O‘qitish materiallari to‘plami tarkibi

ScSI shinasi (Small Computer System Interface – kichik kompyuterlarning tizim interfeysi) 
ANSI (American National Standarts Institute – Amerika standartlar instituti) tomonidan 1986-yili 
standartlashtirilgan edi. Interfeys turli sinflarga mansub bo‗lgan qurilmalarni, ya‘ni xotira 
to‗g‗ridan-to‗g‗ri va ketma-ket foydalanadigan, CD-ROM bir marta va ko‗p marta yoziladigan 
optik disklar, axborot tashuvchilarini avtomatik almashtirish qurilmalari, printerlar, skanerlar, 
komunikatsion qurilmalar va protsessorlarni ulash uchun mo‗ljallangan. SCSI (SCSI Device) 
qurilmasi bo‗lib, SCSI shinasini kompyuterning biror-bir ichki shinasi bilan ulab turuvchi xost-
adapter ham, maqsadli qurilmaga SCSI shinasiga ulanish imkonini beruvchi kontrolleri-target 
controller ham hisoblanadi. Shina nuqtayi nazaridan barcha qurilmalar teng xuquqli bo‗lishi 
mumkin va shu bilan birga ham almashtirish tashkilotchisi, ham maqsadli qurilma hisoblanadi, 
lekin ko‗pincha tashkilotchi vazifasida xostadapter qatnashadi. Bitta kontrollerga bir necha 
periferiya qurilmalari ulanishi mumkin, ularga nisbatan kontroller ham ichki, ham tashqi bo‗lishi 
mumkin. Ichiga SSSI kontrollerlari o‗rnatilgan periferiya qurilmalari keng qo‗llaniladi, ularga 
qattiq disklardagi to‗plagichlar, CD-ROM, strimerlar kiradi.
 
SCSI ning uchta versiyasi keng tarqalgan: SCSI-1, SCSI-2 va SCSI-3. SCSI kompyuterning 
sakkizta qurilmagacha qo‗llabquvvatlaydigan tizim shinasining soddalashtirilgan variantidir. SCSI-
1 interfeyslari 8 bitli shinaga ega; SCSI-2 va SCSI-3 – 16 yoki 32 bitli bo‗lib, katta quvvatli server-
mashinalarda va ishchi stansiyalarda foydalanishga mo‗ljallangan.