Oliy va o‘rta maxsus ta’limvazirligi

3.1 – Jadval

Egri chiziq raqami	T, %	N	na	da, nm	max, %
1 2 3 4	94.0 94.0 91.4 90.6	1.,42 1.42 1.53 1.56	1,19 1,19 1,24 1,25	136.0 136.0 131.0 130.0	6,0 6,0 8,6 9.4

3.1 – jadvalda λ = 0,65 μm to‘lqin uzunligi uchun qaytarishga qarshi qoplama qalinligi d_a , n, 𝛾_𝑚𝑎𝑥 , n_a ning xisoblash natijalari keltirilgan. Jadvaldan qaytarishga qarshi qoplama sindirish ko‘rsatkichi va qalinligi shishaning sindirish ko‘rsatkichi kattaligiga kuchsiz bog‘liqligi kelib chiqadi. Shisha sindirish ko‘rsatkichining 1,42 dan (teksturli shisha) 1,53 gacha (fotoplastinka) o‘zgarishida qaytarishga qarshi qoplamaning sindirish ko‘rsatkichi 4 % ga oshadi, 𝜆 = 0,65 𝜇𝑚 to‘lqin uzunligi uchun 3,7 % ga kamayadi. Shishaga qaytarishga qarshi qoplama qoplash bu kattaliklarning qiymatlarini qattiq nazorat qilishni talab etadi.

qaytarishga qarshi qoplama va shisha sistemasi o‘tkazish koeffitsienti spektral koeffitsientni xisoblash bu fikrni tasdiqladi. O‘lchashlarda shishaning sindirish ko‘rsatkichi 1,4 dan 1,53 gacha. Qaytarishga qarshi qoplamaning qalinligi va sindirish ko‘rsatkichi esa 1,19 ≤ 𝑛_𝑎 ≤ 1,24 va 1,36 𝑛𝑚 ≥ 𝑑_𝑎 ≥ 130 𝑛𝑚 atrofida o‘zgardi. Xisoblash natijalari 3.2 – rasmda (raqamsiz egri chiziq) tasvirlangan. Quyosh elementi spektral sezgirlik soxasi uchun o‘tkazish koeffitsienti qiymati (₁=

4. 
   mkm, ₂ = 1.11 mkm) 99 % ni spektrning quyoshli sohasi uchun esa (0,4 – 2,55 mkm) 97 % ni tashkil etadi. Shisha sirtiga qaytarishga qarshi qoplamani qoplash samaradorlikni 6 – 8 % ga oshiradi.
   

Olingan natijalar asosida quyidagi xulosalarni qilish mumkin:

• 
  Shishali asosga qaytarishga qarshi qoplamani qoplash fotoelement batareya samaradorligini 6 – 8 % ga oshirishi mumkin;
  
• 
  Qaytarishga qarshi qoplama qoplash kuchli texnologik reglamentni talab qilmaydi, chunki sindirish ko‘rstkich va qalinlik ayrim oraliqda o‘zgarishi mumkin;
  

Qaytarishga qarshi qoplamani qoplash texnologiyasining ishlab chiqilishi maxsus texnologik qurilmalarni talab etib, buni kelajakda amalga oshirish mumkin. Shu munosabat bilan xozirgi vaqtda biz 3.2 – rasm natijalarini qo‘llab, ximoya shishasi sifatida (to‘lqinli) 1 – raqamli notekis shisha qo‘llanilib, u unchalik katta bo‘lmagan shaffoflikka ega. Fotoelement batareya shishasi o‘lchami 1300х830 мм²

, quyosh elementi miqdori 40 dona. Shishada quyosh elementlari fotoaktiv yuzasi 0,99 м².