Ona tili darslik

3.  So‘z  tartibi.  Gap tarkibidagi  so‘zlarda maxsus grammatik  ko‘rsatkichlar 
bo‘lganda,  ularning  o‘rnini  almashtirish  sintaktik  holatni  o‘zgartirmaydi. 
Qiyoslaylik: daraxtlarning tagida... nozikkina maysalar ko‘rinib qoladi. (O‘.U.). – 
Nozikkina maysalar daraxtlarning tagida ko‘rinib qoladi.  
So‘zlarda  maxsus  grammatik  ko‘rsatkichlar  bo‘lmaganda,  ularning  o‘rnini 
almashtirish  sintaktik  holatga  ta’sir  qiladi.  Qiyoslang:  yam-yashil  dala 
(aniqlovchili birikma) – Dala yam-yashil (ega, kesimdan iborat yig‘iq gap). 
4.  Pauza  (to‘xtam).  Pauza  ham  sintaktik  vosita  sifatida  ahamiyatga  ega. 
Pauzaning  o‘zgarishi  sintaktik  holatning  o‘zgarishiga  sabab  bo‘lishi  mumkin. 
Masalan:  Quloq  solib  o‘tirgan  boladan  so‘radi.  Bunda  boladan  so‘zidan  so‘ng 
pauza qilinsa, quloq solib o‘tirgan sifatdoshi boladan so‘ziga nisbatan  sifatlovchi 
vazifasini  bajaradi.  Agar  quloq  solib  o‘tirgan  sifatdoshidan  keyin  pauza  bo‘lsa, 
sifatdosh otlashgani holda ega vazifasini bajaradi.