Oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Periferiya qurilmalari

Periferiya shinalari juda ham xilma-xildir.
IDE (Integrated Drive Electronics), YeIDE (Enhanced IDE), SCSI (Smale Computer System Interface) lokal shinalari ko‗proq faqat tashqi qurilmalarida ishlatiladi.
Hozir keng tarqalgan AT Attachment (ASA) interfeysi, 1988 yilda IBM PC AT ShK foydalanuvchilariga taklif etilib, Integrated Drive Electronics (IDE) nomi ostida keng ma‘lum, bitta yig‗uvchi
sig‗imini 504 Mbayt bilan chegaralaydi (bu sig‗im «kallak—silindr— sektor» an‘anaviy adreslashning adres kengligi bilan cheklangan: 16ta kallak x 102 ta silindr x 63 ta sektor x 512 bayt sektorda q 504 Kbayt q 528482304 bayt) va 5-10 Mbayt/s qiymatlarni uzatish tezligini ta‘minlaydi.
Kallaklar, silindrlar va sektorlar bo‗yicha ham an‘anaviy
(lekin kengaytirilgan) adreslashni, ham logik bloklarni (Logic Block Adress LDA) adreslashni ishlatadigan Fast ATA-2 yoki Enhanced IDE (YeIDE) interfeysi 840 Mbaytgacha disk sig‗imini va 16 Mbayt/s gacha almashish tezligini ta‘minlaydi. YeIDE ga 4 tagacha yig‗uvchilar, Shu jumladan CD ROM ham, QMLY ham ulanishi mumkin. BIOS ning eski versiyalarida YeIDE ni qo‗llash uchun maxsus drayver kerak.
ATA va ATA-2 bilan bir qatorda murakkabroq diskli Small
Computer System Interface interfeyslarining uchta versiyasi: SCSI1, SCSI-2 va SCSI-3 keng ishlatilmoqda. Ularning afzalliklari: ma‘lumotlarni uzatishning yuqori tezligi (Fast Wide SCSI-2 interfeysi va yaqin vaqtda qutilayotgan SCSI-3 interfeysi 40 Mbayt/s gacha tezlikni ta‘minlaydi ), ulanadigan yig‗uvchilarning ko‗p soni (7 donagacha) va maksimal sig‗imi; ularning kamchiliklari: narxi balandligi (ATA dan taxminan 5—10 marta qimmatroq), o‗rnatish va sozlash murakkabligi. SCSI-1 interfeysi 8 bitli shinaga ega; SCSI-2 va SCSI-3— 16-bitli va kuchli mashina-serverlarda va ishchi stansiyalarida ishlatishga mo‗ljallangan.