Ona tili o‘qitish metodiкasi


Nutqning grammatik jihatdan to‘g‘ri qurilgan bo‘lishi



Download 5,03 Kb.
Pdf ko'rish
bet186/232
Sana01.05.2023
Hajmi5,03 Kb.
#933800
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   232
Bog'liq
kurs ishi kitobi

Nutqning grammatik jihatdan to‘g‘ri qurilgan bo‘lishi 
ham 
unga qo‘yiladigan muhim talablardan biridir. O‘quvchi so‘z, so‘z 
birikmasi va gaplarni bir-biriga bog‘lash, kelishik va egalik 
qo‘shimchalarini o‘rinli qo‘llash, gapning ega va kesimini moslashtira 
bilish kabi malaka va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi shart. 
Nutqqa qo‘yiladigan yana bir muhim talab uning 
soddaligi va 
sofligidir. 
Sodda nutq avvalo tushunarli bo‘ladi. Nutqning tushunarli 
bo‘lishi, bir tomondan, fikrni lo‘nda, aniq bayon qilish, «tushunarli 
bo‘lmagan g‘aliz jumlalardan saqlanishda namoyon» bo‘lsa, ikkinchi 
tomondan, tinglovchining tayyorgarlik darajalariga ham bog‘liqdir. 
Demak, o‘quvchi fikrni ham sodda, ravon bayon qilishi, ham o‘zgalar 
fikri mohiyatini anglab, uni tushunish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak. 


312
Nutqning sofligi avvalo uning tozaligi demakdir. Ma’lumki, 
o‘quvchilar nutqida har xil qaytariqlar, ortiqcha jumlalar, o‘zbek 
adabiy tiliga xos bo‘lmagan so‘zlar ko‘p uchraydi. Nutqni bunday 
so‘zlardan tozalab borish, fikrni sof adabiy tilda, uning boy 
imkoniyatlaridan foydalanib bayon qilish ona tili mashg‘ulotlarining 
asosiy vazifasi hisoblanadi. 
Yuqorida tilga olingan talablar bir-biri bilan o‘zaro chambarchas 
bog‘langan bo‘lib, o‘quvchi yaxshi nutqqa faqat shularning 
hammasiga amal qilish orqali erishadi. Shuning uchun ona tili 
darslarida nutqqa qo‘yilgan talabni hisobga olib, ikkinchisini unutish 
yoki bir talabni quyi sinfda, ikkinchisini keyingi sinfda qoldirish 
mumkin emas. Bu talablarga doimiy va qat’iy amal qilinsagina nutq 
o‘stirish samarali kechadi. 
O‘quvchilarning so‘z boyligini oshirish.
Maktabda 
o‘quvchilarning so‘z boyligini oshirish murakkab jarayon bo‘lib, u 
asosan quyidagi yo‘llar bilan amalga oshiriladi: 

Download 5,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   232




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish