Операцион тизим

Operatsion tizimlarning asosiy funksiyalari

Hisoblash tizimlarini rivojlanishi bosqichlarini ko‘rib chiqib, biz rivojlanish jarayonida klassik OT lar bajargan 6 ta asosiy funksiyalarni ajratishimiz mumkin:

• vazifalarni (yoki topshiriq) rejalashtirish va protsessordan foydalanish;
• dasturlarni kommunikatsiya va sinxronizatsiya vositalari bilan ta’minlash;
• xotirani boshqarish;
• fayl tizimini boshqarish;
• kiritish/chiqarishni boshqarish;
• xavfsizlikni ta’minlash.

Operatsion tizimlarning sinflanishi

• Bir foydalanuvchili va ko’p foydalanuvchili (bir vaqtning o’zida foydalanadigan foydalanuvchilar soni)
• Bir vazifali va ko’p vazifali (operatsion tizim boshqaruvida bir vatning o’zida bajariladigan topshiriqlar soni)
• Bir protsessorli va ko’p protsessorli (foydalanilayotgan dasturlar soni)
• 8-,16-, 32- yoki 64- razryadli (protsessorning razryadi)
• Buyruqli (testoviy) va obyektga yo’naltirilgan (grafik) – foydalanuvchi interfeysi turiga ko’ra
• Tarmoq va local (umumiy apparat va dasturiy resurslardan foydalanish)

Operatsion tizimlarning sinflanishi

Vazifasiga ko’ra:

• Shaxsiy kompyuter uchun;
• Katta EXMlar uchun;
• mikrokompyuterlar uchun;
• minikompyuterlar uchun;
• meynfreymlar uchun;
• Smart kartalar uchun

Tuzulishiga ko’ra:

• Monolit;
• Ko’p stahli;
• klient-server;
• mikroyadro

Operatsion tizimlarning sinflanishi

OT resurslarni boshqarish algoritmlari xossalariga ko‘ra quyidagicha tasniflanadi:

•bir masalali (MS-DOS, MSX);

•ko‘p masalali (Windows, Unix, OS/2).

Ko‘p foydalanuvchilik rejimini qo‘llab quvvatlash bo‘yicha:

•bir foydalanuvchilik (MS-DOS, Windows 3.x, OS/2 dastlabki versiyasi);

•ko‘p foydalanuvchilik (Unix, Windows, OS/2).