„O‘qituvchi nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020

15.8-mashq
.
 
Berilgan gaplardagi ajratilgan so‘zlarga mu qobil birliklar 
tanlang.
Namuna:
rioyat – hurmat-e’tibor, …
1. Har kimki atog‘a ko‘p 
rioyat
qilg‘ay,
O‘g‘lidin anga bu ish 
siroyat
qilg‘ay.
2. Vatan tarkini bir nafas aylama, 
Yana ranji 
g‘urbat
havas aylama.
Shahekim anga 
adl
bunyod o‘lur,
Natija bukim, 
mulki
obod o‘lur.
3. Na 
farxunda
axtardurur
ul kishi
Ki, toat yigitlikta bo‘lg‘ay ishi.
(
Alisher Navoiy
)
http://eduportal.uz

---

79
Tavsiya etiladigan so‘zlar:
baxt-saodatli; ichiga o‘tish, ta’sir qilish; 
hurmat-e’tibor qilish; g‘am-g‘ussa, xafalik; mamlakat; adolat; yulduz.
Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1. Fan-texnika taraqqiyoti o‘zlashma so‘zlar soni va sifatiga qanday ta’sir 
ko‘rsatadi? 
2. Barcha olinma so‘zlar tilimizga to‘liq o‘zlashishi kerakmi?
3. O‘zlashma so‘zlarning muqobilini topish, ommalashtirish va nazorat qilish 
ishlarini yurtimizda qaysi tashkilot olib boradi?
4. Quyida berilgan juftlikdagi o‘zlashma so‘zlar o‘rnining o‘zgarishi 
natijasida gap mazmunida qanday o‘zgarish yuz berayotganini izohlang.
Tushdan so‘ng 
fermaga traktorda
 yuk olib borgan Anvar shaharga 
tezda qaytish uchun yo‘lga chiqdi. – Tushdan so‘ng shaharga yuk olib 
borgan Anvar 
fermaga
 tezda qaytish uchun 
traktorda
 yo‘lga chiqdi
.
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar
15.1-topshiriq.
Matnlardagi ajratilgan o‘zlashma so‘zlarni izohlang.
1. 
E’zozlar
, ardoqlar uchun tashakkur,
Asli siz oftobim, men ziyosiman.
Tonglaringiz kulsin 
dorilomon
, hur,
Baxtim shul – o‘zbekning Zulfiyasiman.
(
Zulfiya
)
Namuna:
e’zoz (arab.) – hurmat, izzat-ikrom, avaylash, qadrlash.
1.