Oltin nima uchun pul bo‘la oldi? Tuzuvchi: Kadirov Jahongir

Oltin nima uchun pul bo‘la oldi?

Tuzuvchi:Kadirov Jahongir

“Pul va banklar” fanidan amaliy dars uchun.

●Kimyoviy xossasi uchun…

• Insonning oltinga munosabati ta‘rifsiz. Kimyoviy jihatdan qarasangiz, bu element u qadar qiziqarli xususiyatga ham ega emas - boshqa kimyoviy elementlar bilan zo‘rg‘a reaktsiyaga kirishadi. Ammo, biz kimyoviy elementlar davriy jadvalidagi 118 element ichidan oltinni valyuta o‘rnida tanlaganmiz.

Birinchi tangalar…

• Tarixiy manbalarga ko‘ra, dastlabki metall tangalar eramizdan avvalgi VII asrda Xitoy va Lidiya (Malaya Aziya) davlatlarida zarb etilgan.
• Metall pullarning nominal qiymati haqiqatdagi qiymatiga teng bo‘lib, noyob qimmatbaho metalldan tayyorlanadi va pulning barcha funksiyalarini bajaradi.

Hoshimiylar dinori

• Saudiya Arabiston zarbxonasi bu dinorni xalifa Umar bin Abdul Azizning mashhur ziyoratiga bag‘ishlab chiqargan. Bunga qadar u Arabiston yarim orolida chiqarilgan eng qimmat tanga, deya hisoblab kelinardi. Shuningdek, Saudiya Arabistonida tanga sharafiga butunboshli qishloq nomi ham qo‘yilgan

Chiqarilgan yili: 1944 Nominal qiymati: 1 dinor So‘nggi baho: 1 000 000 dollar

Kumush dollar

• Garchi tanga nomida 1804 yil ko‘rsatilgan bo‘lsa-da, u faqatgina 1830 yilda chiqarilgan. Bu dollar Edmund Roberst tomonidan o‘zining Siamdagi diplomatik missiyasiga olib ketishi lozim bo‘lgan sovg‘a sifatida ishlab chiqarilgan. Keyinchalik zarbxona ularni yanada ko‘paytirishga qaror qildi: 2 va 3-sinfdagi yubiley dollarlar ham taqdim etildi. Eng birinchisi esa yaqin vaqtga qadar Maskat Sultoniga tegishli bo‘lgan. Uni nomi oshkor etilmagan kolleksiyachi 4 milliondan ko‘proq mablag‘ evaziga xarid qildi.

Chiqarilgan yili: 1804 Nominal qiymati: 1 dollar So‘nggi baho: 4 100 000 dollar

Sen-Goden ikki boshli burguti

• Ikki boshli burgut dizayni taniqli haykaltarosh Avgust Sen-Goden tomonidan 1907 yilda ishlab chiqilgan. Juda ham murakkab suratni qayta chiqarish ancha mushkul edi: ustalar talabga javob beruvchi atigi 20 nusxani tayyorlashga muvaffaq bo‘lishdi. Keyinroq loyiha bir necha bor o‘zgartirildi, tanga esa 1933 yil oxiriga qadar chiqarilgan. 1907 yilning ikki nusxasi ayni kunda Smitson muzeyida saqlanadi. O‘sha yilga tegishli yana bir tanga esa kimoshdi savdolarda 3 000 000 dollarga sotilgan.