Operatsion tizimlar «Informatika va Axborot texnologiyalari»

Hisoblash tizimlarini axborot jihatdan va matematik ta’minlash haqida tushuncha

Hisoblash texnikasi vositalarini apparat va dasturiy ta’minlash bilan birga ayrim hollarda axborot jihatdan ta’minlashni ham ko‘rib chiqish maqsadga muvofiqdir. Axborot ta’minoti deganda dasturlar va ushbu dasturlarning ishlashi uchun zarur bo‘lgan va oldindan tayyorlangan ma’lumotlarni yig‘indisi tushuniladi.

Misol uchun, tahrir qilinadigan matndagi orfografiya (to‘g‘ri yozish)ni avtomatik tarzda tekshirish tizimini ko‘rib chiqamiz. Uning ishi shundan iboratki, bunda boshlang‘ich matnning leksik birliklari ma’lumotlarning etalon massivi (lug‘at) bilan solishtiriladi. Bunday holda tizimning muvaffaqiyatli ishlashi uchun apparat va dasturiy ta’minotdan boshqa, tashqaridan ulanadigan lug‘atlarning maxsus to‘plamiga ega bo‘lish zarur bo‘ladi. Bu hisoblash texnikasini axborot jihatdan ta‘minlashga misoldir.

Ixtisoslashtirilgan kompyuter tizimlari (avtomobillar, kemalar, raketalar, samolyotlar, kosmik uchish apparatlarining bort kompyuterlari)da dasturiy va axborot ta’minotining yig‘indisi matematik ta’minot deb ataladi. Odatda, u PZU mikrosxemasiga sifatli yoziladi va faqat PZU ni almashtirish yoki uni maxsus uskunada qayta dasturlash orqaligina o‘zgartirilishi mumkin.