Ona tili o‘qitish metodiкasi

«Sinkveyn» usuli.
Sinkveyn – qisqa jumlaga katta axborot 
singdirilgan matn. 
Sinkveyn
– fransuzcha so‘z bo‘lib, «bosh, asosiy» 
ma’nolarni anglatadi. 
Sinkveyn
quyidagi qoida asosida yoziladi. 
1-qator. 
Mavzu bir so‘z bilan ifodalanadi. 
2-qator. 
Mavzu ikki so‘z bilan yoritiladi. 
3-qator. 
Mavzudagi voqelik ikki yoki uch so‘z bilan ochiladi. 
4-qator. Mavzudagi 
munosabat, 
his-tuyg‘u to‘rtta so‘z bilan 
beriladi. 
5-qator. 
Mavzu mazmuni bitta so‘z bilan ochiladi.
Masalan:
til va so‘zlash madaniyatiga oid xalq maqollari ustida 
ishlashda: 

---

365
1. Maqollar. 
2. Og‘zaki ijod. 
3. Xalq og‘zaki ijodi. 
4. Tafakkur mahsuloti, ta’limiy, tarbiyaviy. 
5. Ma’rifat.
Kichik guruhlarga bo‘linib yoxud yakka holda ishlash jarayonida 
mazkur usuldan foydalaniladi. Mavzu maqsadidan kelib chiqib, uy 
vazifasini shu tartibda bajarish topshirig‘ini ham berish mumkin.
Debatlar
– 
o‘z nuqtayi nazarini asoslashda sinfdagi barcha 
o‘quvchilarning bahslashuvda faol ishtirok etishini ta’minlovchi 
o‘qitish usulidir. Bu usuldan foydalanish tanqidiy tafakkurni 
rivojlantiradi. O‘quvchi o‘z nuqtayi nazarini rad etishi kerak. Bahs 
haqiqatni yuzaga keltirgani bois o‘qituvchi sinfni ikki guruhga bo‘lgan 
holda munozarani atayin avj oldiradi. Guruhlarga bir-biriga zid 
nuqtayi nazarlarni aytadi, bahsli topshiriqlar beradi. Bu usul yozma 
holda olib borilsa, yozma debatlar deb yuritiladi. O‘qituvchi bu usul 
orqali dars o‘tayotganda o‘quvchilarga bir-biriga qarama-qarshi, 
noto‘g‘ri savol-topshiriqlar beradi. O‘quvchi esa ana shu xato va 
kamchiliklarni anglagan holda ularni tuzatishga harakat qiladi. 
O‘quvchida tanqidiy tafakkur uchun sharoit yaratadi.