim muassasasi rahbari tomonidan tasdiqlangan lavozim yo'riqnomalarini bajarish uchun rejalashtiradi.
Psixologning ish kuni jadvali muassasaning ish jadvaliga mos kelishi va ushbu muassasa rahbariyati tomonidan tasdiqlanishi kerak.
Psixologik faoliyatning murakkabligi tufayli psixologning kasbiy yuklamasi standartlari MA turiga, psixolog ishlaydigan kontingentning xususiyatlariga va boshqa omillarga qarab qayta ko'rib chiqilishi mumkin.