Ona tili-10 2017 70x90. indd

68-mashq.
  Yetakchi va ko‘makchi fe’lga qo‘shilgan bo‘lishsizlik 
shakllari ifodalayotgan ma’noni izohlang.
1. Kelgan mehmonni biz – oq bo‘ladimi, qora bo‘ladi mi – boshimizga 
ko‘tarmay qo‘ymaymiz. (Erkin A’zam) 2. O‘rtoqlaringiz, omon-esonlik 
bo‘lsa, yana kelishar-ku. O‘shanda Sultonxon ertaning hissasini chiqarmay 
qo‘ymaydi...  (Cho‘lpon) 3. Men bu ishni oxiriga yetkazmay qo‘ymayman! 
(Tohir Malik) 4. Boshliq balo, bug‘uni tinchitmay qo‘ymay 
di, – degan 

---

62
qat’iy xulosaga keldi u. (Tohir Malik) 5. Guli 
moh Yulduzovna non 
yemaganga o‘xshab ingichka ko‘ringani bilan chovuti yomon, gapirtirmay 
qo‘ymaydi.  (Ahmad A’zam)  
6. Yaxshilab o‘rnashgandan keyin hammasini 
qaytadan boshlaydi, Mahmudalining boshiga yetmay qo‘ymaydi. (Erkin 
A’zam) 7. Shuningdek, bu chechak qirlari o‘z bag‘rida suzib borgan 
Otabekni ham o‘ziga qaratmay qo‘ymaydir. (Abdulla Qodiriy) 8. Xushro‘yga 
bolalik chog‘idayoq uy ichi va qo‘ni-qo‘shni «shaddod» deb ism berganlar, 
chunki ul kimdan bo‘lsa-bo‘lsin, aytganini qildirmay qo‘ymas, agar birorta 
ish uning tilagiga teskari ketsa, shovqin-suronni xuddi boshiga kiyib olar 
edi.  (Abdulla Qodiriy)