Онтология-борлиқ фалсафаси

Хулоса

• Борлиқ бизнинг мавжудлигимиз асоси, нотирик, тирик табиатнинг яшаш усулидир. Макон ва вақт ҳақидаги фалсафий қарашларни умумлаштириб ва бу категориялар мазмунини дунё ҳақидаги ҳозирги табиий-илмий билимлар билан бойитиб, юқорида айтилганлар нуқтаи назаридан макон ва вақтнинг асосий хоссаларини қайд этиб ўтамиз - макон кўламлилик, бир жинслилик ва кўп ўлчовлилик билан тавсифланадиган мавжудлик тартиби, вақт эса давомлилик, орқага қайтмаслик ва изотроплик, яъни мумкин бўлган барча йўналишларнинг тенг ҳуқуқлилиги хос бўлган воқеаларнинг ҳаракат тартиби ва кетма-кетлигидир.

• БИЛИШ ИНСОННИНГ ТАБИЯТ, ЖАМИЯТ ВА ЎЗИ ТЎҒРИСИДА БИЛИМЛАР ҲОСИЛ ҚИЛИШГА
• ҚАРАТИЛГАН АҚЛИЙ МАЪНАВИЙ
• ФАОЛИЯТ ТУРИДИР.

• ИНСОННИНГ ЎЗИНИ АНГЛАШИ, АТРОФНИ ҚУРШАГАН ДУНЁГА МУНОСАБАТЛАРИДАН БИРИ – БИЛИШДИР

• Фалсафа асосий масаласининг гносеологик жиҳати

• Эмпиризм – асосчиси Ф.Бэкон, эмпиристлар билимнинг асосида фақат тажриба ва ҳиссий туйғулар
• ётади, онгда тажрибадан олдин ҳеч нарса мавжуд эмас, деган фикрни илгари суради.

• Рацонализм – асосчиси Р.Декарт, рационалистлар ҳақиқий (ишончли) билим фақатгина онгдан келтириб
• чиқарилган бўлиши керак ва билим ҳиссий тажрибага боғлиқ эмас, деган фикрни илгари суради.

• Иррационализм – асосчилари Ф.Ницше, А.Шопенгауэр, иррационалистларнинг фикрича, рационалист-
• ларнинг фикрлари ички мантиққа эга эмас, шунинг учун ҳақиқий билимни фақат ақл билан тўла
• тушунтириб бўлмайди.

• Гностицизм – асосчилари материалистлар, гностиклар билишнинг ҳозирги ҳолати ва келажагига
• оптимистик руҳда қарайдилар. Уларнинг фикрича, дунёни билиб бўлади, билим олиш имконияти эса,
• чекланмаган.

• Агностицизмнинг энг кўзга кўринган вакили И.Кант, агностиклар инсоннинг дунёни билишини
• инкор этади, яъни дунёни англаб бўлмайди, англаш имкониятлари инсоннинг билиш имкониятлари
• билан чекланган деб ҳисоблайди.

• БИЛИШ ШАКЛИ

• НАЗАРИЙ БИЛИШ
• (ИЛМИЙ БИЛИШ)

• КУНДАЛИК БИЛИШ

• БИЛИШ ДАРАЖАЛАРИ

• ҚУЙИ

• ЮҚОРИ

• ОЛИЙ

• ИНТУИТИВ БИЛИШ

• АҚЛИЙ БИЛИШ

• ХИССИЙ БИЛИШ

• ҒОЙИБОНА БИЛИШ

• БИЛИШ

• ХИССИЙ
• БИЛИШ БОСҚИЧЛАРИ

• СЕЗГИ

• ИДРОК

• ТАСАВВУР

• ИРОДА