Omonim va ko‘p ma’noli so‘zlar izohi (2-kurs “Hozirgi o‘zbek adabiy tili” darsligida keltirilgan mashqlar asosida)

Оёқ ости (ёки оёғ-ости) бўлмоқ Топталмоқ, эзилмоқ, босил-моқ, поймол бўлмоқ, босиб-янчиб таш-ланмоқ.
Оёқ ости (ёки оёғости) қилмоқ Топ-тамоқ, эзмоқ, босмоқ, поймол қилмоқ, босиб-янчиб ташламоқ. У ўз ҳақини таниган, энди ўзини бировга оёқ ости қилдириб қўй-майди.
Оёқостида 1) юриш, қадам босиш лозим бўлган жойда, одам-ларнинг йўли устида. Болалар, оёқ остида ўралашманглар!;
2) ҳар қадамда. Фалокат оёқ остида.
3) кўчма поймол бўлган бир ҳолда. Бу замонда.. ҳақиқат оёқ остида қолиб кетмайди.
Оёқустида Тикка турган ҳолда. Мана, ўртоқлар, оёқ устида, иш бошида умумий йиғилиш ҳам ўтказиб олдик.
Оёкда (ёки оёқ устида, оёқ узра) турмоқ 1) тик(ка) турмоқ.
Оёқда турган ҳолда яна бир оз гаплашиб, сўнг Эшвой жўнаб қолди.
Отабек ҳолсиз-ланиб, оёқ узра турар.
2) ўзини тутиб (тик ҳолатда) турмоқ. У, йўлдан чарчаб келганидан, оёқ устида зўрға турар эди.
Оёкдан йиқитмоқ (ёки йиқмоқ) 1) ағанатмоқ, йиқитмоқ;
2) кўчма ишдан, издан чиқармоқ, ишни бузмоқ. Бу ёлғиз Бўтани беобрў цилиш учун эмас, колхозни оёқдан йиқитиш учун қшшнган иғво.
Оёқдан қолмоқ Юролмайдиган бўлиб қолмоқ, бир жойда ўтириб қолмоқ (қарилик, хасталик, бедармонлик сабабли). -Бошимга бир мушкул тушди, — деб гап бошяади Бозор, — бугун укам бирдан касал бўлиб, ҳам тилдан, ҳам оёқдан қолди.
Оёққа босмоқ 1) юра бош-ламоқ (ёш бола ёки бемор ҳақида); 2) кўчма йўлга, изга тушмоқ, тартибга тушиб, олға босмоқ, ривожлана бошламоқ. Колхозимиз сал оёққа босгандан кейин, ўзим бориб, сизни олиб келаман.
Оёққа бостирмоқ 1) айн. оёққа тур-ғизмоқ 1;
2) кўчма даволаб юргизиб юбор-моқ; 3) кўчма йўлга, изга солиб, ривож-лантириб юбормоқ. Тўғонни қуриб, колхо-зимизни оёққа бостириб олайлик, уйларинг-га радио тушириб берамиз.
Оёққа турмоқ 1) ўрнидан турмоқ. Девонбеги.. меҳмонхонага кирганда.. бутун меҳмонхона-дагилар оёққа турдилар.
2) кўчма бош кўтармоқ, қўзғалмоқ, қар-ши чиқмоқ, оёқланмоқ. Ўша куни бутун шаҳар оёққа турди.
3) кўчма касалдан соғайиб, юриб кетмоқ.
-Яхшилигингизни асло унутмайман, — деди врачга бемор, — оёққа туриб кетай, сизни хурсанд қиламан.
Қани энди оёққа туриб кетса-ю, бутун умрини ана шу одам-ни асраб-авайлаш учун бағишласа.
4) кўчма йўлга, изга тушмоқ, яхшиланмоқ. Колхозимиз қанча оёққа турса, шу бизнинг душманга зарбамиз бўлади.