Ona tili umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-sinfi uchun darslik

er-u xotin qo‘sh hokiz
degandek. Kalishning ikki poyi bir-birisiz butun emas. Og‘a-ini 
ham shundoq. Xalqimiz shoirtabiat, qofiyaparvar emasmi, maqol chiroyli bo‘lsin uchun bir 
ohagdosh so‘z qo‘shib, 
og‘a-ini chalish – bir juft kalish,
deydigan bo‘ldi. 
Chalish 
shunchaki 
qofiya uchun. 
Taq-tuq, tasadduq
degan kabi.
Og‘a-ini 
aslida ikkita so‘z. Aka-uka degani. Bora-bora bu ikki so‘z qisqarib bir so‘zga 
aylandi. 
O‘rtoq, oshno
ma’nosini bildiruvchi 
og‘ayni
holiga keldi. Og‘ayni bir kishini bildir-
gach, 
juft
so‘ziga hojat qolmadi. Endi o
g‘ayni chalish – bir poy kalish 
deyiladigan bo‘ldi. 
Hozirda
 bir poy kalish 
ham iste’moldan chiqdi hisob.
 Og‘ayni chalish
ning
 
o‘zi qoldi va ma-
jhul iboraga aylandi....
To‘nini teskari kiydi
iborasi ham ma’nosiz emas. To‘nni kim teskari kiyadi? Bu savolga 
boshqa bir maqol javob beradi. Kambag‘alni urma, so‘kma, to‘nini yirt. G‘azab otiga minib, 
mushtlashaman degan kambag‘al teskari kiygan. Qon tegsa, loy tegsa astariga tegsin, yir-
tilsa astar yirtilsin, yamoq tushsa astarga tushsin deb 
to‘nni teskari kiygan.
Kambag‘alning 
to‘ni ikki bo‘lmagan. Yirtilsa, boshqasini kiyolmagan. 
Endilikda to‘n kiyish urfdan qoldi. Kiygan yelim kamzulim-
iz yuz yilda ham yirtilmaydi. Mushtlashish ham udum emas. 
Qasd olish uchun mushtning keragi bo‘lmay qoldi. Oyoqdan 
chalishning mimg bir usuli topilgan. To‘nni teskari kiyishga 
hech bir zarurat yo‘q. lekin qanotli ibora unut bo‘lmagan. Bu 
ham So‘zning sehri. So‘z zamirida tarix yashirinib yotganiga 
misol.
Bir maqolning qulfini ochishga boshqa maqol kalit bo‘ldi. 
Kim bilsin, balki