Онтология-борлиқ фалсафаси

2-Mavzu: Fаnlаrning tаsnifi.

• 2-Mavzu: Fаnlаrning tаsnifi.
•  
• Reja:
•  
• 1.Fanlar tasniflga oid qarashlar tarixi
• 2. Dinamik va statik qonuniyatlar
• 3. Ilmiylikning mantiqiy mezoni
• 4. Analitik va sintetik bilim
• Tayanch so’zlar: Fаnlаr tаsnifi: fundаmеntаl, nаzаriy, аmаliy, ekspеrеmеntаl, tехnikа, ijtimоiy gumаnitаr fаnlаrning o’zаrо аlоqаsi vа fаrqlаri. Fаnlаr tаsnifigа оid qаrаshlаr tаriхi. Ilmiylik mеzоnlаrining tаsnifi. Fаnning dinаmik vа stаtik qоnuniyatlаri. Аnаlitik vа sintеtik bilim.
•  

• Bekon taklif qilgan fanlar tasnifi zamirida inson
• jonining asosiy qobiliyatlari: xotira, tasavvur va tafakkur yotadi.

• Fanlar tasnifida xotiraga tarix; tasawurga -poeziya; tafakkurga -falsafa mos keladi.

• F.Bekon poeziyaga borliqni u qanday bo‘lsa, shunday emas, balki insonning ongi va emotsiyalariga qarab tasvirlash
• vositasi sifatida yondashadi. O‘z navbatida, tarix fan hisoblanadi, chunki u amalda yuz bergan ayrim dalillar va voqealami
• tavsiflashga da’vogardir.
• Bekon unga «tabiiy» degan sifatni tirkaydi. Fuqaroviy tarix inson borlig‘i hodisalarini tavsiflashi lozim.
• Falsafa umumiy bilish bo‘lib, u ham bir necha predmetlarga bo‘linadi

• Fanlar tasnifi to‘g‘risida so‘z yuritganda F.Bekon (1561-1626) o‘zining «Fanlar fazilati va ulami o‘stirish haqida»1 deb nomlangan mashhur asarida ilmiy bilimlaming keng manzarasini yaratgan, fanlaming ahil oilasiga poeziyani ham kiritgan

• Ogyust Kont insoniyat intellektual evolyusiyasining uch bosqichi qonunini fanlar tasnifini yaratish
• uchun asos qilib olishni taklif qiladi

• Uning fikricha, tasnif ikki asosiy shart —
• dogmatik va tarixiy shartlari .
• .

• Ikkinchi shart fanlami ulaming
• amalda rivojlanish jarayoniga mos ravishda,
• eng qadimgi fanlardan yangiroq fanlarga qarab
• joylashtirishni talab qiladi.

• Fanlar ierarxiyasi quyidagi ko'rinishga ega:

• Birinchi shart fanlami ulaming
• izchil bog‘lanishiga qarab shunday
• joylashtirishdan iboratki, har
• bin o‘zidan oldingi fanga tayansin
• va keyingi fanga zamin hozirlasin

• matematika, astronomiya, fizika, kimyo, biologiya va sotsiologiya. Ulaming birinchisi har qanday
• ijobiy falsafaning birdan-bir asosiy maqsadi hisoblanuvchi oxirgisining tayanch nuqtasidir.

• Dinamik va statik qonuniyatlar.

• Statistik qonuniyatlar taxminiy taqsimlanishlar
• tilida ta'riflanadi va katta sonlar negizidagi
• ommaviy hodisalarning qonunlari sifatida
• namoyon bo'ladi.

• Dinamik

• Онтология-борлиқ
• фалсафасининг муаммолари

• Борлиқ ва йўқлик

• Мавжудлик ва
• номавжудлик

• Тирик табиат
• борлиғнинг иккинчи даражаси

• Руҳсиз жисмлар
• борлиғи

• Инсон онги
• борлиғи

• 1.Барча предметлар
• 2.Ҳайвонлар
• 3.Ўсимликлар

• 1.Муайян одамлар
• болиғи
• 2.Ижтимоий борлиқ
• 3. Идеал борлиқ

• Тирик табиат борлиғининг
• Биринчи даражаси

• Микро элементар зарралар,
• Корпускулалар,
• Атомлар, электронлар,
• протонлар

• Борлиқнинг хозирги замон
• шакллари

• Виртуал борлиғи

• Энергия борлиғи