Ona tili darslik

4-§. Ko‘chirma va o‘zlashtirma gaplarning uslubiy xususiyatlari  
 
     Birovlarning  hech  o‘zgarishsiz  berilgan  gapi  (ko‘chirma  gap)  o‘zgalarning  
mazmuni  saqlanib,  shakli  o‘zgartirilgan  holda  berilgan  gapi  (o‘zga  gap)  bilan 

---

 
 
260 
sinonimik  holatda  bo‘ladi:  O‘qituvchimiz    dedi:  “Topshiriqlarni  o‘z  vaqtida 
bajaring”  –  O‘qituvchimiz  topshiriqlarni  o‘z  vaqtida  bajarish  lozimligi  haqida 
gapirdi. 
     Ko‘chirma  gap  o‘zlashtirma  gapga  aylantirilganda  quyidagi  o‘zgarishlar  yuz 
beradi:  
1.    Ko‘chirma  gap  birikmali  to‘ldiruvchiga  aylanadi:  “Hamma  yig‘ildi”,  -  dedi 
navbatchi.   Navbatchi hammaning yig‘ilganini aytdi. 
2. Ko‘chirma gap tarkibidagi undalma vositali to‘ldiruvchiga aylanadi: “Rasulbek, 
biz  bilan  yuring”,  -  deb  taklif  qildi  do‘sti.    Rasulbekka  do‘sti  o‘zlari  bilan  
yurishni taklif qildi. 
3.  Ko‘chirma  gap  tarkibida    kirish  so‘z  vazifasida  kelgan  undovlar,  taqlid  so‘zlar 
tushiriladi: “Voy, qo‘rqib ketyapman”, - dedi xotini. Xotini qo‘rqib ketayotganini aytdi.