Operacion sistemalardıń arxitekturası Reje

Operacion sistemalardıń arxitekturası

Reje:

1. Operacion sistemalardıń arxitekturası

2. Monolit sistemalar (monolit yadro ).

3. Kóp júzeli sistemalar.

4. Kliyent-server hám mikroyadro modeli.

5. Obyektke mólsherlengen jantasıw.

Birinshi dástúrler eriksiz mashina kodlarında jaratılǵan. Bunıń ushın, mikroprotsessor arxitekturasın hám onıń tiykarındaǵı sistemanı jetik biliw zárúr. Esaplaw texmikasınıń rawajlanıwı barısında, kóp ushıraytuúın ámellerdi (operaciyalardı) ajıratıp, olar ushın dástúriy moduller jaratılıp, keyinsheli olardan dástúriy táminatta paydalana basladı. Solay etip, 50-shi jıllarda, birinshi dástúrlew sistemaların jaratıwda kiritiw shıǵarıw ámelleri ushın, keyinsheli matematik ámel hám funkciyalardı esaplaw ushın moduller jaratıldı. Keyinshelik, rawajlanıw joqarı dárejedegi translyatorlardı jaratılıwına alıp keldi, yaǵnıy operatorlar ornına zárúriy funciyalardı shaqırıqlardı qoyıw imkaniyatı kelip shıqtı. Kitapxanalar sanı asıp bardı. Nátiyjede, ámeliy dástúriy taminat islep shıǵıwshılardan sistema arxitekturasın jetik biliw talap qılmay qaldı. Olar, dástúriy sistemaǵa mas shaqırıqlar menen múrajet hám olardan kerekli servis hám funkciyalardı alıw imkanina iye boldı. Bul dástúriy sistema OS esaplanadı.

Zamanagoy OS tiykarǵı payda etiwshileri – bul yadro, kiritiw-shıǵarıw sisteması, komanda protsessori, fayl sisteması. Yadro máseleler hám resurslardı basqarıw, sinxronlastırıw hám óz ara baylanısı boyınsha tiykar funkciyalardı táminleydi. Komanda protsessorı, komandalardı qabıl etiw hám olarǵa islew beriw, paydalanıwshı talabı boyınsha mas xizmetlerdi shaqırıwdı táminleydi.

Kiritiw hám shıǵarıw sisteması, sırtqı qurılmalar menen maǵlıwmatlardı kiritiw hám shıǵarıw máselesin táminleydi.

OS kitapxanalarında bul funkciyalardıń barlıǵı, hár bir olardı dástúrlew sisteması quralları menen hár bir dástúrge qospaw imkanin beredi. Dástúrlew sistemaları tek, kiritiw-shıǵarıw sisteması kodlarına múrajetti generaciya qıladı hám shamalardı tayarlaydı. KSH sisteması, kiritiw-shıǵarıw qurılmaları túrleri kóp bolǵanı ushın eń quramalı esaplanadı. Bunda, tek ǵana nátiyjeli basqarıw emes, bálkim ámeliy dástúrshilerge qurılmalardan abstraktlastırıwǵa imkan beretuǵın qolay hám nátiyjeli vitual interfeysti táminleydi. Basqa tárepten, parallel orınlanatuǵın talay máselelerdi kiritiw-shıǵarıw qurılmalarına múrajetti táminlew talap qılınadı. Ayrım KSH dástúrshilerinen ayrımları qurılmalrdan mustaqıl, olardı KSH kóp ǵana qurılmalarǵa, qollaw múmkin.

Fayl – birdey dúziliske iye bolǵan jazıwlar jıynaǵı kórinisinde payda etilgen maǵlıwmatlar toplamı.

Fayl sisteması, paydalanıwshıǵa maǵlıwmatlar dúzilisinıń logik dárejesi hám ámeller menen is qurıw imkanin beredi. Fayl sisteması, maǵlıwmatlardı diskta yáki basqa maǵlıwmat birlespesinde payda etiw usılın belgileydi.

Barlıq zamanagoy OS lar óz fayl basqarıw sistemasına iye. Olar zamanagoy OS lardıń ayrım kópshiliginde tiykarǵı esaplanadı. FBT disk oblastınıń oraylasqan halda bólistiriw hám maǵlıwmatlardı basqarıw mashqalasın sheshedi.

FBT, paydalanıwshılarınan kiritiw-shıǵarıw qurılmaları hám disk qásiyetlerin jasırǵan halda, fayl hám kataloglar menen islew ushın keń xizmet (servis) imkaniyatların beredi. UNIX da disklarda fayl sisteması hám tiykar fayl sisteması óz aldına bar hám olar bir birine baylanıslı emes. UNIX da jolǵa disk atı yáki onıń nómerin qosıw imkanin bermeydi, sebebi bul OS ushın qurılmalarǵa tıǵız baylanısıwı keltirip shıǵaradı. “Mount” sisteması shaqırıǵı jumsaq disk sistemasın tiykar fayl sistemasındaǵı kórsetilgen jerge qosıw (монтировка) imkanin beredi. UNIX da jáne bir túsinik- arnawlı fayllar túsinigi esaplanadı.

1-suwret. ОS nı klaslarǵa ajratıw.

ОS sistemalı basqarıwshı hám islew berıwshı programma jıyındısı ibarat bolıp, olar programma modulları hám maǵlıwmatlar dúzilislerdiń óz ara baylanǵan quramalı dúzlisi, olar esaplawlardıń isenimli hám sapalı orınlawın táminlew zárúr. OT dıń kópǵana potensial imkaniyatları, onıń texnik hám qollaw parametırlerı- olardıń hámmesi, sistema arxitektuwrası OS dıń strukturası, qurılıw principları menen belgilenedi.

Usı waqıtqa shekem biz OS larǵa sırtqı tárepten názer saldıq, yaǵınıy OS qanday funkciyalardı orınlaydı. Endi bolsa, Os lardi ishki bólimin hám olardı qurıwda qanday jandasıwlar bar ekenligin kórib shıǵamı.

Zamanagoy OS larǵa qoyılatın talablardı qandırıwda onıń strukturalı qúrılısı (dúzilisi) ulken axmiyetke iye, OS lar óz rawajlanıw basqıshlarında, monolit sistemalardan baslap jaqsı strukturalastırıǵan, rawajlanıw qásiyetine iye bolǵan, keńeytiw hám jańa platformalarǵa ótkiziwshilik qásiyetlerge iye bolǵan sistemalarǵa diyin bolǵan joldı basıp ótdi.