Она тили 5 синф indd

ing va ma’nosini izohlashga harakat qiling.
Topshiriq. 
“Taxalluslar ma’nosini bilasizmi?” nomli matnni  o‘rga-
ning. Ijodkorlar taxallusi mazmuniga diqqat qiling. Yana qanday adabiy 
taxalluslarning yaralishi haqida ma’lumotga egasiz? 

---

132
ONA TILI 5-sinf
 
89-dars. MATN VA LUG‘AT USTIDA ISHLASH
Ismingizning ma’nosini bilasizmi?
Ism, ot – bolaning tugʻilganligi qayd etilayotganda unga beriladi-
gan nom. Odatda, chaqaloqqa ismni ota-onasi, qarindosh-urugʻ, 
oiladagi keksa kishilar tanlaydilar. Ism tanlovchilarning orzu-
istaklari, tasavvur va dunyoqarashlari, milliy xususiyat  bilan 
bogʻlangandir. Xullas, har bir ism, biror sabab bilan paydo boʻlib, 
oʻzining tarixi, geografi k tarqalishi, hududi  va mazmuniga ega.
Sog‘lom bo‘lsin deb Salomat, uzoq yashasin deb Umrzoq, 
baxtli bo‘lsin deb Baxtiniso, Baxtiyor kabi ismlar qo‘yiladi. Oilaning 
to‘ng‘ich farzandi Muqaddam, ikkinchisi Soniya, to‘rtinchisi Robiya 
yoki  Chori, beshinchisi Panji deb atalgan. Juma kuni tug‘ilgan 
chaqaloq Jumaboy, Odina  deb atalgan va hokazo. 
Ba’zan odamlar o‘rtasida o‘z ismidan norozilik hisini sezib 
qolish  mumkin.  Bola  ismini  oʻzgartirish  tartibi 
“O‘zbekiston 
Respublikasining 
Oila kodeksi
”da 
belgilab berilgan (70-modda). 
Unga koʻra, fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etish organi ota-
onaning birgalikdagi arizasiga binoan, bola 16 yoshga toʻlguncha, 
bola manfaatlarini eʼtiborga olib, uning ismini oʻzgartirishga haqli. 
10 yoshga toʻlgan bolaning ismini oʻzgartirishga faqat uning roziligi 
bilan yoʻl qoʻyiladi.
Tilshunoslikda  kishilar  ismlarini  oʻrganadigan  alohida  soha 
antroponimika deb ataladi. (“Ismlar ma’nosi” kitobidan)