Optik zichligini va tiniq bo’lmagan muhitlarda yorug’likning intensivligini aniqlash Ishdan maqsad

ISH BAJARISH TARTIBI 
1. Kyuveta bulimidagi qopqoq -7 ni oching (rasm -2) bunda to`sqich 
foftopriyomnikka tushayotgan yorug`lik dastasini to`sadi. Kolorimetrni elektr 
tarmoqqa ulang (15 minut davomida qiziting). 

2. O`lchash turiga qarab zarur svetofiltrni kiriting. 

3. Kolorimetrning minimal sezgirligini o`rnating. Buning uchun 
«Chustvitel`nost`» 5-ruchkasini (rasm - 2) «1» holatga qo`ying (reqamning 
rangi tanlab olingan svetofiltr raqamining rangiga mos bo`lishi lozim). 
«Ustanovka 100 grubo» - ruchkasini eng chekka chap holatga buring. 
4. Kyuveta bo`limi ochiq holatda kolorimetr strelkasining «0» da turishini 
o`tkazish koeffitsenti shkalasi T bo`yicha tekshiring. 
5. Yoruglik dastasi yo`liga erituvchi solingan yoki unga nisbatan
o`lchanadigan kontrol` eritmali kyuveteni joylashtiring.
6. Kyuveta bo`limining qopqog`ini yoping. 
7. «Chustvitel`nost`» va «Ustanovka 100 grubo» «tochno» ruchkalari 
yordamida kolorimetr shkalasi bo`yicha strelkani 100 ga qo`ying. Bunda 
«Chustvitel`nost`» ruchkasi «1», «2», «3» holatlarning birortasida turishi 
mumkin. 

8.
Ruchka -4 yordamida nurning yo`ligi tekshiriladigan eritmali kyuvetani 

qo`ying va uning asbob -1 (rasm -2) ko`rsatadigan optik zichligini jadvalga 

yozing. O`lchashni 3 marta qaytaring. 
9.

Xuddi shuningdek konsentrsiyalari 1

, C

2
, C

3
, C

4
bo`lgan va noma'lum 

C
x

konsentratsiyali tekshiriladigan eritmalarning optik zichliklarini aniqlang. 

Natijalarni jadvalga yozing. 

10.

Abtsissa o`qi bo`yicha ma'lum konsentratsiya - C larni qo`yib, ordinata 

o`qi bo`yicha ularga mos kelgan optik zichliklarining o`rtacha qiymatlarini 
qo`yib darajalash grafigini chizing va undan noma'lum konsentratsiya - C
x
ni 

toping.
11. O`lchash xatoliklarini aniqlang. 

O`lchash xatoliklarini hisoblash. 
Absalyut xatolikni topish uchun har bir eksperimental nuqtaning grafik 

chizig`idan chetlanish (

C
1

, 
C

2

,.., 
C

5

) larini toping, ularning o`rtacha 

arifmetik qiymatni hisoblang. 
Haqiqiy qiymatni quyidagi ko`rinishda yozing. 

Nisbiy xatolikni quyidagi formula yordamida hisoblang. 

Jadval 

№ 
 


D C

x 
1

2

3

4

O’rtacha