Ona tili umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-sinfi uchun darslik

qalbimga
qa-
radim. U bundan bezovta bo‘lmay, Olloh bilan band ekan. Keyingi xabar kelganda ham 
yana unga 
boqdim
, qalbim, bundan shodlanib ketmadi, Undan uzilib qolmadi. Shu bois 
Alhamdullah dedim. 
RIVOYAT
Asosiy ma’lumotlar
Yordamchi ma’lumotlar 
1.
Boy bo‘lishlik, boy mavqeyi; mol-mulkning yig‘indisi, majmui; mo‘llik. 
Ota boyligi 
yerga singar, Mehnat boyligi – elga.
Maqol. 
2.
Dunyo, davlat, mol-mulk. 
Muhabbat boy¬likka boqmas.
Maqol. 
Ro‘zg‘or o‘lchov 
bilan, Boylik tejov bilan.
Maqol. 
3.
Tabiiy, moddiy resurslar majmui. 
Yer osti boyliklari. Moddiy boyliklar. Tabiiy 
boyliklar. Qazilma boylik. 
4.
Aqliy, ruhiy, ma’naviy faoliyat hosilasi, majmui. 
Madaniy boylik. Ma’naviy boylik. 
Aqldan ortiq boylik yo‘q.
Maqol. 
TI
L 
SANDIG
‘I
BOYLIK

---

134
2-topshiriq. 
Matnda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning ma’nosi qaysi usulda ko‘chganini 
aniqlang va daftaringizga ko‘chiring.
1-topshiriq. 
Matnni diqqat bilan o‘qing, moddiyatdan ustun turuvchi tushunchalar 
haqida fikr qiling. 
Toshkentda Mamat akani tanimagan odam yo‘q edi. Xalq hofizi Muhammadjon 
Karimov borgan to‘yga ayricha fayz 
qo‘nardi
. Yoshi bir joyga borib qolgan, ixcham gavdali 
hofiz mumtoz g‘azallarni shu qadar teran tushunib, shu qadar tiniq ovozda aytar ediki, 
tinglovchilar beixtiyor sehrlanib qolardi.
Men Muhammadjon Karimovning so‘nggi qo‘shig‘ini eshitganman. Qay bir yili 
Xumsonga
dam olishga bordik. Mamat akaning o‘n chog‘li ulfati ham oromgoh yaqinida Ugam daryosi 
bo‘yidagi choyxonada maskan tutib, bir-ikki hafta dam oladigan odati bor ekan.
Bir kuni oromgohdagi dam oluvchilar iltimosi bilan Mamat aka konsert beradigan 
bo‘ldi. Ochiq maydonda yuzlab odam to‘plangan. Hofiz ikki-uch qo‘shiqdan so‘ng 
Fuzuliyni
ayta turib, hushidan ketib qoldi…
…Mamat akaning hamma biladigan ajoyib odatlari bor edi. U “zakalat-pakalat” 
degan so‘zni biron marta og‘ziga olmagan. Qayerga borsa, sidqidildan xizmat qilgan. 
Bir 
to‘yni
chala tashlab, ikkinchisiga yugurmagan. To‘y egasi haq bersa, olgan, bermasa, 
duo qilgan. Basharti to‘y qilayotgan kishining qo‘li qisqaroqligini payqab qolsa, to‘plangan 
pulni ham “to‘yana” deb tashlab ketgan…
Eng muhimi, “Mamat akaning 
temir
daftari” el aro mashhur edi. Deylik, mahallaning 
yamoqchisi to‘yga aytib keldi. Hofiz “temir daftari”ni varaqlab ko‘rgan va o‘sha kuni bo‘sh 
bo‘lsa, “Xudo xohlasa, albatta, xizmatda bo‘laman”, – deb daftariga yozib qo‘ygan. Ittifoqo, 
yarim soatdan keyin biron katta mansabdor yoki dong‘i ketgan boyvachcha kelib qoladi-
yu, xuddi o‘sha kuni to‘y qilayotganini aytib, taklif etadi. Hofiz: “Ilojim yo‘q, bir odamga 
vaʼda berib qo‘yganman, so‘zimdan qaytmayman”, deb rad etadi. Hech qanday iltimos, 
hech qancha pul, hech qanday dag‘dag‘a o‘tmaydi! Vassalom! …
 O‘tkir HOSHIMOV. Matn qisqartirish bilan olindi.