Operacion sistemalardıń arxitekturası Reje

Kóp qatlamlı sistemalar (6-qatlam)

Aldınǵı jandasıwdı ulıwmalastırılǵanı, OS nı qatlamlar ierarxiyası sıpatında payda etıw. OS funkciyaları qatlamların payda etıw, m-n, fayıl sisteması, processlerdi hám qurılmalardı basqarıw hám t.b. Hár bir qatlam, tek ǵana óziniń бевосита qońsısı, joqarısındaǵI qatlamlar menen baylanıs qıla aladı. Ámeliy programmalar yáki OS nıń modulları sorawdı sol qatlamlar boyınsha joqarı hám tómenge uzatıw múmkin.

Sol tártibde kórilgen birinshi sistema, Deykstra, hám onıń talapları tárepinen 1968 jılda kórilgen bolıp, THE sisteması deb ataldı.

Sistema 6 qatlamnan ibarat edi, 0-shi qatlam, processor waqtın bólistiriw menen áwere bolıp, ol processlerdi úziliwi boyınsha yáki waqıt ótiwi menen basqa processlerge ótkizedi.

1-shi qatlam yaddı basqarǵan, ol operativ yad hám magnet barabanı bólimin, operativ yadda orın jetpegen processler bólimlerine (betler) bólistirilgen, yaǵInıy 1-shi qatlam virtual yad funkciyasın orınlaydı.

2-shi qatlam operativ konsulı hám process ortasındaǵI baylanıstı orınlaydı. Bul qatlan járdeminde, hár bir qatlam óziniń jeke operativ konsulına iye boladı.

3-shi qatlam járdeminde hár bir process, anıq qurılmalar menen islew ornına (olardıń turli qásiyetlerin esapqa alǵan halda) paydalanıwshıǵa qolay xarakterestikalarǵa iye bolǵan kiritiw- shıǵarıw obstrakt qurılmalarǵa múrájet etedi.

4-shi qatlamda, kiriw-shıǵıw qurılmaların basqarıw, yad hám konsol, processler menen hesh qanday baylanısı bolmaǵan paydalanıwshı programmaları islegen.

THE sistemasında, kóp qatlamlı sxema islep shıǵıw (celem razrabotki) maqsetlerine xizmet qilǵan, sebebi kiyin sistemanıń kiyingi bólimleri ulıwma obekt moduline kompanovka qılınǵan.

Kóp qatlamlılıqtıń keń ulıwmalastırılıwı MULTICS OS larda ámelge asırıw. MULTICS sistemasında hár bir qatlam (sheńber dep atalıwshı)joqarıda orınlanǵanında kóre imtiyazlı.

Joqarı qatlamdaǵı procedura, tómendegi proceduranı shaqırmaqshı bolsa, ol mas sistemalı shaqırıwdı orınlaw lazım, yaǵınıy shaqırıw orınlanıwı aldınan parametırları birme bir tekseriledi TRAP (uziliw) komandası orınlawı lazım.

MULTICS dа OS, hár bir paydalanıwshı processiniń adres mákáni bóliminen ibarat bolsa da, apparatura qorǵaw, maǵlıwmatlar qorǵawın yad segmentları dárejesınde qorǵaydı. Ма’selen, belgıli sigmentleri tek jazıw ushın, basqalarına tek oqıw yáki orınlaw ushın ruxsat beredi.

MULTICS dа jandasıwdıń ustunlig sonnan ibarat, ol paydalanıwshı sisteması strukturasına da keńeyttiriw lazım. M-n, professor- talabalar dástúrlerin bahalaw hám testlew ushın dástúr jazıw múmkin, hám bul dástúrdi n-shi qatlamda iske tusiriw mumkin, bul waqtta talaba dásrúlerin n+1 shi qatlamda isleydi, sebebi olar óz bahaların ózgerte almaydı.

Kóp qatlamlı jandasıw, UNIX OS ınıń turlı variyantların ámelge asırıwda isletiledi.

Ámelde, bunday strukturalı jandasıw ádetde jaqsı isleydi, bugungi kúnde ol kóbinshe monolit tárizde qabil qılınadı.

Kóp qatlamlı strukturaǵa iye bolǵan sistemalar, bir qatlamdı alıp taslap, basqası menen almastırıw, qatlamlar arasındaǵı interfeysdiń ózine tánligi ushın, quramalı. Jańa funkciyalardı qosıw hám barların ózgertiw OS nı profisional biliw kóp waqttı talab qıladı. OS lar uzaq jasaydılar hám keńeyiw hám rawajlanıw imkaniyatına iye bolıwları kerekligi ushın monolit jandasıw názerden qaldı hám onıń ornına klent-server modeli hám ol menen baylanǵan mikroyadro koncepciyasi keldi.