Opera janrining vujudgakelishi va rivojlanishi


 – Mavzu : F. SHUBERT HAYOTI VA IJODI (1797-1828)



Download 11,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet73/129
Sana31.12.2021
Hajmi11,92 Mb.
#277163
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   129
Bog'liq
musiqa tarixi maruza matni (1)

7 – Mavzu : F. SHUBERT HAYOTI VA IJODI (1797-1828) 
Reja : 
1.Shubert hayoti haqida 
2.Shubert ijodi haqida 


113 
 
3.Shubet ijodining g`oyaviy mazmuni 
Frants  Shubert  mashhur  Avstriya  kompozitori  1797-yil  Vena  yaqinidagi  Lixtental 
qishlog`ida tug`ilgan. Uning otasi va katta akasi o`rta maktabda o`qituvchi bo`lidb ishjlar 
edi.  oilada  onasi  ashulani  yaxshi  ko`rardi,  kechalari  ular  kontsert  uyushtirib  otasi 
veolanchelda  akalari  har-xil  cholg`ularda  o`ynardilar.  Ularni  musiqaga  bo`ldgan 
qiziqishlari  yosh  Frantsga  ham  o`tdi.  Kichkina  Frants  Shubert  ashulani  yaxshi  ko`rardi 
skripka  va  klavisin  chalardi.  11  yoshida  otasi  Cherjkov  musiqa  maktabiga  olib  boradi. 
1818-yildan  boshlab  o`sha  yerda  fortepiano  asarlari  bir  qancha  qo`shiqlar  va  №  1 
simfoniya  yozadi,  lekin  o`qishni  tamomlamay  tashlaydi.  Otasini  xoxishiga  ko`ra  u  bir 
necha yil o`qituvchilik qiladi, lekin uni musiqaga bo`lgan qiziqishi ortib boradi. Otasi esa 
uning  bu  soxada  ijod  qilishini  xoxlamaydi  va  moddiy  yordamsiz  qoldiradi.  U  besh  yil 
mobaynida  o`ziga  o`xshagan  kompazitr  do`stlari  bilan  ularnikida  yashab  kun  kechiradi 
Konvintdagi  do`stlari  Shpaun  va  Shtadlar  ko`p  yordam  beradi.  Bu  paytda  u  to`rtta 
simfoniya  beshta  opera  300  ga  yaqin  qo`shiq  yozadi,  ulardan  “Urchuk  oldidagi 
margarita”,  “O`rmon  podshosi”  qo`shiqlari  alohida  etiborga  ega.  Bu  qo`shiqlarni  uning 
do`sti o`sha zamonda taniqli opera ashulachisi Mixayl Fogl ijro qilib bayon qilgan. Ular 
shu tsillari Avstriya kontsert uyushtirganlar. 
Shubert  Venger  grafi  Estergaze  qo`lida  ishlaydi  va  shu  mamlakatning  xalq  ijodi 
bilan  tanishadi.  1822-yil  u  otasi  bilan  yarashib  uyiga  qaytadi  ko`p  yillik  og`ir  kechgan 
hayoti  uning  sog`lig’iga  ta’sir  o`tkazgan  edi.  Uning  mashhuryettinchi  simfoniyasi 
“Go`zal  tegirmonchi  qiz”  el  orasida  mashhur  bo`ladi.  1822-27-yillar  davomida  Shubert 
ko`p  yosh  san’atkorlar  bilan  do`stlashib  birga  ishlashga  harakat  qiladi  ular  turli  ijodiy 
yo`nalish  egalari  bo`lib  bir-biriga  kuchli  ta’sir  o`tkazar  edilar.  Shubert  mashhur  davlat 
arboblari  tamonidan  ham  turli  kechalarga  taklif  qilingan,  ba’zi  kechalarni  o`zidayoq 
qo`shiq va musiqiy asar yaratgan. Masalan serenada do`stlari ichida obro`li kishilar ham 
bor  edi  va  ular  kompozitrga  asarlarini  chop  etishga  va  operalarining  saxnalashtirishga 
yordam beradilar Shubert oxirgi simfoniyasi ustida ishlagan paytida 25-yoshida edi.  Shu 
paytgacha  u  o`z  qo`shiq  va  ashulalari  bilan  butun  dunyoga  mashhur  bo`lib  bo`lgan  edi. 
Frans  Shuber  603-ta  qo`shiq  yozgan  shular  174-hayotlik  paytida  chop  etilgan.  Mashhur 
shoirlar  Gyote  va  Geyni  she’rlariga  qo`shiqlar  yozgan.  Uning  oxirgi  asari  qishki  yo`l 
nomli  vokal  toplami  1827-yilda  yozilgan.  Kompazitr  ijodi  gullagan  paytida  31-yoshida  
828-yilda Venada vafot etadi.  
Shuberning 
ijodi 
bilan 
romantizm 
davri 
boshlanadi. Uning asarlarida o`sha zamonlardagi oddiy 
insonning ichki dunyosi, yangi o`ziga xos tavsif va his-
tuyg`ulari  ifodalangan.  Shubert  Venada  yashab  ijod 
etgan. 
O`sha 
paytlarda 
bu 
shahar 
Yevropa 
mamlakatlarining madaniy markazi sifatida taniladi. Bu 
yerda  turli  xalqlar  musiqasi,  teatr  va  kontsert 
uyushmalari  juda  keng  rivojlangan  edi.  Asarlarning 
asosiy  mazmuni-insonning  hayotiga  qiziqish  hayotni 
musiqiy  obraz  orqali  tuinish,  lirik  his  tuyg`ular, 
Shuberning  hayotida  shular  mujassam  bo`lib  keyingi 
avlod  kompozitrlar  musiqasiga  juda  zo`r  ta’sir  etgan, 
uning  asarlari  dunyo  miqiyosida  tan  olinib  jahon 
musiqasi durdonasi hisoblanadi.  
 

Download 11,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish