Operatsion tizimlar Operating systems

Superkompyuter

• Unumdorlik: teraflopslar;
• – Inglizcha. tera – trillion
• – FLOPS = floating-point operations per second (bir sekundda bajariladigan qo’zg’aluvchi nuqtali amal (operatsiya)lar soni)
• Superkompyuterlarda ommaviy parallellashtirish qo’llaniladi – juda ko’plab sondagi – yuzlab, minglab protsessorlar parallel ishlaydi.

Cluster

• Tezkor aloqa liniyasi (tarmog’i) bo’yicha birlashtirilgan bir nechta kompyuterlar;
• Parallel tizimlar;
• Super kompyuterlarning arzon variant;
• – [Inglizcha. cluster – (uzum shodasi) shoda (shingil)].

Personal computer

• Stolga qo’yiladigan (desktop)
• «Yig’ma» (laptop)
• Bloknot (notebook)
• Cho’ntak, KPK (palmtop)
• [Inglizcha. palm (kaft) ← Lotincha. palma (kaft)+ top (yuqori) = kaftga joylashadigan]
• Planshetli (yassi bir tomoni shishali)

Embedded systems

• Bankomatlar, mobil telefonlar, kir yuvish mashinalari va kompyuterli mikroto’lqinli pechlar, avtomobillarning boshqaruv tizimi, samoletlar.
• Elektr tokiga ulangandan keyin OT va amaliy DT funksiyasini bajaruvchi yagona dastur ishga tushadi.

Hisoblash tizimlari

• Bir protsessorli kompyuterlar
• Parallel tizimlar
• Real vaqt tizimlari
• Taqsimlanuvchi tizimlar
• Klasterlar va tarmoqlar (lokal va global)